“Sự cố này thật khủng khiếp”
Đài BBC News đưa tin ngày 12/4, Nhà Trắng cũng lên tiếng nói chắc chắn là Tổng thống Mỹ Donald Trump "đã xem đoạn video" cảnh ông David Đào bị kéo khỏi chuyến bay. CEO của hãng - ông Oscar Munoz mô tả “sự cố này thật khủng khiếp”. Ông nói mình "tiếp tục bị xáo trộn" bởi sự cố sau khi đoạn băng video ghi lại vụ việc lan truyền trên Twitter. Ông nói hãng sẽ "sửa chữa sai lầm để vụ việc không bao giờ tái diễn nữa".
Gia đình của hành khách người Mỹ gốc Việt, David Đào, phát đi thông cáo bày tỏ lòng biết ơn đối với "rất nhiều sự ủng hộ". Hiện ông Đào đang điều trị tại một bệnh viện ở Chicago. Đoạn băng cho thấy một người đàn ông la hét trong lúc bị nhân viên an ninh kéo lê ra khỏi chỗ ngồi trên máy bay. Sau đó, người ta nhìn thấy máu trên mặt ông, ứa ra từ miệng.
Phát ngôn viên hãng United Jonathan Guerin nói với tờ USA Today, chuyến bay từ Chicago đến Louisville, Kentucky, vào đêm 11/4 được đặt đầy chỗ. Hãng hàng không muốn bốn hành khách rời khỏi chuyến bay để nhường chỗ cho bốn nhân viên của hãng cần có mặt ở Louisville vào ngày hôm sau.
Trước đó, United nói chuyến bay này bị “thiếu ghế”. Ba hành khách đồng ý rời khỏi máy bay. Tuy nhiên, bác sĩ Đào cho biết ông làm việc trong bệnh viện và cần khám bệnh ngày hôm sau - một nhân chứng viết trên Twitter.
| Hành khách Mỹ gốc Việt David Đào bị lôi ra khỏi máy bay United Airlines một cách thô bạo (Ảnh: Getty) |
“Cách đối xử quá dã man”
Phóng viên Đỗ Dzũng của báo Người Việt tường thuật hôm 12/4: "Ông Dũng Nguyễn, chủ tịch cộng đồng Người Việt tại Louisville, xác nhận bác sĩ David Đào cư ngụ tại Elizabethtown, Kentucky". Ông Dũng Nguyễn được báo này dẫn lời: "Ông Đào là một người rất gần gũi với cộng đồng, khi có việc trong cộng đồng là ông tham dự. Phải nói ông là một người rất sốt sắng. Bác sĩ David Đào còn có tên Đào Duy Anh, 69 tuổi, người từ Việt Nam, và đi cùng vợ là Teresa, rất giỏi về nhạc cụ cổ truyền Việt Nam".
"Tôi rất bất bình khi thấy những gì xảy ra cho bác sĩ David Đào, cách đối xử quá dã man, chắc có chi tiết gì khác mình không rõ, nhưng qua hình ảnh, tôi không thể chấp nhận họ đối xử với ông như vậy được" - Ông chủ tịch Cộng đồng người Việt ở Louisville nói với báo Người Việt.
Ca sĩ Nguyên Khang viết trên trang cá nhân: "Người đàn ông bị kéo ra khỏi máy bay của United Airlines chính là bác sĩ David Đào, một bác sĩ luôn tận tụy với nghề, và cũng chính là nhạc sĩ Đào Duy Anh, người đã có những bài hát mang âm hưởng dân ca và được khán thính giả khắp nơi yêu thích như “Tát Nước Đầu Đình”, “Cầu Tre Quê Hương”... và là một người luôn ấp ủ với những dự án âm nhạc dân tộc".
Tuy vậy, báo Telegraph hôm 12/4 cho hay ông David Đào từng bị kết án vì gạ tình dục đồng giới với một bệnh nhân để đổi lại việc kê đơn thuốc. "Ông Đào bị tước giấy phép hành nghề, và sau đó chuyển sang làm một tay chơi poker chuyên nghiệp" - báo này viết.
| United Airlines đang hứng chịu khủng hoảng truyền thông do hàng loạt sự kiện gần đây (Ảnh: Getty) |
Hãng hàng không có quyền gì?
Câu chuyện hành khách của United Airlines bị lôi khỏi máy bay khiến nhiều người đặt câu hỏi về tính pháp lý của việc hàng không bán thừa vé cho các chỗ trên một chuyến bay. Đài BBC News trích giới thiệu phân tích của phóng viên Simon Calder, phụ trách mảng Du lịch của báo Independent, cho biết rất nhiều người coi việc bán thừa vé máy bay nên bị quy là bất hợp pháp. Nhưng nếu việc này được điều phối một cách hợp lý, nó có thể có lợi cho nhiều người.
Có lợi: Chẳng hạn như, trung bình một chuyến bay của hãng hàng không giá rẻ Easyjet, 5% số hành khách sẽ không có mặt. Khi đó những hành khách cần di chuyển gấp, sẽ có thể đặt mua vé và chuyến bay có thêm khách. Phía hàng không cho rằng điều này có lợi cả cho người tiêu dùng lẫn cho môi trường. Bên cạnh đó, những ai tình nguyện rời chuyến, có thể được đền bù nhiều hơn số tiền đã bỏ ra mua vé.
Giữ giá rẻ: Các hãng hàng không giải thích thêm, để có được mức giá rẻ, họ cần càng nhiều người lên máy bay càng tốt.
Đền bù: Quy định sẵn có về mảng này ở châu Âu và Hoa Kỳ có đôi chút khác biệt:
Ở Hoa Kỳ, nếu hãng hàng không đưa được hành khách tới điểm đến cuối cùng trong vòng một tiếng so với giờ đến dự định ban đầu, thì không cần đền bù. Nếu tới nơi trong vòng hai tiếng so với giờ dự định (với các chuyến bay quốc tế là từ 1 - 4 tiếng), hãng phải đền bù gấp đôi giá vé một chiều, với giới hạn trần là 675 USD, nếu muộn hơn, phải đền bù gấp bốn lần, nhưng không vượt quá 1.350 USD.
Trên lý thyết thì có. Cơ trưởng chịu trách nhiệm cho chuyến bay, và nếu cơ trưởng quyết định cho ai đó rời đi, thì mệnh lệnh này phải được thi hành. Kể từ lúc hành khách không may này nói "Tôi không đi đâu hết", đã bị coi là hành khách gây phiền nhiễu - tức không tuân mệnh lệnh của cơ trưởng.
| Việc sắp xếp cho khách rời chuyến bay nên được thực hiện ở cửa làm thủ tục ra máy bay (Ảnh: Getty) |
Như thế, nhân viên an ninh được phép đưa người này ra khỏi máy bay một cách hợp pháp, như trong đoạn video, hành khách bị kéo khỏi máy bay. Theo những chứng cứ thu thập được, thì có vẻ như chính hành khách đã phạm luật, không phải hãng hàng không.
Có xảy ra thường xuyên không?
Không - Thông thường thì các hãng hàng không giải quyết vấn đề này êm đẹp hơn nhiều, và thường xử lý ở cửa ra máy bay. Trước tiên, hãng sẽ hỏi xem có hành khách nào tình nguyện không. Tất nhiên cái gì cũng có giá của nó: đền bù bằng tiền mặt, phiếu chi trả cho đi lại, hay chuyến đi hai chiều miễn phí tới những điểm mà hãng bay tới. Những hành khách có lịch trình linh hoạt hơn thường chủ động tìm những chuyến bay bán thừa vé để tiết kiệm giá đi lại.
Nhưng đã mua vé thì phải được đi?
Nghe thì hợp lý, nhưng có rất nhiều lý do khiến hãng hàng không quyết định việc bạn có thể không được phép di chuyển. Đôi khi lý do có thể là phải chuyển sang máy bay nhỏ hơn, hay vấn đề "cân nặng và thăng bằng", nhưng lý do phổ biến nhất vẫn là bán thừa vé, và khi tất cả mọi người xuất hiện đông đủ, sẽ có người phải rời đi. Hành khách bị ngẫu nhiên lựa chọn không được đáp chuyến bay có thể kháng nghị quyết định này, và giải thích lý do vì sao, có những trường hợp khẩn cấp được ưu tiên và những ai có lịch trình linh hoạt hơn sẽ thay thế.
Tuy nhiên, dưới áp lực thời gian phải khởi hành chuyến bay đúng giờ, có thể xảy ra sai sót. Lời khuyên của chuyên gia là dù chuyến đi của bạn quan trọng tới đâu đi nữa, nếu được yêu cầu rời khỏi máy bay và kháng nghị của bạn không thành, hãy lặng lẽ rời đi.
Tường Quyên (Theo BBC News, 4/2017)