Nền tảng cho ngành kinh tế số phát triển ở Việt Nam

Sau khi được quỹ đầu tư mạo hiểm VinaCapital châm thêm 3 triệu USD, ứng dụng gọi xe máy FastBike - một nhánh của FastGo - nói sẽ vươn ra thị trường Myanmar và Indonesia vào tháng 12/2018 sắp tới. (Ảnh: Nikkei Asian Review).

Thứ hạng của Việt Nam không tệ

Cable - một trang mạng chuyên so sánh và xếp hạng các nước có đường truyền internet nhanh nhất thế giới - đã xếp Việt Nam hạng thứ 75 trên tổng số 200 quốc gia và vùng lãnh thổ mà Cable khảo sát trong năm 2018.

Kế đến, chuyên đề cuối tháng 10/2018 của tạp chí Nikkei Asian Review, Nhật Bản nói rằng TP.HCM đang cùng bốn thành phố châu Á khác là Singapore, Jakarta (Indonesia), Bangkok (Thái Lan) và Penang (Malaysia) gia nhập cuộc đua “trở thành Silicon Valley của khu vực”.

Khoảng 70 quỹ đầu tư mạo hiểm, trong đó 2/3 là của nước ngoài, cung cấp tài chính cho các công ty khởi nghiệp tại Việt Nam như CyberAgent Ventures, Incubate Fund, SoftBank Capital, Crystal Investments và Asia Venture Group.

Nikkei Asian Review nói TP.HCM là đầu tàu của các trung tâm công nghệ tại Việt Nam với quỹ đầu tư 85 triệu USD được thành lập trong năm nay. Thành phố đang hình thành công viên công nghệ cao Saigon Hi-Tech Park có diện tích 11.000m2 như lò ấp cho startup công nghệ mới. Intel và Samsung đã có mặt tại đây.

Hai yếu tố mấu chốt của nền kinh tế số

Cơ sở hạ tầng và nguồn nhân lực chất lượng cao, thạo tiếng Anh là hai yếu tố “cần và đủ” đầu tiên cho nền kinh tế số đang bén rễ tại Việt Nam, nhưng lại phát triển mạnh trên thế giới.

Anh DXG, một Việt kiều Canada, điều hành một công ty dịch vụ có văn phòng tại TP.HCM và Toronto, Canadan nói: Tốc độ đường truyền internet giữ vai trò quan trọng hay sống còn trong hoạt động của công ty, dù hiện còn ở mức khiêm tốn.

Với dịch vụ tuyển dụng nhân sự, công ty của anh không gặp rắc rối khi sử dụng các mạng internet tại Việt Nam. Tuy nhiên, khi bắt đầu muốn mở rộng sang làm call center (dịch vụ chăm sóc khách hàng) cho các tập đoàn đa quốc gia thì công ty gặp “trục trặc”. Anh DXG nói: “Để làm call center và đặt văn phòng này tại TP.HCM bên cạnh trung tâm ở Toronto, chúng tôi phải mở hàng loạt đường dây điện thoại qua internet bởi số lượng cuộc gọi vô cùng lớn. Vì thế, chúng tôi cần đường truyền băng thông rộng và thật sự đáng tin cậy. Thế nhưng, tốc độ và độ tin cậy của internet tại Việt Nam hiện nay không thể đáp ứng…”.

Các công ty lớn hay tập đoàn đa quốc gia tại Hoa Kỳ, Anh, Canada, Australia và nhiều nước châu Âu có tỷ lệ người dân nói sõi tiếng Anh cao không đặt call center ở nước họ mà chuyển sang các nước có nguồn nhân lực nói giỏi tiếng Anh, giá nhân công rẻ. Ấn Độ hầu như chiếm lĩnh thị trường outsource nhiều tỷ USD này, cho đến khi Philippines nổi lên sau năm 2010. “Chúng ta có thể bước vào thị trường lao động mới và giành ưu thế nếu giải quyết được vấn đề mạng và trình độ tiếng Anh của nhân viên” - doanh nhân Việt kiều nói.

Cộng đồng startup, đặc biệt các công ty trong lĩnh vực công nghệ blockchain, đang phát triển nhanh chóng tại TP.HCM. (Ảnh: Ken Kobayashi).

Mất 4-5 năm để chấp nhận cái mới và chờ luật!

Sự phát triển của nền kinh tế chia sẻ (sharing economy) đã tạo điều kiện cho các dịch vụ gọi xe công nghệ như Uber, Grab hay Go-Jek phát triển nhanh chóng. Các công ty công nghệ mới không chỉ khoanh tròn hay giới hạn mình ở lĩnh vực xe hai bánh mà còn phát triển hệ sinh thái sang các dịch vụ mới như: Giao nhận hàng hóa, thức ăn hay thực phẩm, đưa đón học đường dịch vụ vệ sinh nhà cửa và văn phòng…

Ngày 29/10/2018, đúng vào ngày TAND TP.HCM hoãn tuyên án vụ kiện Vinasun - Grab đến cuối tháng 11 này, Booking.com - tập đoàn du lịch hàng đầu của Hoa Kỳ với các dịch vụ đặt phòng khách sạn và đặt xe - thông báo quyết định đầu tư 200 triệu USD cho Grab nhằm phát triển các sản phẩm tích hợp cho các ứng dụng của Grab và Booking.com. “Với ứng dụng Grab đã cài đặt, trong tương lai không xa khách hàng của Grab có thể đặt phòng khách sạn trên trang Booking.com. Và ngược lại, khách của chúng tôi có thể sử dụng ứng dụng của Booking.com để đặt xe từ Grab” - Tim Duong, đại diện của Booking.com tại Việt Nam trao đổi với phóng viên Báo Người Tiêu Dùng.

Đại diện của công ty Hoa Kỳ cũng nói rằng Booking.com đã có dịch vụ đặt mua vé thăm bảo tàng hay các chương trình nghệ thuật lớn tại các thành phố lớn châu Âu và Bangkok, Thái Lan. “Dịch vụ này và các tiện ích khác sẽ sớm được tích hợp vào ứng dụng của chúng tôi và đối tác Grab trong tương lai và ngay tại thị trường Việt Nam” - Tim Duong nói.

Các dịch vụ mới trên nền tảng công nghệ hiện đại chưa có nhiều đất phát triển ở Việt Nam. Theo số liệu của công ty tư vấn Dezan Shira & Associates, 92 startup tại Việt Nam được đầu tư 290 triệu USD trong năm ngoái. Với cộng đồng 3.000 startup ở Việt Nam, tỷ lệ may mắn được rót vốn đầu tư chỉ khoảng... 3%! “Việt Nam cần có hệ thống pháp lý rõ ràng ‘lót đường’ cho sự phát triển nhanh chóng của các công ty công nghệ mới vốn là xương sống của nền kinh tế số trong tương lai” - một luật sư quốc tịch Hoa Kỳ làm việc tại TP.HCM phát biểu với Báo Người Tiêu Dùng.

Phần lớn các startup công nghệ của Việt Nam tập trung vào công nghệ tiền ảo và blockchain nhưng Việt Nam đang thiếu hệ thống pháp lý cho các đồng tiền kỹ thuật số và các công nghệ blockchain liên quan.

“Cần phải mất 4-5 năm để kỹ thuật blockchain có thể áp dụng trong doanh nghiệp địa phương ở Việt Nam. Thị trường cần thời gian để chấp thuận cái mới và các cơ quan chức năng cũng cần thời gian để có thể đưa ra các quy định có liên quan (cho các startup trong lĩnh vực này)…” - Nikkei dẫn lời của anh Giáp Văn Đại, người sáng lập công ty dịch vụ tài chính ảo Nami Corp.

Vị CEO 27 tuổi này nói có khoảng 2.000 người đang làm trong ngành công nghệ blockchain Việt Nam, tăng trưởng vượt bậc so với con số 30 người trong năm 2017.

Ricky Hồ

Nên đọc

Tiềm năng phát triển bền vững ngành giấy

Sữa Cô Gái Hà Lan mở rộng hoạt động giáo dục dinh dưỡng & phát triển thể lực tại miền Trung

Gỡ vướng mắc trong triển khai các dự án đầu tư phát triển KTXH tỉnh Nghệ An

Xây dựng bộ chỉ tiêu đánh giá mức độ phát triển doanh nghiệp