Hiệu quả chống ngập tại TP. HCM có tương xứng với kinh phí đầu tư?

Nguyên nhân ngập úng

Hiện tượng ngập úng không còn là điều xa lạ với người dân TP.HCM. Đã có rất nhiều giải pháp được Nhà nước đề ra với nguồn vồn “khổng lồ” lên đến 73.379 tỷ đồng với hy vọng giải quyết triệt để “vấn nạn” úng ngập. Tính đến thời điểm hiện tại, thành phố đã chi ra hơn 26.852 tỷ đồng vào các dự án chống ngập.

Tại hội thảo do Viện Quy hoạch Đô thị và Nông thôn quốc gia tổ chức, một trong số những nguyên nhân chính gây ngập úng được các nhà khoa học đưa ra là: Thứ nhất, hệ thống hạ tầng kỹ thuật thoát nước và chống ngập úng đã quá cũ. Thứ hai, do sụt lún nền đô thị. Thứ ba, do thủy triều xâm nhập cùng ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, nước biển dâng.

Ngoài ba nguyên nhân chính trên có những nguyên nhân khác ảnh hưởng đến việc ngập úng, như ý thức của con người hay do hệ thống cấp thoát nước chưa được duy trì bảo dưỡng tốt.

Công trình cống ngăn triều Phú Xuân. (Ảnh: Hiếu CT).

Nhiều giải pháp được áp dụng

Năm 2017, Công ty Sekisui (Nhật Bản) và Công ty VMC Group (Việt Nam) đã thi công hồ điều tiết thông minh chống ngập theo công nghệ Nhật Bản trên đường Võ Văn Ngân, quận Thủ Đức với sức chứa lên đến hơn 1.000 m3 nước mưa. Khi hoạt động, hồ nhận nước từ đường cống dẫn nước mưa cho đến lúc nước đầy sẽ tự thoát nước thừa ra ngoài theo đường ống khác.

Cũng trong năm 2017, TP.HCM đã triển khai lắp đặt hệ thống “siêu máy bơm” trị giá 88 tỷ đồng do Công ty CP Tập đoàn công nghiệp Quang Trung làm chủ đầu tư. Máy bơm “khủng” có thể hút nước ở nhiều cấp độ từ 27.000-96.000 m3/h và nước hút vào sẽ được lọc rác trước khi đổ ra sông Sài Gòn. Sau nhiều lần thử nghiệm, ngày 2/10/2017 UBND TP.HCM đã ký hợp đồng thuê máy bơm này để chống ngập tại khu vực Nguyễn Hữu Cảnh, quận Bình Thạnh với giá 12 tỷ đồng/năm. Đây được coi là một trong những giải pháp mang tính tạm thời để giải quyết nhanh chóng, trước mắt việc ngập úng tại một trong những “điểm nóng” về nước ngập.

Trước đó, ngày 26/6/2016 dự án “Giải quyết ngập do thủy triều khu vực TP.HCM có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu” do Trung Nam Group làm nhà thầu với tổng mức đầu tư lên đến gần 10.000 tỷ đồng được khởi công xây dựng và dự kiến hoàn thành vào 4/2018. Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện tại, dự án mới chỉ hoàn tất khoảng 70% khối lượng và đã dừng thi công.

Nguyên nhân của việc ngừng thi công là do Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) chi nhánh Nam Sài Gòn đã dừng giải ngân cho dự án, vì UBND TP.HCM chưa ký xác nhận báo cáo thanh toán giải ngân của dự án theo Phụ lục 02A tại Quyết định số 2240/QĐ-NHNN để thực hiện thủ tục tái cấp vốn.

Đáng nói nữa, cho đến hiện tại, dự án đã trễ tiến độ và cũng chưa biết chính xác khi nào mới có thể tiếp tục thi công.

Hiệu quả tới đâu?

Chị N.T.M.T (quận Bình Thạnh) chia sẻ: “Trước đây mỗi khi trời mưa, nhà tôi bị ngập dữ lắm, nhưng từ lúc máy bơm đi vào hoạt động thì chỉ trời mưa lớn mới ngập thôi”. Tương tự, chú T.V.C (ngụ quận Thủ Đức) cho biết: “Đoạn này ngày xưa hay bị ngập lắm, nhiều lúc nước cao đến ngang thắt lưng, đi lại không được, xe cộ chết máy đầy. Đến nhà cửa của mình còn ngập nữa là ở ngoài đường. Hiện nay do xây cái hồ điều tiết đó nên trời mưa cũng đỡ ngập hơn”

Tuy nhiên, những điểm “sáng” về chống ngập ấy, xem ra không được nhiều và tình trạng ngập úng tại TP.HCM vẫn còn là vấn đề “nhức nhối”. Bởi, mỗi khi mùa mưa đến hay vào dịp triều cường là đô thị phương Nam đông dân nhất nước lại giống như một “hồ bơi”, gây ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt, đời sống người dân cũng như du khách.

Theo không ít người, mặc dù đã bỏ ra hàng chục tỷ đồng để chống ngập, nhưng hiệu quả vẫn chưa tương xứng. Phải chăng, những phương án chống ngập hiện nay chỉ mang tính tình thế nên không thế giải quyết triệt để, căn cơ thực trạng ngập úng hiện nay.

Bài & ảnh: Tấn Thành - Mỹ Triều

Nên đọc

TP.HCM: Triển khai thi công hồ điều tiết ngầm chống ngập

TPHCM: Dự án chống ngập 10.000 tỷ đã thi công được gần 40%

TP.HCM: Máy bơm chống ngập hiện đại sẽ vận hành vào 10/8

TP.HCM: Kiến nghị triển khai 36 dự án chống ngập