Sử dụng hình thức trực tuyến để tổ chức hoạt động PBGDPL
Theo Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, thống kê gần đây cho thấy, hầu hết học sinh phổ thông và học viên, sinh viên trên địa bàn Hà Nội có ít nhất một thiết bị điện tử có kết nối internet cá nhân. Đây là điều kiện thuận lợi cho việc đổi mới cách PBGDPL, thay cho PBGDPL bằng các phương pháp truyền thống như đọc, chép, diễn giải văn bản khô khan, hay những buổi nói chuyện một chiều.
Với lứa tuổi học sinh, việc tiếp cận kiến thức pháp luật qua các ứng dụng tương tác, trò chơi mô phỏng, video ngắn, infographic sẽ hấp dẫn hơn. Thay vì chỉ học thuộc lòng các điều khoản, các em có thể thảo luận, phân tích các tình huống pháp luật trong một môi trường ảo… từ đó hình thành tư duy pháp lý, nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật một cách tự nguyện.
Trong thực tế, hầu hết các trường học, từ cấp trung học cơ sở đến trung học phổ thông đã xây dựng và duy trì các trang thông tin điện tử, fanpage trên các mạng xã hội như Facebook, Zalo để đăng tải các tài liệu pháp luật, thông tin về các buổi PBGDPL.
Nhiều trường đã tổ chức các buổi PBGDPL trực tuyến, các cuộc thi tìm hiểu pháp luật trên nền tảng số như thi "Rung chuông vàng tìm hiểu pháp luật", "Hùng biện pháp luật qua video ngắn", hay các buổi nói chuyện chuyên đề với lực lượng công an, luật sư... trực tuyến.
Trường THCS Thanh Xuân phối hợp với Công an phường Thanh Xuân tuyên truyền pháp luật an toàn giao thông cho học sinh.
Một số trường và giáo viên tâm huyết đã tự xây dựng các sản phẩm học liệu số như các video animation, infographic, bài trình chiếu điện tử với nội dung về PBGDPL. Nhiều trường học sử dụng hình thức trực tuyến để tổ chức hoạt động PBGDPL; tự sản xuất và đăng tải video trên các nền tảng mạng xã hội, thu hút hàng triệu lượt xem và tương tác…
Xây dựng một thế hệ công dân Thủ đô am hiểu pháp luật
Để nâng cao hiệu quả PBGDPL trong nhà trường, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội đề xuất xây dựng và phát triển nền tảng PBGDPL số thống nhất của Thành phố. Sở Giáo dục và Đào tạo sẽ phối hợp chặt chẽ với Sở Tư pháp và các đơn vị liên quan để xây dựng và phát triển một nền tảng học liệu pháp luật số riêng, hoạt động như một “ngân hàng” tri thức pháp luật chung cho toàn Thành phố.
Nền tảng này sẽ có kho tài liệu đa dạng, được phân loại theo từng cấp học, từng lứa tuổi. Các nội dung sẽ được thể hiện dưới nhiều định dạng phong phú như các video animation, video ngắn dạng TikTok...; các bài giảng, câu chuyện pháp luật dưới dạng âm thanh để học sinh có thể nghe mọi lúc, mọi nơi; các trò chơi trắc nghiệm, các game giải đố, các phiên tòa giả định ảo... nhằm tạo sự hứng thú và giúp học sinh học qua trải nghiệm.
Nền tảng sẽ được tích hợp với hệ thống quản lý học tập (LMS) của các trường để dễ dàng phân phối nội dung, theo dõi tiến độ và đánh giá kết quả học tập của học sinh. Nền tảng cũng sẽ có cơ chế để các trường, các giáo viên có thể đăng tải, chia sẻ các sản phẩm PBGDPL sáng tạo của mình.
Tuyên truyền phòng cháy, chữa cháy cho học sinh Trường Tiểu học Thái Thịnh. Ảnh: Trường TH Thái Thịnh
Đồng thời, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội đề xuất đổi mới phương pháp, đa dạng hóa nội dung PBGDPL để phù hợp với tâm lý, lứa tuổi của học sinh, học viên, sinh viên. Trong đó, cần tập trung xây dựng các bài giảng pháp luật dưới dạng E-learning.
Các bài giảng này sẽ được thiết kế ngắn gọn, trực quan, có các phần tương tác để kiểm tra kiến thức của người học ngay sau mỗi phần. Các chủ đề sẽ tập trung vào những vấn đề nóng, gần gũi với học sinh như: An toàn trên không gian mạng, phòng chống bạo lực học đường, quy tắc ứng xử trên mạng xã hội, phòng chống xâm hại tình dục trẻ em, an toàn giao thông...
Đồng thời, tăng cường tổ chức các cuộc thi có tính tương tác và lan tỏa cao, như "Đại sứ pháp luật số", "Phiên tòa giả định trực tuyến", "Sáng tạo video ngắn về pháp luật"… tạo sân chơi lành mạnh, cũng như giúp phát hiện và bồi dưỡng các tài năng pháp luật trong tương lai.
Bên cạnh đó, các nhà trường cũng sẽ lồng ghép PBGDPL vào các hoạt động ngoại khóa. Sử dụng các nền tảng số để tổ chức các buổi giao lưu, tọa đàm trực tuyến với các chuyên gia, luật sư, công an, nhằm tạo cơ hội cho học sinh được hỏi đáp, trao đổi trực tiếp về những vấn đề pháp luật mà các em quan tâm.
Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội cũng cho rằng, nguồn nhân lực là yếu tố quyết định sự thành công của công cuộc chuyển đổi số. Do đó cần có một chiến lược đào tạo, bồi dưỡng bài bản cho đội ngũ giáo viên, cán bộ Đoàn, Đội; mở các lớp tập huấn chuyên sâu về kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin cho đội ngũ giáo viên, cán bộ PBGDPL tại trường học.
Các nội dung đào tạo sẽ bao gồm: Kỹ năng sử dụng các nền tảng PBGDPL chung của Thành phố; kỹ năng sản xuất nội dung số: quay và dựng video cơ bản, thiết kế infographic, sử dụng các công cụ E-learning...; kỹ năng quản lý cộng đồng, tương tác trên các nền tảng mạng xã hội.
Để chuyển đổi số trong PBGDPL đạt hiệu quả cao nhất, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội kiến nghị cần có sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan liên quan và một cơ chế đánh giá hiệu quả chặt chẽ. Trong đó, cần thiết lập một kênh thông tin số giữa Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Tư pháp, Công an Thành phố và các trường học. Kênh này sẽ giúp các cơ quan cập nhật kịp thời các thông tin, tài liệu pháp luật mới, chia sẻ các kinh nghiệm hay và phối hợp tổ chức các hoạt động PBGDPL một cách hiệu quả.
Việc thực hiện hiệu quả chuyển đổi số trong PBGDP trong nhà trường sẽ góp phần xây dựng một thế hệ công dân Thủ đô am hiểu pháp luật, có ý thức tuân thủ và làm chủ bản thân trong kỷ nguyên số, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng Thủ đô và đất nước.
| Theo dự thảo Kế hoạch thực hiện Đề án “Chuyển đổi số trong công tác PBGDPL giai đoạn 2025 - 2030” trên địa bàn thành phố Hà Nội, trong giai đoạn 1 (từ năm 2025 đến năm 2027), Thành phố sẽ hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật nhằm thúc đẩy chuyển đổi số trong công tác PBGDPL bảo đảm đồng bộ, hiệu quả, khả thi. Trong đó, phấn đấu ít nhất 90% người dân sinh sống tại khu vực thành thị và ít nhất 70% người dân sinh sống tại khu vực nông thôn trên địa bàn Thành phố được tiếp cận, tìm hiểu thông tin pháp luật, văn bản quy phạm pháp luật thông qua các cơ sở dữ liệu, ứng dụng số, công nghệ số. |