Vai trò then chốt của báo chí trong việc xây dựng và phát triển các ngành công nghiệp văn hóa

Các đại biểu dự Diễn đàn "Vai trò của báo chí trong việc thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp văn hóa"

Tham dự Diễn đàn có: ông Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; ông Nguyễn Đắc Vinh, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội; ông Hoàng Trung Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; ông Lê Hải Bình, Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch; Nguyễn Thanh Lâm, Tổng Giám đốc Đài Truyền hình Việt Nam cùng hơn 400 đại biểu là lãnh đạo các cơ quan Trung ương và địa phương, lãnh đạo các cơ quan báo chí, các chuyên gia, nhà nghiên cứu, phóng viên, biên tập viên.

Ông Lê Quốc Minh, Tổng Biên tập Báo Nhân dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam phát biểu

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, ông Lê Quốc Minh, Tổng Biên tập Báo Nhân dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam nhấn mạnh, văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, là động lực nội sinh quan trọng thúc đẩy sự phát triển bền vững của đất nước. Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định "Ngày nay, văn hóa còn được coi là một yếu tố có vai trò quyết định sức mạnh và vị thế của mỗi quốc gia, dân tộc".

Kế thừa tinh thần Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943, cùng các văn kiện của Đảng, Chính phủ và các quy định pháp luật hiện hành, Bộ VHTTDL đã xây dựng "Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045", trong đó khẳng định "Phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành và toàn xã hội".

Triển lãm ảnh, video "Việt Nam hạnh phúc" trong khuôn khổ diễn đàn

Các ngành công nghiệp văn hóa được xác định là một trong những động lực tăng trưởng quan trọng, đóng góp lớn vào phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, gìn giữ và lan tỏa những giá trị văn hóa đặc sắc của dân tộc Việt Nam. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập sâu rộng, chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, những sản phẩm sáng tạo, nghệ thuật, giải trí… đã trở thành biểu tượng cho sức sống, bản lĩnh và trí tuệ dân tộc.

Việt Nam, với tiềm năng văn hóa phong phú, đậm đà bản sắc, chúng ta có đủ điều kiện thuận lợi để phát triển các ngành công nghiệp văn hóa thành "ngành công nghiệp mũi nhọn" mới, đóng góp ngày càng lớn vào GDP quốc gia, tạo ra nhiều việc làm, nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân, quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam ra thế giới.

Theo ông Lê Quốc Minh, để phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, cần sự chung tay, đồng thuận và thúc đẩy của toàn xã hội, trong đó, báo chí giữ vai trò đặc biệt quan trọng. Báo chí là cầu nối truyền cảm hứng, quảng bá giá trị văn hóa; là lực lượng tiên phong lan tỏa những sáng kiến, giá trị mới đồng thời lên án mặt trái, bảo vệ bản sắc; là diễn đàn phản biện, góp ý chính sách, thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Đối thoại giữa báo chí, doanh nghiệp và nhà quản lý.

Thực tiễn thời gian qua đã ghi nhận nhiều thành công qua sự đồng hành của báo chí. Trong đó, nhiều chương trình nghệ thuật, mùa du lịch, lễ hội được xây dựng thương hiệu qua lăng kính truyền thông, báo chí, trở thành sự kiện văn hóa - du lịch lớn, thu hút đông đảo công chúng trong nước và quốc tế.

Phát biểu tại diễn đàn, ông Hoàng Minh Cường, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân TP. Hải Phòng nhấn mạnh, trong hành trình phát triển toàn diện, các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương luôn là cầu nối quan trọng để truyền tải thông tin đến nhân dân, định hướng dư luận và lan tỏa những giá trị tích cực.

Báo chí đóng vai trò quan trọng trong việc tuyên truyền các thành tựu phát triển kinh tế-xã hội, giới thiệu di sản văn hóa, danh lam thắng cảnh và tiềm năng du lịch của Hải Phòng, qua đó góp phần nâng cao hình ảnh thành phố, thu hút đầu tư và du khách trong nước, quốc tế.

Theo bà Trần Thị Hoàng Mai, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thành phố Hải Phòng, báo chí là một phần không thể thiếu trong việc thúc đẩy công nghiệp văn hóa địa phương.

Việc báo chí đồng hành cùng các ngành công nghiệp văn hóa đã góp phần định hướng thị hiếu tiêu dùng sản phẩm văn hóa, nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo tồn, phát huy di sản văn hóa dân tộc.

Các cơ quan báo chí là nơi tôn vinh những sáng tạo nghệ thuật, sáng kiến đổi mới, phản ánh kịp thời những thách thức, khó khăn và đề xuất các giải pháp phù hợp để văn hóa thực sự trở thành nền tảng tinh thần vững chắc của xã hội.

Đặc biệt, trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, việc tận dụng sức mạnh của truyền thông báo chí để quảng bá giá trị văn hóa, xây dựng thương hiệu quốc gia là một hướng đi đúng đắn.

Các sản phẩm văn hóa đặc trưng như âm nhạc, điện ảnh, thời trang, ẩm thực, nghệ thuật biểu diễn... có thể trở thành nguồn thu lớn, đóng góp cho GDP nếu được truyền thông bài bản, hiệu quả.

Tại diễn đàn, nhiều ý kiến tâm huyết được chia sẻ, phản ánh rõ nét vai trò then chốt của báo chí trong việc xây dựng và phát triển các ngành công nghiệp văn hóa. Trong thời đại số hiện nay, báo chí không chỉ là phương tiện truyền thông đơn thuần mà còn giữ vị trí đặc biệt trong chuỗi giá trị của ngành công nghiệp văn hóa.

Báo chí tham gia trực tiếp vào quá trình sáng tạo nội dung, góp phần lan tỏa các giá trị văn hóa truyền thống cũng như hiện đại, định hình thị hiếu thẩm mỹ, nhận thức xã hội và thúc đẩy phát triển văn hóa một cách bền vững.

Để thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hoá, PGS,TS. Đặng Thị Thu Hương - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội đưa ra một số gợi ý cần có chính sách quyết liệt, táo bạo về công nghiệp văn hoá; đồng thời, báo chí cần truyền thông tốt các chính sách của Đảng, Chính phủ về công nghiệp văn hoá; xây dựng nền kinh tế số, đẩy mạnh chuyển đổi các cơ quan báo chí truyền thống sang mô hình tổ hợp báo chí số.

Cần tăng cường xây dựng và phát triển kết cấu hạ tầng kỹ thuật để thúc đẩy công nghiệp văn hóa số phát triển; phát triển các hình thái, các lĩnh vực mới như trò chơi điện tử, văn học mạng, âm nhạc trực tuyến, biểu diễn trực tuyến, video trực tuyến, nghệ thuật số. Đặc biệt, cần tăng cường định hướng về văn hóa truyền thông đại chúng, chất văn hoá cần được thấm đẫm và truyền tải một cách sinh động trong tất cả các sản phẩm truyền thông của ngành công nghiệp văn hoá.

Ngoài ra, theo TS. Chu Tiến Đạt - Chủ tịch Hội đồng Thành viên Tổng công ty VTC cho rằng, báo chí và truyền thông đang giữ vai trò trọng tâm trong việc thúc đẩy ngành công nghiệp game Việt Nam, đặc biệt là các trò chơi tái hiện văn hóa và lịch sử. TS. Chu Tiến Đạt đề xuất xây dựng hệ sinh thái truyền thông bền vững với các chuyên mục chuyên sâu về game văn hóa bằng việc học hỏi từ các quốc gia như: Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản và bày tỏ mong muốn sự hợp tác giữa chính phủ, doanh nghiệp, trường học và báo chí có thể xây dựng một ngành game mạnh mẽ, giàu bản sắc và cạnh tranh toàn cầu.

Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch Lê Hải Bình phát biểu

Phát biểu bế mạc diễn đàn, Thứ trưởng Thường trực Bộ VHTTDL Lê Hải Bình khẳng định, báo chí có vai trò rất quan trọng thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp văn hóa kể cả từ góc độ tự thân của báo chí và từ góc độ cầu nối, chất xúc tác của báo chí với các ngành công nghiệp văn hóa.

Để hiện thực hóa vai trò động lực, cầu nối, chất dẫn, đồng hành của báo chí đối với các ngành công nghiệp văn hóa trong kỷ nguyên mới, Thứ trưởng Thường trực Bộ VHTTDL mong muốn các cơ quan báo chí tiếp tục chủ động đổi mới cả về nội dung, hình thức, ứng dụng mạnh mẽ khoa học - công nghệ, chuyển đổi số lan tỏa câu chuyện đổi mới sáng tạo, tôn vinh sáng kiến, gương điển hình trong lĩnh vực kinh tế - văn hóa; Tăng cường hợp tác liên ngành, liên kết chặt chẽ với các cơ sở sáng tạo, nghệ thuật trong quảng bá sản phẩm, xây dựng thương hiệu văn hóa quốc gia, tầm quốc tế; Cung cấp thông tin chính xác, nhân văn, định hướng thẩm mỹ và khơi dậy niềm tự hào bản sắc Việt; Bảo vệ vững chắc nền tảng văn hóa dân tộc trong dòng chảy đổi mới, hội nhập quốc tế.

Bên cạnh đó, báo chí cần chú trọng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ phóng viên, biên tập viên, nhà báo có bản lĩnh chính trị vững vàng, trình độ chuyên môn cao, am hiểu sâu sắc về văn hóa, nghệ thuật, sáng tạo, có khả năng truyền cảm hứng, tạo động lực cho sự phát triển của các ngành công nghiệp văn hóa.

Thứ trưởng Thường trực cho biết, Bộ VHTTDL sẽ tiếp tục hoàn thiện chính sách, tăng cường nguồn lực, đồng hành và tạo điều kiện thuận lợi để báo chí và các ngành công nghiệp văn hóa phát triển hài hòa, bền vững, mang lại giá trị cho đất nước và Nhân dân.