Vụ xử Lego, hội chợ nhập khẩu Thượng Hải: Thông điệp mới của Trung Quốc?

Một trò chơi mang chủ đề Tử Cấm Thành của Lego tại Trung Quốc. Thị trường đồ chơi của Trung Quốc trị giá đến 31 tỷ USD. (Ảnh: Reuters)

Tín hiệu tích cực từ vụ Lego thắng kiện…

Hôm 5/11, công ty sản xuất đồ chơi Lego của Đan Mạch thông báo đã thắng kiện bốn công ty Trung Quốc chuyên làm giả đồ chơi của họ và được bồi thường 4,5 triệu nhân dân tệ, khoảng 650.000 USD. Hãng Lego nói Tòa án quận Việt Tú thuộc thành phố Quảng Châu đã tuyên rằng bốn công ty Trung Quốc “đã nhiều lần vi phạm bản quyền của Lego và có hành vi cạnh tranh không công bằng khi sản xuất và phân phối đồ chơi lắp ráp thương hiệu Lepin”.

Đây không phải là lần đầu tiên tòa Trung Quốc xử án có lợi cho nhà sản xuất đồ chơi Đan Mạch. Tháng 9/2017, một tòa án Trung Quốc cũng tuyên hai công ty Trung Quốc đã vi phạm quyền sở hữu trí tuệ của Lego khi tung ra sản phẩm nhái có tên Bela. Cũng đầu năm 2017, tòa cấp cao Bắc Kinh ra phán quyết công nhận tên thương hiệu và logo của hãng sản xuất đồ chơi lắp ráp danh tiếng này.

Nói về chiến thắng pháp lý mới của hãng, Niels Christiansen, giám đốc điều hành của Lego, tin rằng bản án được đưa ra dựa trên chứng cứ và luật pháp. “Bản án cho thấy chính quyền Trung Quốc đã có những nỗ lực không ngừng nghỉ trong việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ”, hãng tin Reuters trích lời ông Christiansen.

Nhưng việc một tòa án cấp quận ra phán quyết có lợi cho công ty nước ngoài, trừng phạt công ty Trung Quốc làm sai lại mang thông điệp lớn hơn. “Điều đó cho thấy cam kết nghiêm túc của Trung Quốc trong vấn đề bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, mà thế giới và đặc biệt là Hoa Kỳ luôn đòi hỏi từ nước này”, các nhà phân tích nhận định.

Gian hàng của Facebook tại hội chợ Thượng Hải (Ảnh: Reuters)

Hội chợ nhập khẩu China International Import Expo có khẩu hiệu: “Kỷ nguyên mới, tương lai chung”. Trung Quốc tuyên bố mở cửa thị trường nhập khẩu 40.000 tỷ USD. (Ảnh: AP)

Hội chợ nhập khẩu Thượng Hải: Dấu hiệu của nỗi lo?

Một ngày trước bầu cử giữa kỳ ở Hoa Kỳ, Chủ tịch Tập Cận Bình có mặt ở Thượng Hải khai trương hội chợ nhập khẩu China International Import Expo lần thứ nhất. Khoảng 3.600 công ty từ 172 nước tham dự. Hoa Kỳ đứng thứ ba với 180 công ty, xếp sau Nhật Bản và Hàn Quốc. Trung Quốc cũng dành sự trang trọng cho 12 “khách danh dự” khi mở riêng khu triển lãm cho các nước này, bao gồm Canada, Brazil, Đức, Nga và Anh…

Trong diễn văn khai mạc, ông Tập khẳng định rằng nước này sẽ hạ thuế, mở cửa nền kinh tế để tạo ra “thị trường nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ trị giá 40.000 tỷ USD hàng hóa và dịch vụ trong vòng 15 năm tới”. Ông Tập phát biểu: “Cánh cửa Trung Quốc không bao giờ đóng và chỉ ngày càng mở rộng hơn. Hội chợ là một hành động cụ thể của Trung Quốc trong việc hướng đến nền kinh tế thế giới rộng mở và ủng hộ toàn cầu hóa kinh tế”.

Thay vì để Thủ tướng Lý Khắc Cường tham dự, đích thân ông Tập xuất hiện để khai mạc hội chợ Thượng Hải. Điều này nhắc nhở mọi người rằng “đây là sự kiện chính trị – kinh tế lớn nhất của Bắc Kinh trong năm nay”.

Cũng trong bài phát biểu của mình, lần đầu tiên ông Tập chính thức thừa nhận khó khăn kinh tế Trung Quốc đang đương đầu khi sa vào cuộc chiến thương mại với Hoa Kỳ. “Tình hình kinh tế trong nước và thế giới tạo ra những thách thức quan trọng cho kinh tế Trung Quốc. Một số lĩnh vực rất bấp bênh, một số doanh nghiệp gặp khó khăn hơn và một số lĩnh vực đang đối phó với nguy cơ ngày một lớn hơn”, ông Tập nói.

Sự thừa nhận tuy mờ nhạt đó phản ánh sự lo lắng của ông Tập và chính quyền nước này. Năm ngày trước khi khai mạc hội chợ Thượng Hải, Bộ Chính trị gồm 25 thành viên của Đảng Cộng sản Trung Quốc đã bày tỏ “rất lo ngại” về hiện trạng nền kinh tế Trung Quốc trong bối cảnh mối quan hệ kinh tế và chính trị với Washington trở nên tệ hại hơn. Chính Thủ tướng Lý Khắc Cường là người đóng vai trò chính trong việc thuyết phục ông Tập tin rằng “Trung Quốc đang đối mặt với khủng hoảng”. Trước đó, ngày 24/10, ông Lý phát biểu tại Liên đoàn Thương mại Trung Quốc rằng: “Nhiều công ty đang gặp khó khăn và niềm tin thị trường đã bị ảnh hưởng dưới áp lực đang ngày gia tăng”, ông Lý nói. Nhân vật quyền lực thứ hai sau ông Tâp cũng nói rằng nước này “đang theo dõi chặt chẽ các khó khăn và thách thức”.

Phát biểu khai mạc hội chợ, Chủ tịch Tập Cận Bình lần đầu tiên chính thức thừa nhận với thế giới “nền kinh tế Trung Quốc đang gặp khó khăn”. (Ảnh: Reuters)

Trung Quốc lạc quan hơn?

Thượng Hải – nơi ông Tập vươn lên đỉnh cao quyền lực của đất nước từ vị trí Bí thư Thành ủy – sáng đèn và lung linh hơn trong những ngày hội chợ. “Nhưng nó không khỏa lấp được nỗi lo của người Trung Quốc. Ở khía cạnh khác, thế giới chỉ thấy tín hiệu mới mà không thấy hành động cụ thể của Trung Quốc, ngoài những lời tuyên bố”, tờ Nikkei Asian Review của Nhật Bản bình luận.

Cuộc bầu cử giữa kỳ ở Hoa Kỳ ngày 6/11 đã có phân định rõ ràng: đảng Dân chủ đối lập giành lại quyền kiểm soát Hạ viện, đảng Cộng hòa của ông Trump giữ được Thượng viện. Nhưng kết quả này không hề làm thay đổi chính sách cứng rắn của ông Trump trên mặt trận chống Trung Quốc về kinh tế, chính trị và quốc phòng. Walter Lohman, giám đốc của Trung tâm Nghiên cứu châu Á thuộc quỹ The Heritage Foundation có trụ sở ở Washington, nói rằng “chính sách thương mại đối với Trung Quốc của tổng thống rất gần với quan điểm truyền thống của đảng Dân chủ”.

Vì thế, người Trung Quốc sẽ tiếp tục lo lắng!

Ricky Hố

Nên đọc

ADB: Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung làm tốc độ tăng trưởng châu Á chậm lại

IMF: Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung có thể “gây sốc” đối với các thị trường mới nổi

Tổng thống Trump dọa áp thuế 20% với xe châu Âu, châm ngòi chiến tranh thương mại toàn cầu

EU "ra đòn" với Hoa Kỳ sáng nay 22/6, chiến tranh thương mại bùng nổ