Sớm hoàn thiện Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia cho trụ/trạm sạc xe điện

Quy chuẩn được kỳ vọng sẽ trở thành công cụ quản lý kỹ thuật quan trọng, đảm bảo an toàn, chất lượng cho hệ thống trạm sạc xe điện, đồng thời thúc đẩy phát triển thị trường xe điện một cách bền vững tại Việt Nam. Thông tin này được Bộ Khoa học và Công nghệ công bố tại buổi họp báo thường kỳ tháng 7/2025 diễn ra chiều 5/8 tại Hà Nội.

Tại Việt Nam, xe điện đang là thị trường đầy tiềm năng với sự cạnh tranh gay gắt giữa các hãng xe trong và ngoài nước. Thời gian qua, một số doanh nghiệp hàng đầu trong nước đã tiến hành sản xuất, lắp ráp ô tô điện như Công ty ô tô VINFAST, Công ty ô tô HYUNDAI Thành Công, Tập đoàn THACO, Công ty ô tô TMT và một số công ty nhập khẩu ô tô điện như Công ty Mercedes-Benz Việt Nam, Công ty BYD (doanh nghiệp sản xuất ô tô điện hàng đầu Trung Quốc),…

Hiện nay, với hệ thống trụ sạc xe điện có độ bao phủ rộng, được đặt tại các bãi đỗ xe, bến xe, tòa nhà chung cư, văn phòng, trung tâm thương mại, trạm dừng nghỉ, trạm xăng dầu dọc cao tốc, quốc lộ…, đặt ra yêu cầu cần có quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN) nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, đồng thời tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp cũng như bảo vệ quyền lợi, tài sản người tiêu dùng trước các rủi ro mất an toàn từ trụ sạc xe điện (điện giật, cháy nổ…).

TS. Trần Hậu Ngọc – Phó Chủ tịch Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia

Trả lời tại buổi họp báo thường kỳ tháng 7/2025 liên quan đến vấn đề trên, TS. Trần Hậu Ngọc – Phó Chủ tịch Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia cho biết, Bộ KH&CN đã nghiên cứu tiêu chuẩn quốc tế, khảo sát các đơn vị sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu, kinh doanh, thử nghiệm tại ba miền Bắc, Trung, Nam để xây dựng dự thảo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về trụ sạc xe điện.

TS. Trần Hậu Ngọc cho hay, sau quá trình lấy ý kiến các bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp và thông báo tới Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), Bộ đã tổng hợp các đóng góp và hoàn thiện dự thảo, tiến tới ban hành chính thức.

Trước đó, Bộ đã công bố 23 tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) liên quan đến trụ/trạm sạc xe điện. “Các tiêu chuẩn tương đương quốc tế của Tổ chức Tiêu chuẩn hóa quốc tế (ISO), Ủy ban Kỹ thuật điện quốc tế (IEC) và quy định của Ủy ban châu Âu (EC/ECE/EU). Trong số này có 8 tiêu chuẩn về hệ thống trụ trạm sạc, quy định yêu cầu chung, khả năng tương thích điện tử, truyền thông giữa trụ sạc và xe điện, yêu cầu an toàn đối với hệ thống lắp trụ sạc, cụm đóng cắt và điều khiển hạ áp khu vực sạc; 3 tiêu chuẩn về dây cáp sạc xe điện; 7 tiêu chuẩn về cụm đóng cắt, ổ cắm phích cắm trụ sạc và 5 tiêu chuẩn về thiết bị đo điện”, TS. Ngọc nói.

Để xây dựng tiêu chuẩn trụ sạc xe điện, Bộ Khoa học và Công nghệ đã thành lập Ban kỹ thuật TCVN/TC22 Phương tiện giao thông đường bộ, Ban Kỹ thuật TCVN/TC/E17 Thiết kế kỹ thuật hệ thống điện trong các công trình xây dựng và Ban kỹ thuật TCVN/TC/E16 Hệ thống truyền năng lượng cho xe điện.

Các Ban này được thành lập và hoạt động theo mô hình của Tổ chức Tiêu chuẩn hóa quốc tế (ISO), tuân thủ nguyên tắc, thông lệ quốc tế trong xây dựng tiêu chuẩn. Thành viên ban gồm những người có chuyên môn và kinh nghiệm trong lĩnh vực trụ trạm sạc và xe điện, đến từ các cơ quan quản lý, doanh nghiệp trong và ngoài nước, hiệp hội, trường đại học, chuyên gia…

Dự thảo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia được xây dựng trên cơ sở nghiên cứu kỹ lưỡng kinh nghiệm quốc tế, tham chiếu tiêu chuẩn của các quốc gia tiên tiến, kết hợp với khảo sát thực địa hoạt động sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu, kinh doanh, thử nghiệm trụ sạc tại các doanh nghiệp ở ba miền Bắc, Trung, Nam.

Chánh Văn phòng Bộ Khoa học và Công nghệ Hà Minh Hiệp chia sẻ thêm: “Hiện nay, Bộ đã phối hợp với Bộ Công Thương để xây dựng quy chuẩn, thực hiện quản lý chặt chẽ hơn đối với các trạm/trụ sạc. Tinh thần của Dự thảo quy chuẩn là xây dựng theo 8 phương thức quản lý rất chặt, làm sao bảo đảm các trụ sạc trong thời gian tới, khi được đưa ra ngoài thị trường, sẽ được quản lý theo phương thức rất chặt chẽ”.

Dự thảo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia hiện đang được Bộ Khoa học và Công nghệ gửi lấy ý kiến rộng rãi từ các bộ, ngành, địa phương, hiệp hội, doanh nghiệp liên quan. Đồng thời, được đăng tải công khai trên Cổng thông tin điện tử Chính phủ, trang web chính thức của Bộ Khoa học và Công nghệ, được thông báo tới Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) nhằm bảo đảm minh bạch, đáp ứng nghĩa vụ quốc tế.

Nhìn chung, để thúc đẩy hạ tầng hỗ trợ xe điện phát triển đồng bộ, việc xây dựng và ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về trụ sạc xe điện là yêu cầu cấp thiết. Quy chuẩn này không chỉ giúp đảm bảo an toàn kỹ thuật và thuận lợi cho người sử dụng, mà còn tạo nền tảng cho việc quản lý thống nhất, thúc đẩy thị trường xe điện phát triển mạnh mẽ, góp phần giảm phát thải và bảo vệ môi trường.

Dự kiến, sau khi hoàn tất quy trình lấy ý kiến và chỉnh lý, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia cho trụ/trạm sạc xe điện sẽ được ban hành trong năm 2025, làm cơ sở để các cơ quan chức năng kiểm tra, cấp phép, và xử lý vi phạm trong lĩnh vực hạ tầng sạc xe điện.