Cuộc chiến mậu dịch Mỹ - Trung có thể chấm dứt vào năm 2020?

Từ việc “tống cổ” Trung Quốc khỏi WTO

Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế Kevin Hassett đã ám chỉ cần sớm đưa Trung Quốc ra khỏi Tổ chức Mậu dịch Thế giới (WTO). Trong một cuộc phỏng vấn với BBC News ngày 26/11, ông Hassett nói Trung Quốc đã “cư xử thiếu đứng đắn” với tư cách của một thành viên WTO.

Ông cũng cho rằng chiến lược cứng rắn của Tổng thống Trump để đối đầu với Bắc Kinh trong mậu dịch quốc tế đang đạt hiệu quả. Còn đối với WTO thì cách tiếp cận của ông Trump bị nhiều thành viên khác cho là “gây rối”. Sách lược của ông Trump gây ra một thách thức lớn đối với WTO trong việc giải quyết các tranh chấp giữa những nước thành viên đối với các cáo buộc vi phạm các quy tắc của WTO.

Tiến sĩ Hassett nói rằng trong quá khứ Hoa Kỳ thường thắng các vụ việc mà Washington thưa kiện lên WTO nhưng nhấn mạnh rằng “phải mất năm hoặc sáu năm sau mới giải quyết được vụ việc thì thiệt hại đã xảy ra”. Và “WTO cần phải cải thiện việc đối phó với các nước không tuân thủ các quy tắc và sẵn sàng nhận thua tại WTO vì hình phạt quá nhẹ”.

Ông Hassett đặt ra ba giải pháp để giải quyết tình trạng này: Thông qua đàm phán song phương, cải cách WTO và loại Trung Quốc ra khỏi WTO. Ông nêu đề nghị này dưới dạng một câu hỏi: “Chúng ta có nên theo đuổi việc trục xuất Trung Quốc khỏi WTO?”.

Điều này chứng tỏ nó hoàn toàn tuân theo chính sách tiếp cận kinh tế đối ngoại rất quyết đoán của Tổng thống Trump. Tiến sĩ Hassett cũng nói thêm rằng mức thuế quan mới đánh lên Trung Quốc đã được thiết kế để gây ra thiệt hại tối thiểu cho Mỹ nhưng gây áp lực tối đa đối với Trung Quốc. Mọi việc đang rất hiệu quả và buộc Trung Quốc phải ngồi xuống đàm phán.

Tổng thống Donald Trump (trái) và Chủ tịch Tập Cận Bình “bằng mặt nhưng không bằng lòng”. (Ảnh: AFP / Getty Images).

… đến thu hồi visa 10 năm với các nhà nghiên cứu Trung Quốc

Đại sứ quán Mỹ tại Bắc Kinh vừa thu hồi thị thực nhập cảnh nhiều lần trong 10 năm đối với các nhà nghiên cứu quan hệ Mỹ - Trung. Các nhà quan sát nói hiện việc thu hồi thị thực dường như chỉ giới hạn đối với nhóm nhỏ những chuyên gia tại các trung tâm nghiên cứu ở Hoa Kỳ.

Tháng 11/2014, Bắc Kinh và Washington đã đồng ý cho phép công dân Trung Quốc đến Mỹ kinh doanh và du lịch được đăng ký thị thực (visa) lên đến 10 năm để họ không phải xin cấp thị thực nhiều lần. Nhưng dưới thời ông Trump, Mỹ bắt đầu rà soát chuyện đi lại của công dân Trung Quốc vị họ có thể tiếp cận với những nhóm ngành công nghệ cao của Hoa Kỳ. Ông đã gán mác Trung Quốc là đối thủ chiến lược, cáo buộc nước này chiếm đoạt tài sản sở hữu trí tuệ của Mỹ cũng như chỉ trích chương trình “Made in China 2025” của Bắc Kinh nhằm đưa Trung Quốc trở thành quốc gia công nghệ cao hàng đầu thế giới.

Từ tháng 6/2018, Mỹ đưa ra chính sách hạn chế thị thực, rút ngắn thời hạn thị thực đối với những sinh viên Trung Quốc học chuyên ngành robot, hàng không và sản xuất công nghệ cao từ tối đa 5 năm xuống còn 12 tháng.

Tiến sĩ Kevin Hassett - Chủ tịch Hồi đồng Cố vấn Kinh tế của ông Trump. (Ảnh: Wall Street Journal).

Cuộc chiến sẽ kết thúc trước bầu cử năm 2020?

Một nhóm tác chiến tàu sân bay Mỹ cập cảng Hongkong (Trung Quốc) ngày 21/11, chỉ 2 tháng sau khi chiến hạm hai nước tiếp cận sát nhau ở khoảng cách 40m và sau đó Bắc Kinh từ chối chuyến thăm của tàu chiến Mỹ. Nhóm tác chiến này gồm tàu sân bay USS Ronald Reagan, tàu tuần dương tên lửa dẫn đường USS Chancellorsville và hai khu trục hạm USS Benfold, USS Curtis Wilbur đã tập luyện trong một tuần với tàu sân bay USS John C. Stennis tại biển Philippines.

Đài CNN đánh giá quyết định này của Trung Quốc có thể được coi là nỗ lực nhằm giảm căng thẳng trước thềm Hội nghị thượng đỉnh Nhóm Các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G-20) tại Argentina, nơi Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình dự kiến gặp gỡ bên lề.

Trung Quốc dường như muốn phát đi tín hiệu hòa giải cho cuộc chiến thương mại được cả hai bên dự báo là có thể kéo dài nhiều thập niên. Nhưng ông Teve Brice thuộc Ngân hàng Standard Chartered (Anh) dự đoán rằng căng thẳng có thể giải quyết dứt điểm trong dịp bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020

Ông Brice nói rằng quyết định giải quyết căng thẳng Washington - Bắc Kinh sẽ phụ thuộc nhiều vào yếu tố chính trị và ở đây là việc Tổng thống Trump muốn thắng cử trong kỳ bầu cử tới. Ông Brice tin rằng càng đến gần thời điểm bầu cử, điều này càng trở nên nóng bỏng và căng thẳng hơn.

Ông Brice đánh giá ông Trump cần giải quyết vấn đề mậu dịch với Trung Quốc vào thời điểm 6 tháng trước khi cuộc bầu cử 2020 diễn ra để tạo thay đổi phát triển kinh tế, tăng lợi nhuận cho những công ty Mỹ. Trong hai cuộc khảo sát gần đây, dân Mỹ dường như theo xu hướng ủng hộ cách xử trí của Tổng thống Trump về kinh tế.

Tường Quyên

Nên đọc

Chiến tranh mậu dịch Mỹ - Trung: Thế giới sẽ “nghèo và nguy hiểm hơn”

Chiến tranh mậu dịch Mỹ - Trung: Ông Trump tìm kiếm liên minh để gây áp lực với Trung Quốc

Chiến tranh mậu dịch Mỹ - Trung: Bán tín bán nghi chiêu trò cắt giảm thuế của Trung Quốc

Chiến tranh mậu dịch Mỹ - Trung: Mỹ giành thế thượng phong?