Liệu “cô dâu Việt” Bibica có trở thành thương hiệu của người Hàn?

Sau hợp tác là thâu tóm

Cuộc chiến giữa Lotte và Pan Food sẽ sớm kết thúc?

Sau khi trở thành đối tác chiến lược, Lotte giúp Bibica xây dựng 2 nhà máy gồm Bibica Miền Đông giai đoạn 2 và Bibica Miền Bắc. Ngoài ra, Bibica còn được đối tác đến từ Hàn Quốc hỗ trợ thương mại để nhập khẩu và phân phối sản phẩm của Lotte tại Việt Nam cũng như xuất khẩu sản phẩm sang Hàn Quốc. Việc hợp tác này được xem là cột mốc lịch sử quan trọng của Bibica từ năm 2008.

Tuy nhiên, mục đích xây dựng của 2 nhà máy nhanh chóng bị thay đổi khi nhà máy Bibica Miền Đông chuyển sang sản xuất dòng sản phẩm bánh Pie - một dòng sản phẩm của Lotte chứ không phải dùng để sản xuất các sản phẩm dinh dưỡng chức năng như định hướng ban đầu.

Vẫn có niềm vui “an ủi” cho Bibica là khi năm 2010 dự án nhà máy Bibica Miền Đông đi vào vận hành đã giúp doanh thu Bibica cán mốc 1.009 tỷ đồng vào năm 2011 và lợi nhuận sau thuế đạt 46 tỷ đồng nhờ chủ yếu vào hoạt động kinh doanh cốt lõi trong khi trước đó hoạt động đầu tư cổ phiếu là chủ đạo.

Vui chưa được bao lâu thì “sóng lớn” đã ập đến doanh nghiệp này vào năm 2012 khi phía Lotte đòi đổi tên công ty thành Lotte - Bibica nhưng nhóm cổ đông có liên quan tới CTCP Chứng khoán Sài Gòn (SSI) không tán thành. Năm 2012, kết quả kinh doanh tại Bibica bất ngờ giảm mạnh với doanh thu giảm 7% đạt 938 tỷ đồng và lợi nhuận giảm 44% còn 26 tỷ đồng.

Mâu thuẫn tại Bibica giữa Lotte và nhóm cổ đông SSI lên cao trào và lộ rõ hơn bao giờ hết khi ĐHCĐ thường niên năm 2013 bất thành do nhóm cổ đông này cho rằng tài liệu đại hội chưa được chuẩn bị một cách chu đáo. Nguyên nhân sâu xa được nhóm cổ đông này chia sẻ là Hội đồng quản trị (HĐQT) và Ban Giám đốc không làm việc được với nhau, có sự xung đột lợi ích giữa Bibica và Lotte.

Hiện nay, 2 công ty có liên quan tới nhóm cổ đông SSI là CTCP Thực phẩm Pan (Pan Food) và CTCP Xuất nhập khẩu Thủy sản Bến Tre (ABT, công ty con của Pan Food) thay thế nhóm cổ đông SSI. Pan Food và ABT đang sở hữu lần lượt 42,9% và 3,59% tại Bibica. Trong khi đó, Lotte sở hữu 44,03%. Lotte bước chân vào Bibica với tư cách là cổ đông chiến lược đến nay đã 8 năm nhưng 4 năm trở lại đây mâu thuẫn giữa Lotte và nhóm Pan Food ngày càng gay gắt.

Chờ đợi ĐHCĐ năm 2016

Có chung quyền lợi tại Bibica nhưng Lotte và Pan Food lại khác nhau về mục tiêu. Lotte muốn Bibica trở thành “sân sau” để phát triển nhãn hiệu chuyên cho Lotte như Lotte - Pie. Trong khi đó, Pan Food muốn đưa Bibica phát triển mạnh hơn nữa bằng chính các thương hiệu của Bibica, thương hiệu mấy chục năm qua của người Việt.

Một trong những vấn đề nan giải tại Bibica hiện nay là nhân sự tại HĐQT. Năm 2012, Lotte muốn đưa một người vào nhằm nâng lên 3 đại diện trong HĐQT nhưng vấp phải sự phản đối của nhóm SSI - tiền thân của Pan Food. Từ năm 2013-2015, HĐQT tiếp tục giữ nguyên dù các thành viên đến từ Lotte đã hết nhiệm kỳ.

Nguyên nhân hoãn là do giữa Lotte và nhóm SSI không thống nhất được cách thức bầu. Lotte muốn bầu lại cả 5 thành viên HĐQT, SSI chỉ muốn bầu lại 2 thành viên đến từ Lotte đã hết nhiệm kỳ. Bên cạnh đó, với tỷ lệ sở hữu lớn, nhóm SSI muốn đưa ứng viên vào HĐQT nhưng qua 3 năm qua vẫn chưa thực hiện được.

Dự kiến, ĐHCĐ thường niên năm nay của Bibica tiếp tục “nóng” khi phải gia hạn đến ngày 25/5 và nóng nhất là vấn đề bầu 2 thành viên HĐQT. Việc bầu này sẽ đưa Bibica phát triển theo hướng nào. Việt Nam sẽ mất thêm thương hiệu bánh kẹo vào tay nước ngoài như Kinh Đô hay đưa Bibica trở thành niềm tự hào của cộng đồng doanh nhân Việt?

Ánh Hoa