Công nghệ bao gói MAP nâng cao chất lượng các mặt hàng nông sản, thực phẩm

Việt Nam là một trong những nước dẫn đầu về xuất khẩu một số loại nông sản, nhưng tổn thất sau thu hoạch vẫn ở mức cao (14% đối với lúa gạo, 25-30% với rau củ quả...), dẫn đến chất lượng sản phẩm chưa đáp ứng được yêu cầu của thị trường. Vấn đề bảo quản sau thu hoạch đối với nông sản đóng vai trò rất quan trọng, song công nghệ ứng dụng sau thu hoạch còn yếu nên các sản phẩm chế biến tinh chưa được khai thác hiệu quả, chất lượng nông sản thấp, hạn chế khả năng xuất khẩu. Do vậy, việc nghiên cứu ứng dụng các tiến bộ của khoa học và công nghệ để nâng cao giá trị nông sản sau thu hoạch là vấn đề quan trọng nhằm phát triển bền vững nền nông nghiệp Việt Nam.

Công nghệ bao gói khí quyển biến đổi (Modified Atmosphere Packaging - MAP) được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp thực phẩm và đang dần thay thế hoàn toàn phương thức đóng gói bao bì thực phẩm truyền thống với bao bì thông thường. MAP là phương pháp thay đổi thành phần không khí bên trong bao bì bằng một hỗn hợp của 3 loại khí CO2, N2 và O2. Đây là phương thức bao bọc thực phẩm trong các vật liệu chắn khí, trong đó môi trường khí được thay đổi để ức chế tác nhân gây hư hỏng, nhờ đó có thể duy trì chất lượng của thực phẩm ở mức tốt nhất cũng như kéo dài thời hạn sử dụng. Những loại thực phẩm thường được áp dụng công nghệ này là rau củ quả, thịt và các sản phẩm thịt, hải sản, thức ăn sẵn và thực phẩm khô đóng gói.

Xưởng sản xuất màng MAP của Công ty TNHH Công nghệ và Dịch vụ thương mại Lạc Trung

Xuất phát từ thực tế đó, Bộ Công Thương đã giao cho Công ty TNHH Công nghệ và Dịch vụ thương mại Lạc Trung, một trong những doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh và ứng dụng sản phẩm vật liệu mới vào các lĩnh vực của đời sống thực hiện Dự án "Hoàn thiện dây chuyền sản xuất và nâng cao chất lượng bao gói khí quyển biến đổi phục vụ bảo quản nông sản, thực phẩm". Ưu điểm của công nghệ là sử dụng nguồn nguyên liệu có sẵn trong nước, giá rẻ; chủ động công nghệ, thiết bị; sản phẩm có giá thành cạnh tranh so với sản phẩm nhập ngoại cùng chỉ tiêu chất lượng…

Đây cũng lần đầu tiên ở Việt Nam đã xây dựng được dây chuyền công nghệ và thiết bị hoàn chỉnh, đồng bộ sản xuất MAP công suất 400 tấn/năm trên cơ sở màng PE chứa các phụ gia silica, zeolite và màng PE đục vi lỗ để bảo quản rau, quả sau thu hoạch. Sản phẩm của dự án đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn vệ sinh thực phẩm QCVN12-1:2011/BYT. Màng MAP do dự án sản xuất đã được đăng ký nhãn hiệu Green MAPvà có chất lượng tương đương màng MAP CE44 của Viện Công nghệ thực phẩm Hàn Quốc.

Đồng thời, đã hoàn thiện quy trình công nghệ bảo quản 10 loại rau, quả bằng bao gói MAP, với thời gian bảo quản kéo dài hơn 2 - 3 lần so với bảo quản tự nhiên; tổn thất sau bảo quản <10%, rau quả sau bảo quản vẫn đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm. Các quy trình này đều được chuyển giao cho doanh nghiệp triển khai, nhân rộng. Xây dựng 5 mô hình bảo quản sau thu hoạch các loại rau, quả bằng bao gói MAP quy mô 500 - 5.000 kg đạt hiệu quả về kinh tế và kỹ thuật, dễ áp dụng.

Để nâng cao chất lượng, đa dạng hóa sản phẩm, đồng thời phát triển các sản phẩm mới theo hướng hiện đại, đạt trình độ tiên tiến trên thế giới, công nghệ của dự án sẽ tiếp tục được hoàn thiện, nhằm cung cấp cho thị trường những sản phẩm bao bì bảo quản thông minh, thân thiện môi trường; góp phần hiện đại hóa ngành công nghiệp chất dẻo, bao bì ở Việt Nam.