Và giờ các bác sĩ - những người đang ở tuyến đầu chiến đấu với dịch bệnh này ở Bệnh viện Jinyintan, Vũ Hán, đang bắt đầu cung cấp câu trả lời. Một phân tích chi tiết về 99 bệnh nhân đầu tiên được điều trị tại đó đã được công bố trên tạp chí y khoa Lancet. Chừng nào thì công ty Mỹ chế tạo thành công vaccine phòng chống virus Corona?
Tác động của virus Corona
Viêm phổi
Tất cả 99 bệnh nhân được đưa đến bệnh viện đều bị viêm phổi - phổi của họ bị viêm và các túi nhỏ nơi oxy di chuyển từ không khí vào máu chứa đầy nước.
Các triệu chứng khác là:
• 82 người bị sốt
• 81 người bị ho
• 31 người bị khó thở
• 11 người bị đau cơ
• 9 người bị choáng váng
• 8 người bị đau đầu
• 5 người bị đau họng
| Ai có nhiều khả năng bị bệnh nặng do virus Corona gây ra? |
Những ca tử vong đầu tiên
Hai bệnh nhân đầu tiên tử vong dường như khá khỏe mạnh, nhưng họ là những người hút thuốc lâu năm khiến phổi bị yếu. Người đầu tiên là đàn ông 61 tuổi, bị viêm phổi nặng khi đến bệnh viện. Ông ta bị suy hô hấp cấp tính, có nghĩa là phổi không thể cung cấp đủ oxy cho các cơ quan để giữ cho cơ thể còn sống.
Mặc dù được đặt máy thở nhưng phổi không hoạt động và tim ông ta ngừng đập. Ông ta đã chết 11 ngày sau khi được nhập viện.
Bệnh nhân thứ hai, một người đàn ông 69 tuổi, cũng bị hội chứng suy hô hấp cấp tính, được gắn vào một phổi nhân tạo hoặc máy ECMO (oxy hóa màng ngoài cơ thể) nhưng điều này vẫn không đủ.
Ông ta chết vì bị viêm phổi nặng và sốc nhiễm trùng huyết. Ít nhất 10% chết.
Tính đến ngày 25/1, trong số 99 bệnh nhân:
• 57 vẫn còn trong bệnh viện
• 31 đã được xuất viện
• 11 người đã chết
Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là tỷ lệ tử vong của bệnh là 11%, vì những người vẫn đang được điều trị trong bệnh viện có thể chết và còn nhiều người khác có các triệu chứng nhẹ hơn, không đến bệnh viện.
Những người buôn bán ở chợ
Động vật sống được bán tại chợ hải sản Huanan được cho là nguồn virus lây nhiễm. Và 49 trong số 99 bệnh nhân có liên hệ trực tiếp với khu chợ này:
• 47 làm việc ở đó, với tư cách là người quản lý hoặc buôn bán tại quầy hàng
• 2 người mua sắm
| Số ca trên thế giới nhiễm virus 2019 – nCoV tính đến ngày 1/2/2020 |
Đàn ông trung niên bị ảnh hưởng nặng nhất
Hầu hết trong số 99 bệnh nhân là trung niên, với độ tuổi trung bình là 56 và 67 trong số họ là nam giới. Tuy nhiên, những số liệu gần đây cho thấy sự phân chia giới tính đồng đều hơn. Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc cho biết có 1,2 nam giới cho một 1,0 phụ nữ bị nhiễm.
Có hai cách giải thích cho sự khác biệt:
• Đàn ông có nhiều khả năng bị bệnh nặng hơn và cần điều trị tại bệnh viện
• Đàn ông, vì lý do xã hội hoặc văn hóa, có thể có nhiều khả năng bị phơi nhiễm với virus khi dịch bắt đầu bùng phát
Bác sĩ Li Zhang, tại bệnh viện, cho biết: "Sự ít nhạy cảm của phụ nữ đối với virus có thể được quy cho sự bảo vệ của nhiễm sắc thể X và hormone giới tính cũng đóng một vai trò quan trọng trong khả năng miễn dịch".
Và những người đã bị bệnh
Hầu hết 99 người đều mắc các bệnh khác có thể khiến họ dễ bị nhiễm virus hơn do "chức năng miễn dịch yếu hơn":
• 40 bị yếu tim hoặc mạch máu bị tổn thương do các tình trạng bao gồm bệnh tim, suy tim và đột quỵ
• Thêm 12 bệnh nhân bị tiểu đường
Công ty Mỹ đang cấp bách chế vaccine phòng cống virus Corona
Các nhà khoa học tại công ty Moderna Theraputics và NIH của Mỹ đang chạy đua với thời gian để điều chế ra vaccine Corona n-CoV đầu tiên trong một thời gian ngắn kỷ lục so với trước đây các nhà nghiên cứu đã từng mất khoảng 20 tháng để phát triển được vaccine chống virus SARS vào năm 2003 và 6 tháng để có vaccine chống dịch Zika vào năm 2015. Họ hy vọng sẽ rút ngắn một nửa thời gian này với virus Corona.
Ba tháng. Đó là thời gian Tiến sĩ Anthony Fauci, Giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia tại Học viện Y tế Quốc gia Mỹ, sẵn sàng chờ đợi để có được một ứng cử viên vaccine phòng virus Corona chủng mới mà ông có thể bắt đầu thử nghiệm trên người.
Virus “Corona Vũ Hán” được xác định lần đầu tiên ở những người mắc bệnh với các triệu chứng giống như viêm phổi tại Vũ Hán, Trung Quốc vào tháng 12/2019. Chỉ trong hơn một tháng, hơn 14.000 người đã nhiễm virus này ở 24 quốc gia, vùng lãnh thổ và hơn 350 người đã tử vong.
Với các bệnh truyền nhiễm như bệnh viêm phổi do virus Corona, vaccine là vũ khí mạnh nhất mà ngành y tế có. Theo Time, vấn đề là phải mất một thời gian đáng kể để phát triển được vaccine.
| Công ty Mỹ đang cấp bách chế vắc-xin Corona bằng con đường tắt ngắn nhất |
Các nhà nghiên cứu tại Moderna Therapeutics, thành phố Cambridge, bang Massachussetts đã phát triển được một "đường tắt" tiềm năng cho quá trình tốn nhiều công sức này, nhờ đó có thể rút ngắn thời gian phát triển vaccine ngăn ngừa những trận dịch liên tục bùng phát như dịch virus - nCoV hiện tại. Họ đã biến cơ thể con người thành một phòng thí nghiệm sống để tạo ra những cảnh báo siêu vi kích hoạt hệ thống miễn dịch.
Về cơ bản, vaccine cung cấp cho hệ miễn dịch một con đường nhận biết và tập hợp các biện pháp phòng vệ chống lại các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn hoặc virus. Bước đi đầu tiên trong việc phát triển loại vaccine này đang quyết định loại protein nào được tạo ra bởi virus 2019 - nCoV nên đưa vào trong vaccine.
Ngày 10/1, các khoa học gia Trung Quốc đã công khai bộ gen của virus Corona n-CoV. Trên cơ sở đó, các nhà nghiên cứu tại NIH đã làm việc trên một đoạn di truyền được mã hóa cho những protein mà họ tin rằng có khả năng cảnh báo và kích hoạt báo động tới hệ miễn dịch của con người.
Quá trình đó vẫn đang diễn ra. Trong vài tuần, khi một mRNA đạt yêu cầu được tạo ra, nó sẽ trở thành thành phần chính của vaccine Corona được phát triển để thử nghiệm trên người.
Điều khác lạ trong phổi bệnh nhân nhiễm virus Corona
Nhóm bác sĩ tại một bệnh viện ở tỉnh Cam Túc đã công bố hình ảnh chụp X-quang hai bên phổi của nữ bệnh nhân nhiễm virus Corona mới. Có thể nhận thấy thay đổi rõ rệt với phổi của bệnh nhân này. Trường hợp của nữ bệnh nhân 33 tuổi được nhóm nghiên cứu của bệnh viện thuộc Đại học Lan Châu công bố ngày 31/1. Nữ bệnh nhân này làm việc tại Vũ Hán nhưng đã đến Lan Châu một ngày trước khi các triệu chứng bắt đầu xuất hiện.
| Ảnh chụp X-quang phổi của nữ bệnh nhân 33 tuổi |
Nữ bệnh nhân sốt 38,8 độ và ho trong 5 ngày liên tiếp, bác sĩ chẩn đoán cô có số lượng bạch cầu thấp. Các bác sĩ kết luận nữ bệnh nhân đã mắc virus Corona mới. Trong ảnh chụp X-quang của nữ bệnh nhân, có thể thấy mảng màu trắng trong góc dưới phổi mà các bác sĩ hay dùng tên gọi là “tổn thương kính mờ”.
Ông Paras Lakhani tại Đại học Thomas Jefferson (Mỹ) đánh giá “tổn thương kính mờ” không đồng nghĩa với việc bệnh nhân nhiễm virus Corona mà nó còn là dấu hiệu nhiễm khuẩn hoặc ngay cả dùng thuốc lá điện tử cũng có thể mắc phải. Nhưng các nhà nghiên cứu nhận thấy mảng trắng đã lan tới rìa phổi của nữ bệnh nhân. Điều này từng xảy ra với người mắc SARS hoặc Hội chứng viêm đường hô hấp Trung Đông (MERS).
Ông Paras Lakhani nhận xét những trường hợp mắc SARS và MERS cũng có ảnh chụp X-quang nhiều tương đồng với nữ bệnh nhân này. Mảng màu trắng trong phổi cô đã lan rộng ra sau 3 ngày, càng củng cố kết luận nữ bệnh nhân không mắc viêm phổi.
Tuy nhiên, phương pháp được đề xuất nhiều nhất trong việc chẩn đoán virus Corona không phải qua chụp X-quang mà dựa trên xét nghiệm nước bọt hoặc dịch nhầy từ mũi hoặc miệng bệnh nhân.
Khánh Phương
(Theo BBC News, AFP - Ảnh: Getty, BBC, AFP)