Chúng tôi có mặt tại căn nhà nhỏ trên phố Lương Định Của (phường Kim Liên, Đống Đa, Hà Nội). Trong một căn phòng giản dị, người đàn ông già đang ngồi cần mẫn dịch một cuốn tiểu thuyết tiếng Trung sang tiếng Việt. Rất ít người biết được rằng, dịch giả Phan Quốc Bảo chính là một trong những “khắc tinh” của tội phạm nói tiếng Hoa ở Hà Nội.
Một trong số những vụ án mà ông Bảo nhớ nhất là vụ ông cùng các trinh sát hình sự vạch mặt hai tên đại bịp Dương Phát Khánh và Chung Thiết Lâm chuyên nghề mua bán cổ vật để lừa đảo.
Khoảng tháng 10/2011, anh Đỗ Thái H. một luật sư đang hành nghề trên địa bàn quận Cầu Giấy bất ngờ nhận được điện thoại của một người đàn ông không quen biết. Anh ta cho biết là công nhân xây dựng người Trung Quốc đang làm việc tại một nhà máy ở Hưng Yên.
Trong quá trình đổ móng công trình tại đây, anh ta cùng 2 người bạn phát hiện chiếc chum sành đựng hàng chục thỏi vàng hình thuyền và tượng Phật Di Lặc bằng vàng. Người đàn ông nói, do không hiểu pháp luật Việt Nam nên muốn được các luật sư tư vấn.
Sáng hôm sau, 2 người đàn ông Trung Quốc tới văn phòng luật sư mang theo 10 thỏi vàng hình thuyền và 3 bức tượng Phật Di Lặc màu vàng. Sau khi đã cắt một mẩu vàng để nhân viên của văn phòng đi thử, và được xác nhận là vàng thật - họ gạ bán toàn bộ số vàng trên với giá 80 vạn nhân dân tệ NDT (bằng 125.000USD, tương đương hơn 2,5 tỉ đồng).
Hai đối tượng lừa đảo Dương Phát Khánh và Chung Thiết Lâm. |
Chiều 20/10/2011, trong lúc chuẩn bị giao tiền, anh H. phát hiện một trong số hàng chục thỏi vàng có vết trầy xước để lộ ra bên trong ánh bạc. Nghi ngờ, anh bí mật báo cảnh sát. Khi hai bên đang giao dịch, Công an TP Hà Nội cùng các đơn vị của quận Cầu Giấy đã ập vào, bắt quả tang hành vi lừa đảo của 2 người ngoại quốc. Người thứ ba đi cùng họ ngày hôm đó đã kịp bỏ trốn.
Hai đối tượng Zhong Tielin (tức Chung Thiết Lâm, SN 1971) và Yang Faqing (tức Dương Phát Khánh, SN 1972), đều trú tại huyện Nhâm Điền (thành phố Thụy Kim, tỉnh Giang Tây, Trung Quốc) đã được đưa về Phòng Cảnh sát hình sự để tiến hành điều tra, làm rõ. Và ông Phan Quốc Bảo đã được mời tới làm phiên dịch viên.
Có thể nói hai tên Khánh, Lâm là hai đối tượng lừa đảo khá chuyên nghiệp. Dưới sự chỉ huy của một tay đầu sỏ, hai tên này đã dựng lên những màn kịch hoàn hảo để chiếm đoạt rất nhiều tiền của các bị hại. Và chúng cũng có thừa kinh nghiệm để đối phó với Cơ quan điều tra. Ban đầu, hai đối tượng giả ngô giả ngọng, tỏ thái độ bất hợp tác với điều tra viên.
Khi ông Bảo xuất hiện, với giọng tiếng Trung nho nhã và cũng đầy uy lực, hai tên Khánh, Lâm đã buộc phải làm việc. Chúng thề thốt rằng chúng làm ăn… lương thiện, và không hề lừa đảo ai. Cả hai đua nhau nói rằng chúng chỉ đơn giản là đang đi bán… đồ cổ. Và rằng khi giao dịch với bị hại, chúng không khẳng định là vàng thật hay vàng giả, mà chỉ là đi bán… vàng mà thôi. Tuy nhiên, với những chiến thuật hỏi cung sắc bén, những lý lẽ của chúng đã lần lượt bị bẻ gãy.
Không những phải thừa nhận đang tiến hành lừa đảo anh Đỗ Thái H. mà bọn chúng còn phải khai thêm về vụ lừa đảo chiếm đoạt 2 tỉ đồng của ông Vi Tô Nam (là một Hoa kiều đang sống tại Đà Nẵng) và phi vụ lừa bất thành sư trụ trì chùa L.P (Bạch Mai, Hai Bà Trưng, Hà Nội).
Với hành vi đó, cả hai đã bị Tòa án nhân dân TP Hà Nội tuyên phạt lần lượt 18 và 17 năm tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Ông Bảo vốn là cử nhân Trung văn của Trường đại học Sư phạm I Hà Nội. Ra trường, ông đã có hàng chục năm làm phiên dịch viên cho Bộ Quốc phòng. Khi nghỉ hưu, ông tham gia biên dịch nhiều cuốn sách tiếng Trung, và rất nhiều bộ phim của Trung Quốc chiếu trên truyền hình là do ông Bảo dịch.
Ông Phan Quốc Bảo đang dịch một tài liệu tiếng Trung. |
Tuy đã hơn 70 tuổi song ông vẫn còn khá minh mẫn, tinh anh. Mấy chục năm làm phiên dịch, ông Bảo nắm rất chắc các kiến thức về địa lý, lịch sử cũng như văn hóa, xã hội của Trung Hoa. Ông cũng có thể phân biệt được nhiều thứ ngôn ngữ vùng miền của nước bạn.
Ngoài ra, ông Bảo còn có linh cảm của “nghề điều tra”, có thể phát hiện những gian dối trong lời khai của đối tượng. Chính những điều này đã khiến ông trở thành cộng sự đắc lực cho Cơ quan điều tra.
Một lần khác, Công an Hà Nội bắt được hai đối tượng người Malaysia đang sử dụng thẻ tín dụng giả để mua hàng hóa trên phố Thái Hà. Một phiên dịch trẻ được mời tới. Nhưng trong suốt hai ngày trời, Cơ quan Công an hầu như không khai thác được gì nhiều ở hai đối tượng này.
Do có kinh nghiệm “đấu tranh” với nhóm tội phạm nói tiếng Hoa, ông Phan Quốc Bảo lại được Cơ quan điều tra tin tưởng cậy nhờ. Sau khi nắm được câu chuyện, và biết được hai đối tượng người Malaysia đang làm thuê cho một “ông chủ” người nước ngoài, ông Bảo đã dùng chiến thuật đánh vào tâm tư, tình cảm của các đối tượng.
Bằng ngôn ngữ uyển chuyển, ông Bảo giải thích cho các đối tượng biết về pháp luật của Việt Nam. Rằng hình phạt đối với các tội phạm ở Việt Nam rất nghiêm khắc, song cũng luôn mở lượng khoan hồng đối với những người biết ăn năn hối cải. Ông cũng nắm được hoàn cảnh gia đình của các đối tượng, khuyên rằng vợ con đang rất mong tin của chúng…
Chỉ sau một giờ đồng hồ, một trong hai đối tượng người Malaysia đã gục trên bàn hỏi cung, khóc nức nở. Và sau đó thì chúng khai tuốt tuột hành vi làm giả thẻ tín dụng để chiếm đoạt tài sản.
2. Trong xu thế hội nhập và phát triển, mỗi năm TP Hà Nội tiếp đón hàng vạn lượt khách du lịch cũng như doanh nhân đến tìm cơ hội làm ăn. Tuy nhiên, vẫn có một số đối tượng sang Việt Nam với mục đích lừa đảo. Trong cuộc đấu tranh với nhóm tội phạm người nước ngoài, lực lượng điều tra hình sự Công an TP Hà Nội rất may mắn có được sự cộng tác giúp đỡ của nhiều người dân, đặc biệt là những phiên dịch viên.
Có thể kể đến trong số này như cô Nguyễn Thị Tuyết (phiên dịch tiếng Anh), cô Phạm Thị Ngọc (phiên dịch tiếng Trung) và một nữ giảng viên khoa tiếng Trung của một trường đại học tại Hà Nội.
Cuối năm 2010, Công an Hà Nội phát hiện một nhóm đối tượng người Trung Quốc chuyên đột nhập vào các cơ quan, công sở ở Hà Nội và một số vùng lân cận để trộm két sắt. Tổng số tiền bọn chúng đã trộm cắp được lên tới nhiều tỉ đồng. Khi bắt được một đối tượng trong vụ án, nữ giảng viên này đã được mời tới Cơ quan Công an để giúp lực lượng điều tra tiếp tục làm rõ.
Ban đầu, khi các điều tra viên tiến hành lấy khẩu cung đối tượng giống với khi lấy cung người Việt (nghĩa là hỏi gì đáp nấy), đối tượng người Trung Quốc kiên quyết im lặng, không hé răng nói nửa lời.
Số tang vật (vàng giả) của hai đối tượng người Trung Quốc. |
Sau khi trao đổi với lãnh đạo Phòng Cảnh sát hình sự, giảng viên này đề nghị được “nói chuyện” riêng với đối tượng. Và với những câu hỏi rất khéo léo, chị đã lấy được lòng tin của đối tượng. Sau đó đối tượng kể một lèo tất cả những phương thức thủ đoạn, lẫn các đồng phạm của hắn trong vụ án.
Các trinh sát đã lần theo lời khai của đối tượng và hốt trọn được cả ổ nhóm gồm 6 tên tội phạm. Khi các đối tượng được đưa về Cơ quan điều tra, lập tức được tách ra để lấy lời khai. Mặc dù nhiều phiên dịch viên đã được đưa tới để ngồi cùng với điều tra viên nhưng hầu như cũng chưa khai thác được gì nhiều. Và nhờ có sự góp mặt của nữ giảng viên này thì mọi việc mới trở nên suôn sẻ hơn.
Trên cơ sở những lời khai và chứng cứ thu thập được, tháng 9/2010, Cơ quan CSĐT Công an TP Hà Nội đã tiến hành khởi tố, bắt tạm giam 5 người đàn ông quốc tịch Trung Quốc về hành vi cướp và trộm cắp tài sản.
Chúng gồm: Bùi Công Minh (SN 1964, trú tại huyện Đạo, tỉnh Hồ Nam); Hà Mãn Hiền (SN 1968), Nhiếp Anh Hưng (SN 1977); Dương Lập Ngọc (SN 1974) và Chu Khoáng Hồng (SN 1970) cùng quốc tịch Trung Quốc và một đồng phạm người Việt là Lù Thị Mai.
Các đối tượng này đã nhập cảnh trái phép vào Việt Nam. Chúng thuê nhà nghỉ ở Hà Nội, Hưng Yên, Bắc Ninh rồi mua xe máy làm phương tiện đi lại. Trong khoảng 3 năm, băng nhóm này đã gây ra hàng loạt vụ trộm tại các trường học, cơ quan nhà nước thuộc địa bàn các quận: Long Biên, Sóc Sơn, Đông Anh, Từ Liêm, Hoài Đức...
Chúng sử dụng kìm cộng lực, tuýp nước, xà cầy đột nhập vào các cơ quan, công sở để trộm cắp tài sản. Số tiền trộm được, chúng đổi ra ngoại tệ rồi chia nhau. Cơ quan điều tra xác định nhóm này đã gây ra tổng cộng 11 vụ cướp, trộm.
Một số vụ điển hình như vụ đột nhập vào Viện Bảo vệ thực vật ở Từ Liêm để lấy cắp được hơn 900 triệu đồng; phá két tại một công ty xây dựng, lấy 600 triệu đồng và đột nhập vào Trung tâm Y tế Hàng không, phường Bồ Đề lấy 300 triệu đồng...
Theo Minh Tiến
An ninh thế giới