Doanh nghiệp định hướng phát triển chiến lược
MBO (Quản lý theo mục tiêu/ Management by Objectives) là một cách tiếp cận chính thức để hiện thực hóa chiến lược và có thể là một phần quan trọng của bất kỳ hệ thống quản lý thành công nào.
Doanh nghiệp áp dụng MBO để cùng gắn kết đội ngũ nhân viên, định hướng chiến lược phát triển (hình minh họa)
Từ lý thuyết đến thực tiễn, MBO không chỉ là một phương pháp quản lý theo mục tiêu mà còn là triết lý xuyên suốt, giúp doanh nghiệp định hướng phát triển chiến lược, gắn kết đội ngũ nhân sự và tạo dựng văn hóa làm việc hướng tới hiệu quả. Trong ngành thực phẩm, nơi chất lượng sản phẩm gắn chặt với sức khỏe con người, việc áp dụng MBO càng trở nên cấp thiết.
Khái niệm MBO được nhà quản trị học Peter Drucker giới thiệu từ những năm 1950, đến nay vẫn giữ nguyên giá trị thực tiễn. Cốt lõi của MBO là thiết lập mục tiêu cụ thể, đo lường được và nhất quán từ cấp lãnh đạo đến từng bộ phận, từng cá nhân. Mỗi nhân viên đều hiểu rõ mình cần làm gì, làm thế nào để đóng góp vào mục tiêu chung của tổ chức.
Đặc biệt trong ngành thực phẩm, sự rõ ràng về mục tiêu giúp doanh nghiệp dễ dàng xây dựng quy trình sản xuất đạt chuẩn, quản lý chất lượng nghiêm ngặt, đồng thời nâng cao năng suất thông qua sự phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ phận. Khác với phương thức quản lý truyền thống vốn nặng về mệnh lệnh, MBO tạo ra sự chủ động, khuyến khích tinh thần trách nhiệm và sáng tạo của mỗi cá nhân trong tập thể.
Trong kỷ nguyên mới, khi công nghệ, trí tuệ nhân tạo và số hóa đang định hình lại toàn bộ chuỗi giá trị ngành thực phẩm, MBO trở thành công cụ điều phối giúp doanh nghiệp duy trì sự cân bằng giữa đổi mới sáng tạo và kiểm soát chất lượng. Các mục tiêu không chỉ dừng lại ở tăng trưởng doanh thu mà còn bao gồm đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, giảm thiểu tác động môi trường, phát triển sản phẩm mới phù hợp nhu cầu người tiêu dùng.
Lợi ích lớn nhất của MBO là giúp doanh nghiệp đạt được sự tập trung cao độ vào các mục tiêu quan trọng, tránh tình trạng làm việc thiếu định hướng. Khi mỗi nhân viên hiểu rõ nhiệm vụ của mình, họ có thể chủ động sắp xếp công việc để đạt được kết quả tốt nhất. Hơn nữa, việc đo lường và đánh giá hiệu suất thường xuyên giúp doanh nghiệp nhanh chóng phát hiện và khắc phục những vấn đề phát sinh, từ đó cải thiện năng suất chung.
MBO cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo động lực cho nhân viên, bởi khi họ tham gia vào quá trình xác định mục tiêu và có cơ hội đóng góp ý kiến, họ sẽ cảm thấy được công nhận và có động lực làm việc hơn. Ngoài ra, dữ liệu từ hệ thống này giúp nhà quản lý có cơ sở vững chắc để ra quyết định chiến lược, điều chỉnh kế hoạch phát triển doanh nghiệp một cách linh hoạt và hiệu quả. Vì những lợi ích này, MBO đã được ứng dụng tại nhiều doanh nghiệp trên thế giới và tại Việt Nam.
Ngành thực phẩm vốn là một trong những ngành sản xuất đặc thù, nơi mà sai sót nhỏ nhất cũng có thể gây ra hậu quả lớn về sức khỏe cộng đồng, uy tín thương hiệu và cả trách nhiệm pháp lý. Chính vì vậy, doanh nghiệp không thể quản lý một cách cảm tính hay dựa vào thói quen, mà phải đặt ra các mục tiêu chuẩn mực, đo lường được và kiểm soát chặt chẽ từng khâu trong chuỗi cung ứng.
Ở Việt Nam, nhiều doanh nghiệp thực phẩm vừa và nhỏ vẫn gặp khó khăn trong việc xây dựng chiến lược dài hạn. Họ thường bị cuốn vào vòng xoáy sản xuất ngắn hạn, chú trọng số lượng hơn chất lượng, dẫn đến việc khó vươn tầm thương hiệu. Trong khi đó, các tập đoàn lớn trên thế giới áp dụng MBO để gắn kết chiến lược toàn cầu với mục tiêu cụ thể tại từng thị trường. Đây là khoảng cách cần phải được thu hẹp nếu ngành thực phẩm Việt Nam muốn khẳng định vị thế trong kỷ nguyên hội nhập.
Thực tiễn doanh nghiệp vận hành
Trong những năm gần đây, nhiều doanh nghiệp lớn tại Việt Nam đã bắt đầu áp dụng MBO để cải thiện hiệu suất và nâng cao chất lượng quản trị. Một minh chứng tiêu biểu cho việc áp dụng thành công MBO trong ngành thực phẩm chính là Công ty TNHH Chế biến Thực phẩm Thanh Tâm – doanh nghiệp chuyên sản xuất và phân phối thực phẩm chế biến, nông sản sạch, với tôn chỉ “Mang sự an toàn và dinh dưỡng đến mọi gia đình Việt”.
Triển khai MBO giúp doanh nghiệp rà soát toàn bộ hệ thống quản lý
Trước khi áp dụng MBO, Thanh Tâm đối mặt với những vấn đề quen thuộc như năng suất lao động chưa cao, các bộ phận phối hợp chưa hiệu quả, mục tiêu kinh doanh và chất lượng sản phẩm chưa đồng bộ. Lãnh đạo công ty nhận thấy nếu tiếp tục quản lý theo cách truyền thống, doanh nghiệp sẽ khó cạnh tranh trong bối cảnh thị trường ngày càng khắt khe.
Thời gian gần đây, Thanh Tâm bắt đầu triển khai MBO với phương châm “Mục tiêu rõ ràng – Hành động quyết liệt – Kết quả minh bạch”. Doanh nghiệp tiến hành rà soát toàn bộ hệ thống quản lý, xác định lại mục tiêu chiến lược giai đoạn 5 năm: nâng cao năng suất 20%, đạt chứng nhận quốc tế ISO 22000 về an toàn thực phẩm, mở rộng thị trường xuất khẩu sang Nhật Bản và châu Âu. Các mục tiêu lớn này được cụ thể hóa thành mục tiêu phòng ban và cá nhân. Ví dụ, bộ phận sản xuất đặt mục tiêu giảm 15% thời gian dừng máy nhờ cải tiến quy trình, bộ phận R\&D đặt mục tiêu phát triển ít nhất 3 dòng sản phẩm mới mỗi năm theo xu hướng “thực phẩm xanh – sạch – hữu cơ”, bộ phận marketing đặt mục tiêu gia tăng nhận diện thương hiệu trên nền tảng số.
Điểm đáng chú ý là Thanh Tâm không chỉ dừng lại ở việc đặt mục tiêu, mà còn xây dựng hệ thống đo lường minh bạch. Mỗi mục tiêu đều có chỉ số KPI rõ ràng như tỷ lệ phế phẩm, thời gian sản xuất trung bình, mức độ hài lòng của khách hàng, số lượng hợp đồng xuất khẩu. Nhờ vậy, nhân viên ở mọi cấp độ đều biết chính xác trách nhiệm và đóng góp của mình.
Sau thời gian áp dụng MBO, kết quả mang lại rất rõ rệt cho doanh nghiệp. Năng suất lao động tăng 25%, vượt xa mục tiêu ban đầu. Tỷ lệ phế phẩm giảm 30%, giúp tiết kiệm đáng kể chi phí nguyên liệu. Thanh Tâm chính thức đạt chứng nhận ISO 22000 và HACCP, mở cánh cửa xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản – nơi yêu cầu chất lượng khắt khe. Các sản phẩm mới như súp đóng hộp hữu cơ, trái cây sấy lạnh giữ nguyên dinh dưỡng được người tiêu dùng đón nhận nồng nhiệt. Thương hiệu Thanh Tâm từ chỗ chỉ được biết đến trong nước đã dần tạo dấu ấn trên thị trường quốc tế, trở thành biểu tượng cho sự chuyển mình của doanh nghiệp thực phẩm Việt Nam trong kỷ nguyên mới.
Xây dựng văn hóa làm việc theo nguyên tắc, đạt mục tiêu, hiệu quả, nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm
Trường hợp của Thanh Tâm cho thấy, khi MBO được triển khai bài bản, doanh nghiệp thực phẩm có thể gặt hái nhiều lợi ích rõ ràng. Công cụ này thúc đẩy tính minh bạch và trách nhiệm cá nhân, bởi mỗi nhân viên đều có mục tiêu cụ thể gắn liền với kết quả đánh giá. Quan trọng hơn, MBO giúp doanh nghiệp xây dựng văn hóa làm việc theo mục tiêu và hiệu quả, thay đổi tư duy từ “làm cho xong” sang “làm để đạt kết quả tốt nhất”. Trong ngành thực phẩm, điều này đồng nghĩa với việc giảm thiểu sai sót, nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng niềm tin khách hàng. Đồng thời, MBO còn tạo động lực đổi mới sáng tạo, bởi mục tiêu phát triển sản phẩm mới, mở rộng thị trường buộc các bộ phận phải liên tục tìm tòi, nghiên cứu.
Ở góc độ chiến lược, MBO giúp doanh nghiệp duy trì sự linh hoạt. Mục tiêu có thể được điều chỉnh theo diễn biến thị trường nhưng vẫn giữ được sự gắn kết tổng thể. Điều này đặc biệt quan trọng khi ngành thực phẩm đang phải đối diện với biến động từ giá nguyên liệu, xu hướng tiêu dùng thay đổi nhanh chóng, và các quy định pháp lý ngày càng chặt chẽ.
MBO không chỉ là công cụ quản lý, mà còn là phương pháp kiến tạo niềm tin và sự gắn kết. Khi mục tiêu chung của doanh nghiệp được chia sẻ và lan tỏa đến từng nhân viên, sức mạnh tập thể sẽ được nhân lên gấp bội. Đây chính là yếu tố nền tảng để ngành thực phẩm Việt Nam chuyển mình với thương hiệu riêng có sức cạnh tranh quốc tế. Ngoài ra, MBO không phải là một quá trình cố định mà cần có sự linh hoạt và điều chỉnh trong suốt quá trình thực hiện. Các mục tiêu cần được đánh giá thường xuyên để đảm bảo rằng chúng vẫn còn phù hợp với tình hình thực tế và xu hướng thị trường.
Trong kỷ nguyên mới, nơi mà công nghệ, dữ liệu và sáng tạo đồng hành cùng chất lượng, MBO sẽ tiếp tục khẳng định giá trị. Bằng việc đặt ra mục tiêu rõ ràng, minh bạch hóa kết quả và khuyến khích đổi mới, MBO không chỉ giúp doanh nghiệp thực phẩm nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, mà còn mở lối để thương hiệu Việt vươn tầm, khẳng định bản sắc trên bản đồ thế giới. Ngành thực phẩm đang đứng trước cơ hội lớn để bứt phá, MBO chính là một trong những chìa khóa giúp mở cánh cửa dẫn đến thành công bền vững.