Nâng cao chất lượng cuộc sống cho phụ nữ, trẻ em vùng dân tộc thiểu số và miền núi

Tham gia tích cực vào các hoạt động phát triển kinh tế – xã hội, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước

Hội thảo này một phần quan trọng trong chuỗi hội thảo khoa học quốc gia, diễn ra ở ba khu vực: miền Bắc, miền Trung - Tây Nguyên và miền Nam, nhằm đánh giá tình hình và thảo luận những vấn đề xã hội đặc thù, nâng cao chất lượng cuộc sống của phụ nữ và trẻ em dân tộc thiểu số (DTTS), miền núi trong từng vùng miền.

Hội thảo thuộc khuôn khổ Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” – một trong mười dự án thành phần của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030. Dự án 8 được xây dựng với mục tiêu thúc đẩy bình đẳng giới, tăng cường quyền năng cho phụ nữ và trẻ em DTTS, đảm bảo họ có cơ hội tham gia tích cực vào các hoạt động phát triển kinh tế – xã hội, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Các đại biểu tham dự hội thảo

Phát biểu tại hội thảo, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Nguyễn Thị Thu Hiền khẳng định những kết quả đáng ghi nhận từ Dự án 8, đồng thời nhấn mạnh vai trò của Học viện Phụ nữ Việt Nam trong việc thực hiện các hoạt động nghiên cứu, tập huấn, và tổ chức hội thảo khoa học.

Trong đề dẫn hội thảo, PGS.TS Trần Quang Tiến, Giám đốc Học viện Phụ nữ Việt Nam nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thảo luận các nghiên cứu khoa học và tìm ra các giải pháp thực tiễn để nâng cao chất lượng cuộc sống của phụ nữ và trẻ em vùng dân tộc thiểu số miền Bắc. PGS.TS Trần Quang Tiến kỳ vọng hội thảo sẽ trở thành cầu nối cho các nhà nghiên cứu, nhà quản lý và những người làm công tác thực tiễn để tìm ra hướng phát triển cho giai đoạn tiếp theo của Dự án 8.

Trong khuôn khổ chương trình, các đại biểu, nhà khoa học đã nêu nhiều ý kiến nhằm thúc đẩy bình đẳng giới, nâng cao hiệu quả công tác truyền thông, phân tích hiệu quả quá trình vận hành Câu lạc bộ “Thủ lĩnh của sự thay đổi” ở một số địa phương…

Nhiều ý kiến cho rằng cần tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông về các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước về bình đẳng giới. Đồng thời, quan tâm đào tạo nâng cao năng lực cho phụ nữ dân tộc thiểu số; mở rộng và đẩy mạnh công tác giáo dục về bình đẳng giới trong gia đình, nhà trường, cộng đồng, thúc đẩy sự tham gia của trẻ em, thu hút sự tham gia của nam giới, trẻ em trai trong thực hiện bình đẳng giới…

Dự án nhằm nâng cao nhận thức, thay đổi định kiến về vai trò của phụ nữ và trẻ em trong xã hội, đồng thời đảm bảo điều kiện sống tốt hơn cho họ thông qua các biện pháp bảo vệ và chăm sóc cả về mặt vật chất và tinh thần. Đối tượng thụ hưởng chính của Dự án bao gồm phụ nữ và trẻ em gái sống tại các xã, thôn đặc biệt khó khăn, với ưu tiên dành cho những nhóm yếu thế như phụ nữ DTTS, phụ nữ thuộc hộ nghèo, cận nghèo, nạn nhân của bạo lực gia đình, buôn người, xâm hại tình dục, hoặc phụ nữ di cư lao động không an toàn.

Cải thiện đời sống phụ nữ và trẻ em

Sau gần ba năm triển khai, Dự án đã mang lại nhiều kết quả tích cực, góp phần cải thiện đời sống của phụ nữ và trẻ em DTTS tại các vùng miền núi. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức và khoảng trống chính sách cần được tiếp tục giải quyết. Đó là lý do mà Học viện Phụ nữ Việt Nam tổ chức hội thảo khoa học này, nhằm tổng kết những kinh nghiệm, đánh giá lại tình hình, và đưa ra các khuyến nghị giải pháp cho giai đoạn tiếp theo của Dự án.

Dự án đã mang lại nhiều kết quả tích cực, góp phần cải thiện đời sống của phụ nữ và trẻ em DTTS tại các vùng miền núi

Hội thảo Khoa học Quốc gia khu vực miền Bắc được tổ chức với mục tiêu tạo ra một diễn đàn học thuật để các nhà khoa học, chuyên gia, nhà lãnh đạo, và các cơ quan, tổ chức liên quan có cơ hội chia sẻ, trao đổi, và công bố kết quả nghiên cứu khoa học. Qua đó, các vấn đề xã hội cấp thiết của phụ nữ và trẻ em DTTS và miền núi được phân tích và thảo luận kỹ lưỡng, đặc biệt trong bối cảnh triển khai Dự án 8 tại khu vực miền Bắc.

Hội thảo đã tập trung vào bốn chủ đề chính, bao gồm:

Những vấn đề xã hội cấp thiết với phụ nữ và trẻ em vùng DTTS và miền núi hiện nay tại khu vực miền Bắc: Đây là chủ đề nền tảng của hội thảo, nhằm xác định những khó khăn mà phụ nữ và trẻ em DTTS đang phải đối mặt, từ vấn đề giáo dục, chăm sóc sức khỏe, bạo lực gia đình, đến những thách thức về việc làm và sinh kế.

Cơ hội, thách thức, thuận lợi và khó khăn trong việc triển khai Dự án 8 tại địa phương: Thông qua chủ đề này, các đại biểu sẽ thảo luận về những điều kiện thuận lợi và khó khăn mà các địa phương đã và đang gặp phải trong quá trình thực hiện Dự án 8, cũng như mức độ tiếp cận của phụ nữ và trẻ em DTTS với các dịch vụ xã hội tại khu vực miền Bắc.

Kinh nghiệm, bài học thành công trong giải quyết các vấn đề xã hội cấp thiết với phụ nữ, trẻ em DTTS và miền núi: Những kinh nghiệm quý báu, bài học từ thực tiễn thành công tại các địa phương sẽ được chia sẻ, tạo cơ hội cho các vùng khác học hỏi và áp dụng vào tình hình cụ thể của mình.

Khuyến nghị, đề xuất nội dung và giải pháp vận động hỗ trợ phụ nữ DTTS giai đoạn tiếp theo: Đây là phần quan trọng nhất của hội thảo, nhằm đề xuất các giải pháp mới, sáng tạo và khả thi để hỗ trợ phụ nữ DTTS, cũng như nâng cao hiệu quả can thiệp của Dự án 8 trong giai đoạn tiếp theo.

Vấn đề cấp thiết

Tại hội thảo, các đại biểu đã cùng trao đổi, thảo luận nhằm xác định các vấn đề khó khăn, ảnh hưởng trực tiếp đến phụ nữ, trẻ em vùng DTTS và miền núi trong những vấn đề cấp thiết.

Các đại biểu đã có những ý kiến chia sẻ sâu sắc tại hội thảo

Thứ nhất, sinh kế và việc làm, với những khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn vay và phát triển các tổ hợp tác, nhóm sinh kế; Áp lực giới truyền thống đối với phụ nữ dân tộc thiểu số, cùng với đó là thách thức khi phụ nữ dân tộc thiểu số tham gia phát triển du lịch gắn với bảo tồn văn hóa và nông sản OCOP; Thiếu sự hỗ trợ hiệu quả từ các dịch vụ việc làm và khởi nghiệp cho phụ nữ dân tộc thiểu số.

Thứ hai, giáo dục và sức khỏe: Tỷ lệ trẻ em dân tộc thiểu số bỏ học/thôi học sớm đang ở mức cao, và việc định hướng giáo dục nghề nghiệp cho các em còn nhiều hạn chế; Sự tiếp cận các dịch vụ y tế, đặc biệt là chăm sóc sức khỏe vị thành niên, còn gặp nhiều khó khăn; Tình trạng tử vong của bà mẹ và trẻ em ở các vùng dân tộc thiểu số vẫn ở mức cao, cần có các giải pháp cải thiện.

Thứ ba, hôn nhân và gia đình, tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết còn phổ biến, gây ra nhiều hệ lụy xã hội nghiêm trọng; Vấn đề bạo lực gia đình cũng là một mối lo ngại, với sự thiếu can thiệp và hỗ trợ pháp lý kịp thời.

Thứ tư, vấn đề phụ nữ tham chính và chính sách pháp luật: Sự tham gia của phụ nữ dân tộc thiểu số vào các vị trí lãnh đạo, quản lý tại địa phương còn thấp, và tiếng nói của họ trong các cuộc họp tại địa phương chưa được lắng nghe đầy đủ; Cần nâng cao nhận thức về pháp luật, đặc biệt trong việc vận dụng các chính sách xóa đói giảm nghèo.

Cuối cùng là câu chuyện về công nghệ thông tin và hạ tầng: Thực trạng thiếu tiếp cận và khó khăn trong việc sử dụng công nghệ thông tin cũng là một rào cản lớn đối với phụ nữ dân tộc thiểu số, đặc biệt là trong việc tiếp cận thông tin và phát triển kinh tế số.

Hội thảo có sự tham gia của nhiều đại biểu đến từ các cơ quan, tổ chức liên quan, bao gồm Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Ủy ban Dân tộc, các sở, ban ngành từ các tỉnh, các chuyên gia, nhà nghiên cứu từ các trường đại học, học viện, viện nghiên cứu, và các tổ chức quốc tế. Đặc biệt, các đại diện từ những địa phương có phụ nữ và trẻ em DTTS đang là đối tượng thụ hưởng của Dự án 8 cũng tham gia, đóng góp những ý kiến thực tiễn tại địa phương.

Hội thảo Khoa học Quốc gia khu vực miền Bắc không chỉ mang ý nghĩa thực tiễn mà còn có giá trị khoa học cao. Đây là dịp để các nhà khoa học, các chuyên gia, và các nhà lãnh đạo từ các tỉnh miền Bắc có cơ hội trao đổi, học hỏi lẫn nhau. Hội thảo cũng tạo cơ hội để các nhà nghiên cứu công bố kết quả nghiên cứu của mình, từ đó góp phần thúc đẩy phát triển tri thức và tăng cường sự hợp tác giữa các tổ chức, các cơ quan trong việc giải quyết những vấn đề cấp thiết của phụ nữ và trẻ em DTTS.

Bên cạnh đó, hội thảo còn là nền tảng để thảo luận các vấn đề lý luận về bình đẳng giới, nâng cao quyền năng cho phụ nữ, đồng thời đưa ra các giải pháp thực tiễn, phù hợp với từng vùng miền. Điều này không chỉ góp phần giải quyết các thách thức hiện tại mà còn tạo điều kiện để phụ nữ và trẻ em DTTS có cơ hội phát triển toàn diện trong tương lai.

Hội thảo Khoa học Quốc gia khu vực miền Bắc là một sự kiện quan trọng, đánh dấu sự quan tâm đặc biệt của Học viện Phụ nữ Việt Nam và các bên liên quan đối với vấn đề phụ nữ và trẻ em DTTS. Với sự tham gia nhiệt tình của các đại biểu, chuyên gia và nhà nghiên cứu, hội thảo sẽ góp phần tìm ra những giải pháp hiệu quả, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống và thúc đẩy bình đẳng giới cho phụ nữ DTTS trong giai đoạn tới.