Bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ cho các sản phẩm OCOP

Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 148/QĐ-TTg ngày 23/2/2023 về việc ban hành Bộ tiêu chí đánh giá, phân hạng sản phẩm Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP). Theo đó, một trong những điều kiện bắt buộc đối với sản phẩm đề nghị xét, công nhận 4 sao trở lên phải có nhãn hiệu được đăng ký, sản phẩm gắn với cộng đồng địa phương được bảo hộ chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu chứng nhận, nhãn hiệu tập thể và dấu hiệu bảo hộ nguồn gốc địa lý phải được sử dụng trên thực tế.

Tính đến hết năm 2023, 100% tỉnh, thành phố đã đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP. Trong đó, 11.056 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên, chiếm 68,9%  (tăng 2.189 sản phẩm so với tháng 12/2022), 29,9% sản phẩm 4 sao, 1,2% sản phẩm 5 sao và tiềm năng 5 sao; có 5.724 chủ thể OCOP, trong đó có 37,5% là hợp tác xã, 24,4% là doanh nghiệp, 35,3% là cơ sở sản xuất/hộ kinh doanh, còn lại là tổ hợp tác.

Trưởng phòng Quản lý OCOP và Du lịch nông thôn, Văn phòng Điều phối nông thôn mới Trung ương, TS. Đào Đức Huấn cho biết, sau hơn 5 năm, chương trình OCOP đã được triển khai rộng khắp và có sự lan tỏa mạnh mẽ ở tất cả các tỉnh, thành phố của Việt Nam. Chương trình đã khẳng định sự phù hợp với định hướng phát triển nông nghiệp của Việt Nam; khơi dậy được tiềm năng, thế mạnh của các địa phương về sản phẩm đặc sản, ngành nghề nông thôn….

Tuy nhiên, TS. Đào Đức Huấn cho rằng, một trong những khó khăn trong triển khai Chương trình OCOP là việc bảo hộ sở hữu trí tuệ đối với các sản phẩm OCOP. Hiện nay, nhận thức, sự quan tâm và năng lực của chủ thể OCOP về sở hữu trí tuệ vẫn còn hạn chế. Thời gian đăng ký nhãn hiệu còn dài, khó khăn cho các chủ thể trong việc nâng hạng sản phẩm OCOP; phát triển sản phẩm OCOP chưa được quan tâm, lồng ghép gắn với các nhiệm vụ, đề tài về hỗ trợ phát triển sở hữu trí tuệ.

Bên cạnh đó, các cán bộ quản lý tham gia hội đồng đánh giá phân hạng sản phẩm OCOP chưa đáp ứng được hết các yêu cầu của thực tiễn, dẫn đến dễ dàng trong chứng nhận các sản phẩm OCOP 4 sao...

Ông Lê Huy Anh, Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ cho biết, trong thời gian tới, Cục Sở hữu trí tuệ sẽ có sự ưu tiên, hỗ trợ các chủ thể OCOP trong đăng ký nhãn hiệu, đẩy nhanh thờ gian thẩm định hồ sơ; hỗ trợ các chủ thể OCOP đăng ký nhãn hiệu ra nước ngoài...

Bộ KH&CN cũng sẽ xây dựng tài liệu hướng dẫn đăng ký bảo hộ và quản trị nhãn hiệu tại Việt Nam cho các chủ thể OCOP; tăng cường tập huấn, hướng dẫn về sở hữu trí tuệ cho các chủ thể OCOP tại địa phương...

Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) đã chọn ngày 26/4 là “Ngày sở hữu trí tuệ thế giới” nhằm tôn vinh, nâng cao nhận thức của cộng đồng về sở hữu trí tuệ.

Năm 2024, chủ đề của Ngày sở hữu trí tuệ thế giới là "Sở hữu trí tuệ và các mục tiêu phát triển bền vững: Xây dựng tương lai chung bằng đổi mới và sáng tạo". Cục Sở hữu trí tuệ sẽ phối hợp với các địa phương tổ chức các hoạt động nhân Ngày Sở hữu trí tuệ thế giới với mục đích tuyên truyền, nâng cao nhận thức về vai trò của sở hữu trí tuệ đối với công chúng.