Thỏa thuận mới phải bao gồm chương trình tên lửa đạn đạo của Iran
Ông Macron cho biết thỏa thuận mới phải bao gồm chương trình tên lửa đạn đạo của Iran và vai trò của nó ở Trung Đông.
Được biết, trước đây, Iran đã từng cảnh báo "hậu quả nghiêm trọng" nếu Mỹ rút khỏi bản thỏa thuận hiện tại. Năm 2015, Iran đã đồng ý tạm dừng chương trình hạt nhân của mình để đổi lấy sự nới lỏng cho các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Iran.
Tổng thống Mỹ đã đe dọa từ chối một phần mở rộng của thỏa thuận hạt nhân giữa Tehran và các cường quốc thế giới, vốn đã được ký kết dưới thời Tổng thống Barack Obama, trước hạn chót ngày 12/5 năm nay.
Ông Macron đã vận động hành lang ông Trump giữ vững thỏa thuận này, nói rằng không có lựa chọn nào tốt hơn. Thủ tướng Đức Angela Merkel sẽ đến thăm Hoa Kỳ vào hôm 27/4 như một nỗ lực vào phút chót để thuyết phục ông Trump khỏi phá hỏng thỏa thuận.
Ngoại trưởng Iran Javad Zarif được trích lời nói rằng Tehran sẽ "rất có thể" từ bỏ thỏa thuận nếu Mỹ rút lui.
Trump và Macron đã nói gì ở Washington?
"Tôi nghĩ rằng chúng tôi có một cơ hội để tạo ra một thỏa thuận mới có thể lớn hơn nhiều" - Tổng thống Mỹ cho biết thêm rằng bất kỳ thỏa thuận mới nào cũng phải được xây dựng trên "nền tảng vững chắc".
"Họ đáng ra nên thực hiện một thỏa thuận bao gồm cả Yemen, Syria, và các phần khác của Trung Đông" - ông Trump nói về hiệp định năm 2015 mà ông mô tả là "điên rồ".
| Hai Tổng thống Mỹ - Pháp Donald Trump (phải) và Emmanuel Macron tại một buổi họp báo chung hôm 24/4 (Ảnh: GEETY) |
Trong khi đó, ông Macron đồng ý rằng ảnh hưởng của Tehran trong khu vực phải là một phần của các cuộc thỏa hiệp. Ông cũng nhấn mạnh rằng - thỏa thuận mới, ngoài việc kiểm soát chương trình hạt nhân của Iran trong 10 năm tới theo như thỏa thuận hiện tại, thì cũng phải bao gồm các hoạt động hạt nhân dài hạn hơn, cũng như chương trình tên lửa đạn đạo.
Và ông nói về buổi làm việc với Tổng thống Trump để xây dựng một "khuôn khổ mới" ở Trung Đông - đặc biệt là ở Syria. "Ngoài sự hiện diện quân sự (ở đó), chúng ta sẽ phải xây dựng hòa bình" - ông Macron nói.
Trước đó, ông Trump cảnh báo Iran không được tiếp tục chương trình hạt nhân: "Họ sẽ không được khởi động lại bất cứ thứ gì. Họ khởi động lại, thì họ sẽ gặp rắc rối lớn, lớn hơn trước đây rất nhiều".
| Ông Trump (phải) thân mật phủi gàu khỏi chiếc áo vest của ông Macron tại phòng Bầu dục trước cuộc gặp hôm 24/4 (Ảnh: AFP/GETTY) |
Phản ứng của Iran là gì?
Hôm thứ Hai, Tổng thống Iran Hassan Rouhani đe dọa "hậu quả nghiêm trọng" nếu Mỹ rút khỏi thỏa thuận này. Trong khi đó, chỉ vài giờ trước cuộc gặp Trump-Macron, Ngoại trưởng Iran Javad Zarif ra tuyên bố, rằng một phản ứng có thể xảy ra là sự tái khởi động việc làm giàu urani - một nguyên liệu chế tạo bom quan trọng.
"Anh không thể ngừng quá trình này hoặc không tham gia chỉ vì sợ thất bại. Nhưng ít nhất anh cần có hy vọng thành công, một vài triển vọng thành công, để quá trình này bắt đầu" - Bộ trưởng Ngoại giao Iran được trích dẫn bởi Reuters - "Và tôi không tin rằng, trong hoàn cảnh hiện tại, với giọng điệu, và ngôn ngữ và cách tiếp cận hiện tại của chính quyền ở Washington, anh sẽ có nhiều triển vọng".
| Ngoại trưởng Iran Ngoại trưởng Iran Javad Zariv: “Anh không thể ngừng quá trình hay không tham gia nó (Hiệp định về hạt nhân Iran) chỉ vì sợ thất bại (Ảnh: AFP) |
Iran giữ nguyên quan điểm rằng chương trình hạt nhân chỉ dành cho mục đích dân sự hòa bình – điều mà cả hai Tổng thống Trump và Macron không nhất trí, buộc Iran phải sửa đổi theo hướng bổ sung của Mỹ và NATO.
Theo các phân tích gia, vấn đề hạt nhân nhạy cảm này sẽ còn được tiếp tục bàn đến khi vào hôm 27/4 tới, Thủ tướng Đức Angela Merkel đến Nhà Trắng gặp Tổng thống Trump.
Thủy Tiên