Người phụ nữ gốc Việt điều hành chương trình đóng tàu chiến hiện đại và đắt nhất thế giới, giúp siêu cường tiết kiệm tới 4 tỷ USD

Ngày 24/8/2018, báo chí đưa tin hãng đóng tàu Newport News Shipbuilding (bang Virginia, Mỹ) đã tổ chức lễ khởi công đóng tàu sân bay USS Enterprise, còn gọi là CVN-80.

Trước đó hơn một tháng, ông Donald Trump, Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ đã thực hiện nghi lễ chính thức đưa vào sử dụng tàu sân bay USS Gerald R. Ford. Cuối tháng 8 năm đó, quá trình đóng tàu sân bay USS Kennedy đã đạt hơn 30%.

Ba con tàu kể trên đều là hàng không mẫu hạm lớp Ford, lớp tàu hiện đại nhất của Mỹ và trên thế giới.

Đáng chú ý, vị Tổng giám đốc điều hành chương trình đóng tàu sân bay mới của Mỹ là một phụ nữ gốc Việt - bà Giao Phan.

Được biết, bà có bằng Cử nhân Xây dựng dân dụng của Viện Bách khoa Virginia năm 1981 và bằng Thạc sĩ Quản lý của Viện Công nghệ Florida năm 1997.

Thuở nhỏ, bà Giao Phan và gia đình sang Mỹ định cư khi bà mới 15 tuổi. Gia đình bà khi đó chủ yếu sống nhờ vào trợ cấp của Chính phủ Mỹ vì bố bà chỉ làm lao công tại khách sạn.

Sau khi tốt nghiệp ngành Kỹ sư Công chính tại Đại học Công nghệ Virginia năm 1984, bà Phan đã làm việc cho hải quân Mỹ trong suốt hơn 20 năm và nhận được nhiều giải thưởng.

Năm 2007, bà có cơ hội làm việc cho Lực lượng Bảo vệ bờ biển Mỹ khi được chọn vào vị trí lãnh đạo cao cấp cho cơ quan tiếp thu quân dụng thuộc lực lượng này. Bà cũng nằm trong đội ngũ nhân viên dân sự cấp cao nhất của lực lượng.

Trên cương vị Phó Giám đốc, bà quản lý và giám sát dự án tiếp thu quân dụng trị giá 27 tỷ USD, bao gồm việc duy trì và hiện đại hóa các loại máy bay, tàu chiến để phục vụ cho nhiều hoạt động trên biển của lực lượng tuần duyên.

Công việc của bà là theo dõi từ khâu đấu thầu, kiểm tra tiến độ đóng tàu của nhà thầu, đến khâu bàn giao tàu hoặc máy bay mới. Lực lượng này hiện đã hoàn tất những chiếc tuần dương hạm lớn và tối tân chưa từng có, cùng với hàng trăm tàu nhỏ để thay thế những chiếc tàu cũ.

Đặc biệt, bà Giao Phan cũng là người điều hành dự án đóng tàu USS Gerald R. Ford (CVN-78) - tàu đầu tiên của lớp tàu sân bay Gerald R. Ford thuộc nhóm siêu hàng không mẫu hạm của hải quân Mỹ.

Khi đó, bà là Giám đốc điều hành của Văn phòng điều hành chương trình vận chuyển máy bay (2013-2019), chịu trách nhiệm về danh mục đầu tư mua sắm trị giá 40 tỷ USD, bao gồm việc thiết kế và chế tạo tàu sân bay lớp Ford, thực hiện Tổ hợp tiếp nhiên liệu giữa đời đại tu cho các tàu sân bay lớp Nimitz và duy trì vòng đời cho tất cả các tàu sân bay USN đang hoạt động.

Về USS Gerald R. Ford (CVN-78), đây là mẫu tàu chiến được hải quân Mỹ công bố vào ngày 16/1/2007.

Là tàu sân bay lớn nhất của Mỹ, Gerald R. Ford có chiều dài 333m, rộng 77m, lượng choán nước 100.000 tấn, tháp điều khiển cao 76m. Với "trái tim" là 2 lò phản ứng hạt nhân A1B, mẫu hạm này có tốc độ trung bình 56km/h, không bị giới hạn tầm hoạt động, có thể chở theo thủy thủ đoàn 4.600 người.

Với kích thước khổng lồ, Ford có thể mang theo tối đa 90 máy bay quân sự các loại, cùng với đó là một hệ thống vũ khí với 2 bệ phóng tên lửa đất đối không RIM-162, 2 bệ phóng tên lửa tầm gần RIM-116, 3 pháo tự động Phalanx CIWS và 4 súng máy M2 12,7mm. Về hệ thống tác chiến điện tử, Ford được trang bị 2 radar quét điện tử chủ động đa chức năng AN/SPY-3 và AN/SPY-4 tân tiến...

Để giúp tàu Ford có khả năng chiến đấu mạnh mẽ hơn các chiến hạm khác, bà Giao Phan và cộng sự đã đưa ra một số sáng kiến mới.

Chẳng hạn như hệ thống tác chiến hợp nhất, bao gồm các kỹ thuật tối tân nhất, radar 3 chiều, hệ thống thông tin, kiểm soát và chỉ huy, giúp nâng cao hiệu quả chiến đấu.

Hệ thống máy lạnh cũng được cải tiến để chăm sóc cho hàng ngàn thủy thủ làm việc ngày đêm trên chiến hạm, mang lại không gian sống thoải mái với không khí trong lành mà không gây hại cho môi trường.

Với tất cả những cải tiến này, chiến hạm Ford có thể hoạt động hiệu quả hơn với ít nhân lực hơn. So với tàu Nimitz, tàu Ford tiết kiệm được 600 người do việc bảo trì và sửa chữa giảm thiểu. Điều này giúp Mỹ tiết kiệm khoảng 4 tỷ USD trong vòng 50 năm vận hành của tàu Ford.