Tìm về ngôi chùa cổ rộng 10ha được mệnh danh… ‘đệ nhất vắng khách’ của Việt Nam
Ngôi chùa trong câu thành ngữ “Vắng như chùa Bà Đanh” là một trong những ngôi chùa đẹp và cổ kính nhất ở miền Bắc nước ta.
Chùa Bà Đanh - ngôi chùa…“đệ nhất vắng khách”
Khi nhắc đến Hà Nam, nhiều người thường nghĩ đến ngôi làng nổi tiếng là quê hương của "Chí Phèo – Cụ Bá Kiến" và cố nhà văn Nam Cao, nhà thơ Nguyễn Khuyến... Tuy nhiên, ít người biết rằng một địa danh khác nổi tiếng không kém, đó là chùa Bà Đanh với câu tục ngữ “Vắng như chùa Bà Đanh”, cũng tọa lạc tại Hà Nam.

Chùa Bà Đanh
Chùa Bà Đanh hay còn được gọi là “Bảo Sơn Nữ”, nằm cách thành phố Phủ Lý khoảng 7km theo hướng QL21B về phía Tây Nam. Ngôi chùa tọa lạc tại thôn Đanh Xá, xã Ngọc Sơn, huyện Kim Bảng, Hà Nam.

Đây chính là ngôi chùa trong câu thành ngữ "Vắng như chùa Bà Đanh"
Tương truyền, ngôi chùa ban đầu chỉ là một đền nhỏ thờ tứ pháp (Pháp Vân, Pháp Vũ, Pháp Lôi, Pháp Điện) được xây dựng từ thế kỷ VII. Đến thời Lê Hy Tông (1663-1716), chùa được xây dựng lại toàn bộ, trở nên hoành tráng và đẹp hơn.

Hoành phi cổ.

Vì kèo có hoa văn độc đáo
Với diện tích khoảng 10ha, chùa Bà Đanh được coi là một trong những ngôi chùa đẹp và cổ kính nhất ở Hà Nam và cả miền Bắc nói chung. Nơi đây được biết đến với vị trí tuyệt vời, là nơi sơn thủy hữu tình. Khuôn viên của chùa là một tổng thể bao gồm nhiều công trình kiến trúc nghệ thuật, với gần 40 gian nhà lớn nhỏ.

Chùa Bà Đanh được coi là một trong những ngôi chùa đẹp và cổ kính nhất ở Hà Nam và cả miền Bắc nói chung
Tương tự như nhiều ngôi chùa khác, chùa Bà Đanh thờ Phật, song không chỉ có tượng Bồ Tát mà còn có các tượng như Nam Tào, Bắc Đẩu, Thái Thượng Lão Quân và các tượng thần trong tín ngưỡng Tứ Phủ, một tín ngưỡng dân gian của Việt Nam.

Tượng Hộ Pháp

Một chiếc đầu rồng ngay trước cửa lối vào trong chùa

Tượng hổ đá
Năm 1994, chùa Bà Đanh được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa - Thể Thao - Du Lịch) công nhận là Di tích lịch sử cấp quốc gia. Năm 2007, UBND tỉnh Hà Nam hợp tác với Bộ Văn hóa - Thể thao - Du lịch để đầu tư gần 20 tỷ đồng để nâng cấp và tôn tạo chùa Bà Đanh.

Khuôn viên chùa là một tổng thể bao gồm nhiều công trình kiến trúc nghệ thuật với gần 40 gian nhà lớn nhỏ.

Vườn tháp cổ.
Về tên gọi "chùa Bà Đanh", theo truyền thuyết địa phương, chùa này thờ nữ thần linh thiêng có khả năng kiểm soát mưa và gió, bảo vệ dân làng khỏi lũ lụt, mang lại thời tiết thuận lợi và mùa màng bội thu. Chính vì điều này, người dân gọi chùa là "chùa Đức Bà làng Đanh", viết tắt là chùa Bà Đanh như ngày nay.
Tại sao lại có câu nói “Vắng như chùa Bà Đanh”?
Có nhiều giả thuyết về nguồn gốc của câu thành ngữ "Vắng như chùa Bà Đanh", nhưng theo nhiều người, câu nói này xuất phát từ việc chùa Bà Đanh nằm ở vị trí hẻo lánh, xa xôi, ba phía bị sông và rừng rậm che phủ, có lối đi độc đạo và nhiều thú dữ, khiến cho không ai dám tiếp cận. Đường đi an toàn duy nhất là phải đi thuyền qua sông Đáy, nhưng vì bất tiện nên cũng ít người dám đến chùa.

Có nhiều giả thuyết về nguồn gốc của câu thành ngữ "Vắng như chùa Bà Đanh"
Hơn nữa, cư dân địa phương cũng truyền tai nhau rằng, Bảo Sơn Tự rất linh thiêng, những người đi qua chỉ cần cười cợt và bất kính dù chỉ một câu cũng sẽ bị trừng phạt nặng nề.. Do đó, ngày càng ít người dám đến đây thực hiện lễ cúng, bởi họ lo sợ việc bị "họa từ miệng mà ra".
Ngày nay, chùa Bà Đanh cùng với đền Trúc, Ngũ Động Thi Sơn (núi Cấm), khu du lịch sinh thái Tam Chúc (Ba Sao), Bát cảnh Tiên, và hệ thống các bến thuyền dọc theo sông Đáy từ ngã 3 Hồng Phú đến thành phố Phủ Lý, tạo thành một điểm du lịch "non nước hữu tình" kết hợp giữa đường thủy và đường bộ, mang lại sự hấp dẫn đặc biệt cho du khách cả trong và ngoài nước.

Hiện ngôi chùa không còn cảnh vắng như trước, giao thông cũng đã trở nên thuận tiện hơn
Mặc dù không còn cảnh vắng vẻ như trước, giao thông cũng đã trở nên thuận tiện hơn, nhưng câu thành ngữ "Vắng như chùa Bà Đanh" vẫn in sâu trong tâm thức của người Việt. Mỗi khi đề cập đến sự vắng vẻ hay cô đơn, chùa Bà Đanh vẫn được nhắc đến như một biểu tượng, gợi nhớ về lịch sử của ngôi chùa.
Hoàng Giang
- ▪Huyền thoại ngôi chùa có 27 nhà sư 'cởi áo cà sa khoác chiến bào ra trận' và báu vật nặng 9 tấn giữa lòng hồ
- ▪Ngôi chùa trăm năm tuổi toạ lạc trên nền đất rộng 58.000m2 ở miền Bắc, nổi tiếng với bộ cánh cửa ‘lưỡng long chầu nhật’ là bảo vật Quốc gia 'hiếm có khó tìm'
- ▪Chiêm ngưỡng ngôi chùa cầu ngói cổ đẹp nhất nhì Việt Nam xuất hiện trên tờ tiền mệnh giá 20.000 đồng, từng lọt Top 13 cây cầu đáng chiêm ngưỡng nhất thế giới
- ▪Chiêm ngưỡng ngôi chùa cổ nghìn năm tuổi ở Thủ đô Hà Nội
Bình luận
Nổi bật
Hà Nội gắn kết sản phẩm OCOP với phát triển du lịch
sự kiện🞄Thứ hai, 25/08/2025, 11:33
(CL&CS) - Hà Nội hiện dẫn đầu cả nước về số lượng sản phẩm OCOP, đây là cơ hội rất lớn trong xây dựng nền nông nghiệp bền vững gắn kết với phát triển du lịch.
NEW SUNSHINE HOMESTAY – Nơi dừng chân lý tưởng giữa lòng Hội An
sự kiện🞄Thứ bảy, 23/08/2025, 19:59
(CL&CS) - Hội An, một trong những Di sản Văn hóa Thế giới được UNESCO công nhận, luôn là điểm đến hấp dẫn du khách bởi vẻ đẹp cổ kính, trầm mặc và lãng mạn. Giữa lòng phố Hội bình yên, New Sunshine Homestay nổi lên như một điểm dừng chân lý tưởng, mang đến cho du khách một không gian nghỉ dưỡng ấm áp, gần gũi và đầy chất thơ.
Hà Nội bố trí điểm trông giữ xe phục vụ lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm 80 năm Quốc khánh
sự kiện🞄Thứ tư, 20/08/2025, 15:49
(CL&CS)- Hà Nội yêu cầu các cơ quan, đơn vị của thành phố bố trí nhân lực, mặt bằng sân đỗ trong khuôn viên để làm nơi tập kết phương tiện của đại biểu, người dân tham dự lễ diễu binh, diễu hành,...
anh đứcLorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipisicing elit. Quis cum, ut esse cupiditate autem. Dolor est dolorem sunt, sequi omnis corporis cumque ratione accusamus ex deserunt, molestiae consequuntur natus beatae.