Đi tìm sự thật về ô nhiễm tại nhà máy Hòa Phát Hải Dương

Trong tháng 3, hình ảnh nhà máy của Công ty Cổ phần Thép Hòa Phát thuộc Tập đoàn Hòa Phát nhả những cuộn khói đen mù mịt được chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội khiến dư luận hoang mang. Sau hình ảnh này, nhiều tin đồn cho rằng Hòa Phát gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng và đang tạo nên một “làng ung thư” ở xóm 1 và xóm 4, xã Hiệp Sơn, huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương.

Khuôn viên nhà máy Hòa Phát.

Khuôn viên nhà máy Hòa Phát.

Người dân hoang mang

Có mặt tại xã Hiệp Sơn, huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương vào ngày 10/4/2018 để kiểm chứng cẩn trọng về tin đồn này, phóng viên Báo Người Tiêu Dùng đã gặp khá nhiều người dân. Ngay khi biết phóng viên muốn tìm hiểu về tin đồn Hòa Phát gây ô nhiễm môi trường và tạo nên “làng ung thư” ở Hiệp Sơn, anh H. (xin được giấu tên), một người dân địa phương, cho biết: “Chết nhiều lắm, ung thư nhiều lắm. Cả làng sắp ung thư hết rồi. Từ khi Công ty Hòa Phát xây dựng nhà máy ở đây, môi trường ô nhiễm nặng lắm. Cây cối, hoa màu không lớn được. Cứ vài ngày, không rõ nhà máy thải ra chất gì mà khét không thể ngửi được. Mọi người phải đóng cửa, đeo khẩu trang”.

Anh H. cho biết thêm mùi khét không phải thứ duy nhất tra tấn người dân. Theo anh H., tiếng ồn của nhà máy rất to. Dù đã nghe nhiều trong nhiều năm nhưng anh và người dân vẫn chưa quen với những tiếng ồn này. Khi phóng viên hỏi tại sao lúc này (giữa trưa), tiếng ồn lại không hề có, anh H cho biết vì ban ngày có rất nhiều tiếng ồn ào nên âm thanh từ nhà máy phát ra nghe không rõ. Nhưng trong màn đêm yên tĩnh thì khác. Anh H cũng cho biết thêm, trong màn đêm, không chỉ tiếng ồn hành hạ người dân, ống khói nhà máy mới hoạt động mạnh khi đêm về.

“Cứ khoảng 1h sáng, nhà máy mới xả thải mạnh. Cứ mỗi buổi sáng thức dậy, nhà cửa, sân vườn ngập tràn bụi mạt sắt. Nhiều gia đình trồng hành thất thu. Cây cối còn khó sống nói chi con người. Sức khỏe của người dân bị ảnh hưởng nặng nề lắm. Xóm 1 và xóm 4 nhiều người chết vì ung thư lắm” - anh H. bức xúc.

Trao đổi với phóng viên, bà T, người bán chè trên tuyến đường liên xã, cách nhà máy thép Hòa Phát khoảng 1,5 km cũng chia sẻ về tình trạng bụi mạt sắt thường xuyên xuất hiện ở sân nhà bà. Tuy nhiên, bà T. không phàn nàn về tiếng ồn phát ra từ nhà máy, bà chỉ ái ngại tiếng động cơ xe tải chạy trên đường. Theo bà, đây là những chiếc xe chở hàng từ nhà máy Hòa Phát. Bà T. cũng không biết gì về “làng ung thư”.

Bà T. phàn nàn về tiếng ồn của ô tô chở hàng của nhà máy.

Anh H. cho biết người dân khốn khổ vì ô nhiễm môi trường.

Ô nhiễm nhưng không vượt ngưỡng (?!)

Trả lời phóng viên về hình ảnh người dân quay được cuộn khói đen ở Hòa Phát Hải Dương, đại diện Tập đoàn Hòa Phát thừa nhận hình ảnh đó là có thật. Theo Hòa Phát, sáng 20/3/2018, Công ty Cổ phần Thép Hòa Phát Hải Dương đã tiến hành dừng vận hành lò cao số 2 theo kế hoạch để cải tạo, bảo trì, bảo dưỡng thiết bị, nâng công suất của nhà máy luyện gang giai đoạn 2.

Trước đó, công ty đã có thông báo gửi chính quyền địa phương về việc này nhằm tránh sự hiểu lầm đáng tiếc liên quan đến môi trường. Trong công văn thông báo gửi UBND xã Hiệp Sơn, công ty đã giải thích rõ, trong quá trình dừng lò, do quy trình công nghệ cần phải thực hiện thao tác xả van áp lực đỉnh lò để bảo đảm an toàn cho con người và thiết bị, dùng nước để làm nguội lò. Trong quá trình thực hiện có thể phát sinh tiếng ồn, khói bụi, hơi nước trong 2 giờ đồng hồ vào sáng ngày 20/3/2018, đề nghị UBND xã Hiệp Sơn thông báo cho nhân dân trong xã được biết, chia sẻ với công ty.

Công ty Cổ phần Thép Hòa Phát Hải Dương cũng nhấn mạnh thêm việc xả áp theo đặc thù công nghệ trong thời gian ngắn không ảnh hưởng tới môi trường, sức khỏe của người dân địa phương bởi khí nóng cho luyện gang được điều áp dần dần ra ngoài, không chứa các chất độc hại cho môi trường.

Đại diện Tập đoàn Hòa Phát cho biết thêm Khu Liên hợp Gang thép Hòa Phát Hải Dương sử dụng công nghệ lò cao khép kín 100%, không xả thải ra môi trường. Gần đây nhất ngày 17/1/2018, Cơ quan cảnh sát môi trường của Tỉnh Hải Dương đã xuống kiểm tra đột xuất. Lực lượng kiểm tra cũng như công ty giám định độc lập thuộc Bộ Tài nguyên & Môi trường sau khi giám định mẫu nước thải, đo nồng độ khí và tiếng ồn ở nhà máy đã kết luận “dư luận cho rằng Khu Liên hợp Gang thép Hải Dương gây ô nhiễm” là không có căn cứ.

Hình ảnh nhà máy Hòa Phát xả khói khiến người dân lo lắng.

Ông Trần Văn Chương, Chủ tịch UBND xã Hiệp Sơn, cho biết thời gian qua, người dân cũng nhiều lần phản ánh về tình trạng nhà máy Hòa Phát gây ô nhiễm môi trường. Theo ông Chương, Phòng Cảnh sát Môi trường - Công an tỉnh Hải Dương đã vào cuộc và khẳng định ô nhiễm môi trường không vượt ngưỡng cho phép. Ông Chương cũng khẳng định câu chuyện mạt sắt rơi vào nhà dân là có thật. Nhưng đó là những năm về trước. Còn hiện tại, Hòa Phát đã khắc phục được tình trạng này.

“Trước đây, cây cối, hoa màu cũng có ảnh hưởng. Năm ngoái, lúa bị ảnh hưởng nhưng khi được chăm sóc, cây lại phát triển bình thường. Hoa màu thì có năm có quả, có năm không. Nhưng tình trạng này xảy ra không chỉ ở Hiệp Sơn. Và cũng không ai kết luận được lý do có phải tại Hòa Phát hay không. Thực tế, ở đây có nhiều nhà máy. Ngoài Hòa Phát, còn có Thành Công 3, Đà Nẵng. Bên kia sông còn có nhiều nhà máy xi măng khác nữa” - ông Chương cho biết.

Trước đó, ông Lê Văn Bí, Phó Chủ tịch UBND huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương, khẳng định các chỉ số về môi trường và ô nhiễm tại nhà máy thép Hòa Phát hoàn toàn không vượt ngưỡng được cho phép.

Về tin đồn “làng ung thư”, anh H. khẳng định người chết vì ung thư trong xã đang nhiều lên. Tuy nhiên, khi được hỏi về bất cứ nạn nhân nào, anh H. lại khá lúng túng và không đưa ra được cái tên cụ thể nào.

Trong khi đó, ông Trần Văn Chương không tin “làng ung thư” là có thật. Theo ông Chương, xã Hiệp Sơn có người qua đời vì ung thư nhưng UBND xã không có chính xác số lượng người mắc bệnh cũng như tỷ lệ tăng theo năm. Số liệu này do bên y tế nắm giữ. Tuy nhiên, bằng cảm nhận thông thường, ông không thấy có sự gia tăng quá lớn về số lượng người mắc ung thư như tin đồn.

Đường làng Hiệp Sơn, nơi cách nhà máy Hòa Phát khoảng 1 km.

Cánh đồng lúa xanh mướt cách nhà máy khoảng 10 m.

Bài & ảnh: Bảo Linh

Nên đọc

Hải Dương: Bắt quả tang doanh nghiệp xả nước thải bẩn ra môi trường

Đà Nẵng: Thi công khách sạn 4 sao nhưng không lập lại đánh giá tác động môi trường

Cảnh sát Môi trường Đà Nẵng xử phạt nặng cơ sở dùng hóa chất cấm để làm giá đỗ

Đà Nẵng: Phạt đơn vị thi công khu Royal Era 1 tái phạm xả thải ra môi trường