Bị điều tra lẩn tránh thuế chống bán phá giá vào Mỹ, “vua tôm” Minh Phú nói gì?

(NTD) - Mới đây, Cục Hải quan và Biên phòng Hoa Kỳ (CBP) thông báo áp dụng các biện pháp điều tra lẩn tránh thuế chống bán phá giá và áp dụng ký quỹ tạm thời ở mức 10% với các lô hàng xuất khẩu vào Mỹ. Đối tượng áp dụng là Mseafood - công ty con của “vua tôm” Minh Phú tại Mỹ...

Từ năm 2016, căn cứ phán quyết của WTO, Mỹ đã dỡ bỏ lệnh áp thuế chống bán phá giá (CBPG), không tiến hành rà soát hằng năm biện pháp CBPG với sản phẩm tôm xuất khẩu của CTCP Tập đoàn Thủy sản Minh Phú (Minh Phú). Điều này đồng nghĩa với việc Minh Phú là công ty duy nhất của Việt Nam không chịu mức thuế CBPG khi xuất khẩu tôm vào thị trường Mỹ.

Từ quý 2/2019, Minh Phú đã không còn sử dụng tôm nhập khẩu Ấn Độ.

Bị cáo buộc lẩn tránh thuế

Hồi đầu năm 2019, Minh Phú cũng từng bị cáo buộc lẩn tránh thuế chống bán phá giá khi xuất khẩu tôm nguyên liệu của Ấn Độ vào Mỹ. Sự việc bắt nguồn từ lá thư gửi tới ủy viên Kevin McAleenan thuộc CBP của ông Darin LaHood - đại biểu của bang Illinois. Ông Darin LaHood cho biết đã nhận được một đơn kiện và yêu cầu CBP điều tra xem liệu nhà nhập khẩu của Mỹ và các công ty có liên quan ở Việt Nam có đang né tránh thuế chống bán phá giá đối với tôm từ Ấn Độ hay không. Đối tượng được ông LaHood nhắc đến là là CTCP Mseafood, công ty con của Minh Phú.

Lá thư trên cáo buộc Minh Phú đã lách thuế CBPG tôm đông lạnh từ Ấn Độ gây tổn hại tới các nhà sản xuất tôm của Mỹ và tạo ra mối nguy cho người tiêu dùng tôm tại Mỹ.

Trước cáo buộc này, Minh Phú đã có những thông tin phản bác. Tuy nhiên, từ quý 2/2019, Minh Phú đã không còn sử dụng tôm nhập khẩu Ấn Độ.

Mới đây, tổ chức AHSTEC - đại diện cho một nhóm các công ty đánh bắt và chế biến tôm tại Hoa Kỳ - là tổ chức từ lâu đã tham gia vào các vụ kiện chống bán phá giá tôm Việt Nam với tư cách nguyên đơn, đã nộp đơn tố cáo Mseafood vào tháng 9/2019. Trên cơ sở lá đơn này, CBP đã thông báo áp dụng các biện pháp điều tra lẩn tránh thuế chống bán phá giá và áp dụng ký quỹ tạm thời ở mức 10% với các lô hàng xuất khẩu vào Mỹ của Mseafood.

Minh Phú nói gì?

Minh Phú cho biết, ngày 16/1/2020 vừa qua, đã nhận được thông tin qua báo chí về việc CBP chính thức khởi xướng điều tra lẩn tránh thuế CBPG đối với Mseafood.

“Chúng tôi hết sức bất ngờ vì trong Quyết định (đăng tải trên các phương tiện truyền thông), CBP đã chỉ dựa trên các thông tin một chiều được thu thập, cung cấp bởi tổ chức AHSTEC. Vì quy trình điều tra là bảo mật, CBP đã sử dụng các thông tin mà AHSTEC cung cấp cũng như một số thông tin thu thập từ nhiều nguồn, chủ yếu là từ internet, được cắt đoạn và đơn phương diễn giải mà không có sự đối chiếu hay kiểm chứng lại với Minh Phú hay Mseafood” - ông Lê Văn Quang, Chủ tịch HĐQT Minh Phú, cho biết.

Ông Lê Văn Quang đưa ra ba vấn đề: Thứ nhất, như CBP đã chỉ rõ, việc áp dụng biện pháp trong quyết định sơ bộ nói trên chỉ có tính chất tạm thời. Biện pháp tạm thời nói trên không làm ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu của Minh Phú vào thị trường Hoa Kỳ và các thị trường khác.

Thứ hai, Minh Phú khẳng định không nhập tôm thành phẩm đông lạnh từ Ấn Độ để xuất sang Hoa Kỳ như trong cáo buộc. Quyết định sơ bộ được đưa ra vì CBP cho rằng có một số dấu hiệu, nghi vấn để cho phép suy đoán về khả năng Minh Phú đã xuất khẩu tôm đông lạnh Ấn Độ sang Hoa Kỳ. Thực tế, Minh Phú không xuất tôm thành phẩm Ấn Độ sang Hoa Kỳ.

Thứ ba, CBP cũng chỉ rõ là Quyết định sơ bộ nói trên chỉ dựa trên các thông tin, số liệu ban đầu và chưa được kiểm chứng.

“Thực tế, do các cáo buộc tương tự về Minh Phú vào tháng 6/2019, chúng tôi đã chủ động hợp tác, cung cấp số liệu cho CBP và mời CBP vào làm việc để xác minh thông tin. Tuy nhiên, do lần điều tra này, CBP xác định giai đoạn điều tra dựa vào đơn kiện nhận được vào tháng 9/2019 nên giai đoạn cung cấp thông tin đã có sự thay đổi. Tuy nhiên, đáng tiếc là những thông tin công khai, minh bạch của Minh Phú đã bị lợi dụng để suy diễn, bóp méo sự thật để gây hiểu nhầm cho các cơ quan chức năng nhằm lợi dụng chính sách bảo hộ thương mại của Hoa Kỳ nhằm gây tổn hại cho các doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu như Minh Phú cũng như người tiêu dùng Hoa Kỳ” - ông Lê Văn Quang nhận định.

Minh Phú cho rằng nguyên đơn AHSTEC cố tình cắt xén làm sai lệch nội dung thông tin.

Những cáo buộc vô lý

Minh Phú cho rằng cần thêm thời gian để rà soát lại các cáo buộc trên nhưng bước đầu có nhiều thông tin được dẫn chiếu không chính xác hoặc do nhầm lẫn, thậm chí mâu thuẫn, phía nguyên đơn cố tình cắt xén làm sai lệch nội dung thông tin.

Cụ thể, trang số 3 trong quyết định của CBP cho thấy AHSTEC đã dựa vào các thông tin được trích trong Thông cáo báo chí ngày 7/6/2019 của Minh Phú và cho rằng trong năm 2018 Minh Phú chỉ sản xuất được 12.000 tấn tôm nhưng lại xuất khẩu tới 67.000 tấn. Đây là thông tin sai sự thật bởi 12.000 tấn là số liệu ước tính của sản lượng tôm nguyên liệu do Minh Phú nuôi và thu hoạch từ các ao nuôi của công ty trong năm 2018, hoàn toàn không phải là công suất sản xuất tôm đông lạnh của Minh Phú theo như cáo buộc của AHSTEC.

Tại trang số 5 của quyết định, CBP đã dựa vào thông tin mà nguyên đơn trích từ Báo cáo xuất khẩu tháng 6/2019 đăng trên website của Minh Phú để cho rằng có dấu hiệu cho thấy có một số lượng hàng xuất khẩu khá lớn của Minh Phú không phải do Minh Phú sản xuất. Kết luận này dường như đã dựa trên sự nhầm lẫn, hiểu sai về số liệu tại báo cáo. Thực chất, số liệu được dẫn chiếu chỉ là theo đơn đặt hàng mà Minh Phú đã nhận được vào tháng 6/2019 và lượng đơn đặt hàng trị giá 141 triệu USD, tương ứng với khoảng 13.403 tấn thành phẩm, chỉ gấp đôi so với công suất sản xuất 1 tháng của Minh Phú.

Trên thực tế, sau khi nhận được đơn đặt hàng, Minh Phú sẽ cân đối nguyên liệu, lên kế hoạch sản xuất và xác nhận lại với khách hàng về số lượng, giá cả và thời gian giao hàng. Điều này có nghĩa là, không phải toàn bộ số lượng đơn đặt hàng đều được Minh Phú chấp nhận và bán cho khách hàng. Hơn nữa, các đơn đặt hàng được xác nhận trong tháng 6/2019 thường được sản xuất và xuất khẩu trong nhiều tháng tiếp theo.

“Chúng tôi thấy hơi khó hiểu về sự nhầm lẫn này bởi ngay tại Báo cáo tháng 6/2019, chúng tôi cũng công bố rõ ràng rằng số lượng đơn đặt hàng được xác nhận trong 6 tháng đầu năm 2019 đã lên tới hơn 400 triệu USD và chiếm khoảng 50% kế hoạch của năm 2019. Thông tin này cho thấy ngay số liệu 141 triệu USD giá trị đơn đặt hàng chỉ tương ứng với năng lực sản xuất và bán hàng của Minh Phú trong khoảng 2 tháng” - ông Lê Văn Quang nói thêm.

Ngoài ra, tại trang số 6 của Quyết định, CBP có nêu trong giai đoạn điều tra từ 1/10/2018 đến 31/8/2019, Minh Phú đã nhập một lượng lớn tôm Ấn Độ. Thực tế trong giai đoạn này, lượng tôm Ấn Độ mà Minh Phú nhập để sử dụng làm nguyên liệu chỉ chiếm khoảng 10% tổng lượng tôm nguyên liệu đầu vào. Từ quý 2/2019, Minh Phú đã không còn sử dụng tôm nhập khẩu Ấn Độ.

An Nhiên

Nên đọc