Cứ 4 người lớn ở Việt Nam, có ít nhất 1 – 2 người đã mang nguy cơ mắc bệnh tim mạch

   Theo lời GS.TS. Nguyễn Lân Việt, Đại hội Tim mạch toàn quốc lần thứ 15 với chủ đề “Tim mạch học trong kỷ nguyên mới – Thu hẹp mọi khoảng cách” đưa đến các thông điệp:

Báo động về bệnh lý tim mạch: Hiện nay, bệnh tim mạch đã và đang là một gánh nặng cho xã hội với tỷ lệ tử vong và tàn phế cao hàng đầu. Bên cạnh  đó, chi phí cho chăm sóc, điều trị bệnh tim mạch cũng là gánh nặng đáng kể với hàng trăm tỷ USD mỗi năm. Tổ chức Y tế thế giới ước tính, hàng năm có đến 17,5 triệu người tử vong do các bệnh liên quan đến tim mạch và số bệnh nhân tích lũy ngày một nhiều. Tỷ lệ tử vong do bệnh tim mạch ở các nước đã phát triển đã được ngăn chặn với xu hướng giảm từ vài thập kỷ qua (mặc dù vẫn chiếm tỷ lệ cao nhất do tỷ lệ chung của bệnh còn lớn), trái ngược với xu thể trên, tỷ lệ tử vong do bệnh bệnh lý Tim mạch lại ngày một gia tăng ở các nước đang phát triển, trong đó có Việt nam. Tại Việt Nam, năm 2000 có

khoảng 16,3% người lớn bị tăng huyết áp thì năm 2009 tỷ lệ tăng huyết áp ở người lớn là 25,4% và năm 2016 tỷ lệ người lớn bị tăng huyết áp đang ở mức báo động là 46% (Điều tra THA toàn quốc của Viện Tim Mạch Việt Nam). Có thể nói, bất kể ai trong số chúng ta cũng có thể có nguy cơ bị bệnh tim mạch. Hiện cứ 4 người lớn ở Việt Nam, có ít nhất 1 – 2 người đã mang nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

  Bệnh tim mạch có thể chủ động phòng ngừa tích cực được. Bài học của các nước đã phát triển cho thấy, chúng ta hoàn toàn có thể chủ động ngăn ngừa tích cực bệnh tim mạch bằng cách tác động tới các yếu tố nguy cơ cũng như điều trị tích cực bệnh và phòng ngừa thứ phát. Ví dụ đơn giản, chỉ cần giảm được 5 mmHg huyết áp tâm thu có thể giảm được 14% tử vong do đột quỵ, giảm 9% tử vong do bệnh động mạch vành chưa kể các lợi ích tới thận, suy tim và lợi ích tích lũy khác cộng dồn (nguồn PK et al. JAMA 2002;288:1882-1888). Có những biện pháp tưởng như đơn giản  nhưng làm giảm đáng kể các nguy cơ tim mạch, ví dụ, tập thể dục đều hàng ngày làm giảm 4,9 mmHg huyết áp tâm thu; giảm lượng muối ăn (tính theo natri ăn vào) dưới 1800 mg/ngày giúp làm giảm khoảng 5,1 mmHg huyết áp tâm thu ở bệnh nhân tăng huyết áp; chế độ ăn cho người tăng huyết áp (DASH) giúp làm giảm gần 10 mmHg huyết áp tâm thu ở đối tượng này… (nguồn Padwal R et al. CMAJ 2005;173;(7);749-751).

 Nhiều tiến bộ khoa học trong chẩn đoán và điều trị bệnh tim mạch giúp giảm đáng kể tỷ lệ tử vong và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Tốt nhất là phòng ngừa để không bị bệnh tim mạch, đây là biện pháp hiệu quả nhất và rẻ nhất. Tuy vậy, nếu một khi bị bệnh tim mạch, chúng ta được thừa hưởng các tiến bộ của khoa học công nghệ và tri thức y học ngày một tiến bộ. Với các hiểu biết ngày một sâu sắc hơn về bệnh lý, phương thức điều trị với thuốc và các trang thiết bị ngày một hiện đại và hiệu quả hơn, đa số bệnh nhân tim mạch được cứu sống và cải thiện chất lượng cuộc sống. Vấn đề đặt ra là, để tiếp cận và ứng dụng hiệu quả các tiến bộ này, đòi hỏi các thầy thuốc và nhân viên y tế phải cập nhật liên tục và nắm bắt, chủ động với các kiến  thức cũng như kỹ thuật mới liên tục phát triển.

Thanh Mai