Vinafood 2 “hô biến” đất công thành đất tư nhân như thế nào?

Mới đây, Thanh tra Chính phủ (TTCP) có Báo cáo kết luận số 2099/BC-TTCP gửi Thủ tướng Chính phủ để báo cáo kết quả kiểm tra thông tin báo chí phản ánh về sai phạm tại dự án bất động sản số 33 Nguyễn Du và số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh, phường Bến Nghé, Q.1, TP.HCM và việc khiếu nại của các hộ dân liên quan đến dự án.

Theo kết luận của TTCP, khu đất tại số 33 Nguyễn Du và số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh, phường Bến Nghé có tổng diện tích hơn 6.200 m2 thuộc sở hữu Nhà nước được giao cho Tổng Cty Lương thực miền Nam (Vinafood 2) làm trụ sở và nhà ở tập thể cho cán bộ, nhân viên từ năm 1993.

Năm 2001, thực hiện xử lý, sắp xếp lại nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước trên địa bàn TP.HCM theo Quyết định số 80/2001/QĐ-TTg ngày 24/5/2001 của Thủ tướng Chính phủ, Vinafood 2 (100% vốn nhà nước) đã lập thủ tục, báo cáo kê khai và lập phương án xử lý sắp xếp lại nhà đất của 4 cơ sở nhà, đất nêu trên từ mục đích sản xuất kinh doanh sang xây dựng cao ốc văn phòng và nhà cao tầng để bán và cho thuê theo đúng qui hoạch của thành phố do Vinafood 2 làm chủ đầu tư.

Năm 2003, Bộ Tài chính có văn bản đề nghị UBND TP.HCM có ý kiến về việc Bộ dự kiến phương án sắp xếp, xử lý của 4 cơ sở nhà, đất theo hướng: “Chấp thuận cho Vinafood 2 được chuyển mục đích để trực tiếp lập thủ tục và đầu tư xây dựng cao ốc văn phòng và nhà ở cao tầng để bán và cho thuê theo qui hoạch thành phố".

Đến năm 2004, Vinafood 2 được các cấp có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng tại các cơ sở nhà đất nêu trên từ đất sản xuất kinh doanh sang xây dựng cao ốc văn phòng và nhà ở cao tầng… Tuy nhiên, sau đó Vinafood 2 vẫn không triển khai được phương án di dời, bồi thường theo qui định và chưa làm thủ tục xin đầu tư dự án do tiềm lực tài chính yếu kém.

Mặc dù chưa lập dự án đầu tư, chưa lập phương án bồi thường di dời các hộ dân, chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt nhưng vào năm 2010, Vinafood 2 vẫn được UBND TP.HCM cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với 3 cơ sở nhà, đất tại số 33 Nguyễn Du và số 34-36 Chu Mạnh Trinh để lập thủ tục đầu tư Dự án khách sạn, văn phòng, trung tâm thương mại với thời hạn giao đất 50 năm.

Sau khi được giao các cơ sở nhà đất nêu trên, Vinafood 2 đã liên kết, góp vốn với Công ty TNHH Quảng cáo, xây dựng, địa ốc Việt Hân (Công ty Việt Hân) thành lập Công ty TNHH 2 thành viên thương mại, dịch vụ, xây dựng Việt Hân Sài Gòn (Công ty Việt Hân Sài Gòn) để thực hiện dự án xây dựng khách sạn, văn phòng, trung tâm thương mại trên khu đất hơn 6.200 m2 được UBND TP.HCM giao theo dạng nộp tiền sử dụng đất một lần.

Theo đó, Công ty Việt Hân góp vốn 640 tỷ đồng vào Công ty Việt Hân Sài Gòn (chiếm 80% vốn), Vinafood 2 đóng góp 160 tỷ đồng (20%) bằng giá trị tài sản trên đất và một phần giá trị quyền sử dụng đất các khu đất nói trên. Tổng giá trị các khu đất được xác định là 730 tỷ đồng.

Ngày 25/11/2015, Vinafood 2 bán 4 khu đất này cho Công ty Việt Hân Sài Gòn. Sau đó, Công ty Việt Hân Sài Gòn dùng chính số tiền góp vốn điều lệ của công ty này trả cho Vinafood 2. Tiếp đó, Vinafood 2 tiếp tục chuyển nhượng phần vốn 160 tỷ đồng tại Công ty Việt Hân Sài Gòn cho Công ty Việt Hân. Như vậy, việc chuyển nhượng 4 khu đất công cho tư nhân hoàn tất.

Sau khi mua lại số cổ phần của Vinafood 2, ngày 30/1/2016, công ty Việt Hân chuyển nhượng ngang giá 99% cổ phần Việt Hân Sài Gòn (792 tỷ đồng theo mệnh giá) cho bà Hoàng Ngọc Cẩm Hồng. Chỉ trong 2 ngày sau, bà Hồng đã chuyển nhượng số cổ phần này cho CTCP Bất động sản Mùa Đông – VID (Bất động sản Mùa Đông), giá trị chuyển nhượng trên hợp đồng ở mức 1.980 tỷ đồng.

Đến đầu năm 2017, Việt Hân và Bất động sản Mùa Đông tiếp tục chuyển nhượng toàn bộ phần vốn góp tại Việt Hân Sài Gòn cho 2 pháp nhân mới là CTCP Saigon Dimensions và CTCP Đầu tư BOB.

Ngoài ra, kết luận của Thanh tra Chính phủ cũng xác định Vinafood 2 và Công ty Việt Hân Sài Gòn lợi dụng giấy chứng nhận quyền sử dụng tại 4 lô đất trên để thế chấp ngân hàng, vay hàng ngàn tỷ đồng trái luật.

Cụ thể, Vinafood 2 dùng giấy chứng nhận quyền vay 518 tỷ đồng từ ngân hàng trả nợ cho các công ty con. Công ty Việt Hân Sài Gòn sau khi mua lại 4 cơ sở nhà đất đã lập dự án khống có tên The Goldmark Preminum Tower trên những khu đất vay ngân hàng hơn 6.300 tỷ đồng.

TTCP cho rằng việc Vinafood 2 hợp tác với Công ty Việt Hân để thực hiện chuyển hóa tài sản Nhà nước sang tư nhân, gây thất thoát tài sản lớn của Nhà nước là làm trái quy định của Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước năm 2014.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng giao UBND TP.HCM trực tiếp chỉ đạo các đơn vị liên quan xử lý và khắc phục hậu quả nhằm thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và 4 khu đất rộng hơn 6.200 m2 để quản lý, khai thác, sử dụng đúng pháp luật. Đồng thời, TTCP cũng kiến nghị Thủ tướng giao Ngân hàng Nhà nước thanh tra toàn diện các khoản vay liên quan 4 khu đất, xử lý nghiêm các tập thể, cá nhân sai phạm.