Phú Thọ: Sản phẩm OCOP thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn bền vững

Thực hiện Kế hoạch số 4265/KH-UBND ngày 22/9/2021 của UBND tỉnh về việc triển khai thực hiện Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2021-2025, các địa phương đã xây dựng, ban hành kế hoạch, triển khai thực hiện. Nhiều địa phương đã quy hoạch được các vùng nguyên liệu đặc sản, phát triển các ngành nghề nông thôn, đặc biệt là bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống; hình thành sản phẩm OCOP tích hợp “đa giá trị”, vừa khơi dậy tiềm năng đất đai, sản vật, lợi thế so sánh, vừa chuyển tải những sản phẩm mang tính nhân văn vùng, miền, tạo sự gắn kết giữa phát triển nông nghiệp với dịch vụ, du lịch.

Giai đoạn 2021-2023, toàn tỉnh có thêm 220 sản phẩm, nhóm sản phẩm được công nhận đạt chuẩn OCOP. Lũy kế đến hết năm 2023, có 237 sản phẩm OCOP đạt hạng 3 sao trở lên, trong đó có 1 sản phẩm hạng 5 sao, 54 sản phẩm hạng 4 sao, 182 sản phẩm hạng 3 sao. Có 172 chủ thể tham gia Chương trình, trong đó có 57 hộ, 90 HTX/THT, 25 doanh nghiệp. Tỉnh đã đề nghị Hội đồng cấp Trung ương đánh giá, phân hạng cho 2 sản phẩm OCOP có tiềm năng đạt hạng 5 sao năm 2023 là: Chè búp tím Thanh Ba của Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Trà UT, xã Vân Lĩnh, huyện Thanh Ba và sản phẩm Mỳ gạo sạch sinh ra từ làng Hùng Lô của HTX Mỳ gạo Hùng Lô, xã Hùng Lô, thành phố Việt Trì.

Sản phẩm OCOP thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn bền vững tại Phú Thọ

Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) được triển khai trên địa bàn tỉnh đã có tác động tích cực đến phát triển kinh tế nông thôn, góp phần chuyển đổi từ sản xuất nông nghiệp nhỏ lẻ sang sản xuất theo hướng liên kết chuỗi giá trị, theo tiêu chuẩn, quy chuẩn, có truy xuất nguồn gốc và theo nhu cầu thị trường, tạo nên hướng đi mới, hiện đại, hiệu quả hơn trong sản xuất, kinh doanh các sản phẩm truyền thống, hình thành những sản phẩm đặc trưng mang thương hiệu địa phương. Đây là yếu tố căn bản cho sự phát triển kinh tế nông thôn bền vững.

Các sản phẩm OCOP đã đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn chất lượng, an toàn thực phẩm; có mẫu mã, bao bì đa dạng, thân thiện với môi trường, phù hợp yêu cầu của thị trường. Từ đó, góp phần gia tăng giá trị, giúp các chủ thể tăng quy mô sản xuất và doanh thu. Cụ thể, tỷ lệ các chủ thể OCOP gia tăng về quy mô sản xuất hoặc gia tăng sản lượng sản phẩm sau khi được công nhận là 55%, doanh thu bán hàng tăng bình quân 29%, tỷ lệ sản phẩm OCOP tăng giá bán sau khi được công nhận 50,53%, mức tăng bình quân về giá 15,7%.

Giá trị sản lượng hàng hóa từ các sản phẩm OCOP chỉ tính riêng trong năm 2023 đạt trên 1.305 tỷ đồng. Một số chủ thể có doanh thu tăng cao như: HTX Mỳ gạo Hùng Lô doanh thu tăng 35%, Công ty CP sản xuất và thương mại Trường Foods doanh thu tăng 30%, HTX Thịt chua Thanh Sơn doanh thu tăng 25%, HTX sản xuất chè an toàn Long Cốc doanh thu tăng 15%; Công ty TNHH chè Hoài Trung doanh thu tăng 20%... góp phần giải quyết việc làm ổn định cho hàng nghìn lao động với thu nhập bình quân từ 4,5 - 7 triệu đồng/người/tháng.

Chương trình OCOP ngoài việc tạo thêm việc làm cho lao động nông thôn còn góp phần thúc đẩy hướng đi phát triển sinh kế ở những vùng khó khăn và các nhóm yếu thế như đồng bào dân tộc thiểu số, phụ nữ. Hiện tỷ lệ chủ thể OCOP là nữ chiếm 30%, tỷ lệ chủ thể là người dân tộc thiểu số chiếm 14%. Bên cạnh đó, Chương trình còn giúp các chủ thể chủ động trong phát triển thị trường, mở rộng kênh phân phối, tham gia vào các kênh bán hàng hiện đại. Trên địa bàn tỉnh đã có hơn 150 doanh nghiệp, trên 300 gian hàng cơ sở sản xuất, hộ kinh doanh đăng ký cung cấp sản phẩm OCOP trên sàn giao dịch thương mại điện tử.

Để phát triển sản phẩm OCOP hiệu quả nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn bền vững cần tập trung phát triển các sản phẩm có thương hiệu, theo chuỗi giá trị dựa trên thế mạnh, lợi thế về nguyên liệu của địa phương, văn hóa và tri thức bản địa nhằm phát huy nội lực, sức sáng tạo, hình thành chuỗi giá trị sản phẩm hàng hóa gắn với cộng đồng theo hướng kinh tế tuần hoàn, bảo đảm hệ sinh thái bền vững. Phát huy tính chủ động, năng động, sáng tạo, tinh thần hợp tác của các chủ thể và cộng đồng để thực hiện có hiệu quả Chương trình OCOP trên địa bàn tỉnh.

OCOP là một chương trình có ý nghĩa lớn đối với sự phát triển kinh tế - xã hội ở nông thôn. Tuy nhiên, để chương trình hiệu quả, bền vững, cần có sự nỗ lực của cả chính quyền, doanh nghiệp, hợp tác xã và sự chung tay của cả người nông dân.