Đây là sự kiện mang tính bước ngoặt trên đường đua tới tấm vé ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ để ra tranh với đương kim Tổng thống Trump của đảng Cộng hòa vào ngày 3/11/2020 sắp tới. Thắng tại 3 bang Mississippi, Missouri và Michigan - nhất là tại Michigan, ông Biden chiếm lợi thế rất lớn so với Sanders trong cuộc đua chung cuộc.
Cử tri Mỹ xếp hàng bỏ phiếu
Trước đó, 14 tiểu bang và vùng lãnh thổ Samoa tổ chức bỏ phiếu vào ngày “Siêu thứ Ba”, trong đó có hai bang đông dân nhất là California và Texas. Sáng sớm, các điểm bỏ phiếu ở Bờ Đông nước Mỹ đã mở cửa đón cử tri tham gia bầu cử sơ bộ.
Rất hăng hái vì đã dẫn đầu trong cuộc bỏ phiếu tại hai bang Iowa và New Hampshire, ứng cử viên Sanders lái xe đến điểm bỏ phiếu. Ứng viên Elizabeth Warren gặp gỡ cử tri trên đường đi bầu cử sơ bộ tại Cambridge (Massachusetts). Bà cũng gặp gỡ trao đổi với ủng hộ viên bên ngoài các điểm bầu cử. Tỷ phú Michael Bloomberg cũng đang trên đường đến cuộc vận động tại West Palm Beach (Florida).
| Ứng cử viên Bernie Sanders lái xe đến điểm bỏ phiếu (Ảnh: Reuters) |
Nhiều cử tri Mỹ điền thông tin vào lá phiếu trước khi bầu cử. Họ cũng đọc tờ rơi giới thiệu về bà Warren bằng tiếng Quan Thoại. Một phụ nữ nghe hướng dẫn bỏ phiếu tại một điểm bầu cử tại North Carolina. Nhiều cử tri trật tự xếp hàng chờ bỏ phiếu tại 14 bang.
Những cử tri ủng hộ ứng cử viên Sanders tìm kiếm địa điểm bỏ phiếu tại Houston, Texas.
Rất cẩn thận, vì đang có dịch COVID 19, ban tổ chức nhiều điểm bỏ phiếu đặt nước rửa tay tiệt trùng, đồng thời nhắc nhở cử tri hãy thận trọng tránh dịch. Rất nhiều phóng viên của Mỹ và thế giới hăng say tác nghiệp bên ngoài nhiều điểm bỏ phiếu.
Sau khi kết thúc bầu cử, nhiều nhân viên trong ban tổ chức tích cực giúp tài xế bỏ phiếu vào thùng, chất lên xe rồi lái về các điểm kiểm phiếu.
Ngày “Siêu thứ Ba”: Biden thắng 10 bang, Sanders thắng 4
Ngày “Siêu thứ Ba” khởi đầu với cựu Phó tổng thống Mỹ Joe Biden ở tình thế bất lợi. Ông nằm ngoài nhóm 3 ứng viên dẫn đầu tại hai bang bầu cử sớm là Iowa và New Hampshire, về nhì ở Nevada và chỉ giành được chiến thắng tại South Carolina.
| Ứng cử viên Joe Biden tại Los Angeles (California) ngày 3/3 (Ảnh: Reuters) |
Trong khi đó, trước ngày này, ông Sanders dẫn đầu với 60 đại biểu sau 4 bang bầu cử sớm. Ông chiếm được sự ủng hộ mạnh mẽ của nhóm cử tri da màu, tạo nên được cách biệt lớn với đối thủ ở Virginia và nhiều bang khác.
Theo AFP, ông Biden đặc biệt chiếm ưu thế áp đảo tại các bang miền Nam, với sự ủng hộ của cả cử tri da trắng lẫn da màu, còn ông Sanders nhận được sự ủng hộ chủ yếu từ cử tri trẻ tuổi.
Kết quả cho thấy ông Biden giành chiến thắng quan trọng ở 10 bang Virginia, Massachusetts, Alabama, Minnesota, Oklahoma, Tennessee, Arkansas, North Carolina, Texas và Maine, trong khi ông Sanders thắng tại bang nhà Vermont, Colorado, Utah và California. Còn ông Bloomberg chỉ thắng ở Samoa, ngay tức khắc, đã cùng với ứng viên Warren, tuyên bố rút lui.
Chiến thắng ở North Carolina và Virginia là kết quả quan trọng với ông Biden khi đây là những bang chiến địa mang tính quyết định trong cuộc đua. Chiến thắng ở Oklahoma cũng có ý nghĩa khi ông đã từng thắng ở đây hồi năm 2016 trước ứng viên Hillary Clinton. Ông đã có được đà bứt phá sau chiến thắng vang dội tại bang Nam Carolina cuối tuần trước.
Hàng loạt nghị sĩ tên tuổi cũng như cựu đối thủ đã chính thức đưa ra cam kết ủng hộ ông trong 48 giờ qua. Các lãnh đạo phe Dân chủ đang dồn lực cho ông Biden với lo lắng việc lựa chọn ứng viên quá tả như ông Sanders, sẽ khiến đảng này thất bại thảm hại khi bầu cử toàn quốc.
Ông Biden vốn có được sự ủng hộ từ những người theo đường lối ôn hòa, biến cuộc cạnh tranh thành cuộc đua song mã với đối thủ Sanders.
Cả bốn ứng viên chủ chốt của đảng Dân Chủ đều lớn tuổi. Ứng viên “trẻ” nhất là Warren đã 70 tuổi. Trong khi đó, hai gương mặt dẫn đầu cuộc đua của ngày “Siêu thứ Ba” là hai ông Sanders và Biden lần lượt là 78 và 77 tuổi.
Với chiến thắng trong ngày "Siêu thứ Ba", Biden có thể bứt phá, khiến ứng viên Sanders rất khó theo kịp trong ba tháng tranh cử sơ bộ còn lại. Những thắng lợi ban đầu của ông Biden là một sự cổ vũ tinh thần rất lớn khi chiến thắng diễn ra nhanh và quyết liệt hơn so với mong đợi.
Khúc cua quan trọng: Ứng cử Biden hồi sinh mạnh mẽ
Tiến trình bầu cử sơ bộ tại Mỹ cũng nổi bật với ngày “Tiểu Siêu Thứ Ba” (hay Siêu Thứ Ba 2.0) quan trọng khác như ngày 10/3 và 28/4.
Dù để Sanders giành thắng lợi tại 4 bang song ngày bầu cử “Siêu thứ Ba” rõ ràng đã chứng kiến màn trình diễn rực sáng, sự hồi sinh mạnh mẽ của ứng cử viên Biden. Ông Biden thắng tại 10/14 bang, giành thêm 616 phiếu đại biểu, so với 514 phiếu của Sanders. Đặc biệt, Biden đã đánh bại Sanders tại chính những bang mà ông này từng chiến thắng trước cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton trong cuộc bầu cử sơ bộ năm 2016, như Minnesota.
Sau ngày Siêu thứ Ba và “Tiểu Siêu thứ Ba”, ông Biden đã vươn lên mạnh mẽ và trở thành ứng cử viên hàng đầu đại diện cho đảng Dân chủ: đã giành tổng cộng 670 phiếu đại biểu, so với Sanders hiện có 574 phiếu. Với kết quả này, hai ông đã thiết lập cuộc đua song mã hướng tới mục tiêu đạt 1.991 phiếu đại biểu – con số tối thiểu theo luật định để được trao tấm vé ứng cử viên tổng thống của đảng.
Ngày bầu cử Tiểu Siêu thứ Ba chứng kiến cử tri tại 6 bang tham gia bỏ phiếu gồm Michigan (125 phiếu đại biểu), Washington (89), Missouri (68), Mississippi (36), Idaho (20) và Bắc Dakota (14 đại biểu). Mặc dù kết quả ngày 10/3 chỉ quyết định 352 số phiếu đại biểu, song cuộc bầu cử vẫn được đánh giá là “khúc cua” mang tính quyết định của Những Con Lừa (biệt danh đảng Dân chủ).
Ứng cử viên nào có màn trình diễn ấn tượng hơn trong ngày bầu cử này, không chỉ gia tăng số phiếu đại biểu, mà còn là tín hiệu thu hút lá phiếu cử tri 1 tuần sau đó khi bầu cử sơ bộ diễn ra tại 4 bang miền Nam quan trọng với tổng cộng 577 đại biểu được phân bổ, bao gồm Florida (219 phiếu đại biểu), Illinois (155), Ohio (136) và Arizona (67 phiếu).
| Kết quả bầu cử ở 14 bang trong ngày Super Tuesday có ý nghĩa quyết định đối với việc lựa chọn ứng viên tổng thống của phe Dân chủ (Ảnh: New York Times) |
Trong ngày Tiểu Siêu thứ Ba, cuộc đua nóng nhất sẽ diễn ra tại Michigan, một phần vì đây là bang có số đại biểu đông đảo, một phần nữa bởi lịch sử các cuộc bầu cử sơ bộ gần đây cho thấy ứng cử viên giành thắng lợi tại Michigan thường sẽ giành chiến thắng tại hầu hết các bang miền Trung Tây còn lại như Ohio, Illinois, Wisconsin hay Indiana.
Hiện Biden đang có phần chiếm ưu thế tại bang “chiến địa” Michigan. Ngay trước thềm ngày bỏ phiếu 10/3, ông Biden tiếp tục đón nhận sự khích lệ lớn khi hàng loạt chính khách Dân chủ nổi tiếng lên tiếng ủng hộ, trong đó có các Thượng nghị sĩ Cory Booker, Kamala Harris và nhất là Thống đốc Michigan Gretchen Whitmer.
Theo CNN, Biden đang hướng tới một chiến thắng mang tính hạ đo ván (knock-out) đối thủ Sanders tại Michigan. Hầu hết các cuộc thăm dò dư luận đều cho thấy ưu thế áp đảo của ông. EPIC-MRA: Biden hiện dẫn trước Sander với khoảng cách cách biệt 51%-27%. Kết quả thăm dò của Swayable thậm chí còn cho kết quả cách biệt hơn 62%-28%. Về tổng thể, kết quả thăm dò dư luận của CNN/SSRS tại 6 bang tiến hành bỏ phiếu ngày Tiểu Siêu thứ Ba cho thấy Biden nhận được 52%, so với 36% của Sanders.
Tuy nhiên, giới quan sát nhận định Sanders vẫn có nhiều lý do để hy vọng. Nếu như tiếp tục thể hiện tốt tại các bang Bờ Tây và giành chiến thắng tại Washington, đồng thời không thua quá cách biệt trước ông Biden tại Michigan và Missouri, Sanders hoàn toàn có quyền hy vọng vào một cuộc bứt tốc và “lội ngược dòng”.
Tuy nhiên, trong trường hợp Sanders không giành được kết quả như ý và để Biden chiến thắng liên tiếp như ngày “Siêu thứ Ba” vừa qua, nhiều khả năng chặng đua sắp tới người ta sẽ chứng kiến cảnh ông Biden “một mình một ngựa” băng băng về đích.
| Ủng hộ viên của ứng viên Sanders (Ảnh: AFP) |
* *
Sau ngày Siêu Thứ Ba và “Tiểu Siêu thứ Ba”, ông Biden đã vươn lên mạnh mẽ và trở thành ứng cử viên hàng đầu đại diện cho đảng Dân chủ. Ông Biden và Sanders đã thiết lập cuộc đua song mã hướng tới mục tiêu đạt 1.991 phiếu đại biểu – con số tối thiểu theo luật định để được trao tấm vé ứng cử viên tổng thống của đảng vào tháng 7/2020.
Ai sẽ đại diện cho đảng Dân chủ: Biden hay Sanders?
Lê Miên Tường
(Theo BBC News, AFP)