TP.HCM cần làm gì để phát triển 4 khu đô thị mới trong tương lai

Mới đây, UBND TP.HCM có văn bản chấp thuận nội dung báo cáo của Sở Quy hoạch - Kiến Trúc (QH-KT) thành phố về tiếp thu, hoàn chỉnh nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060. UBND thành phố giao Sở QH-KT khẩn trương tổ chức lấy ý kiến các đơn vị, các chuyên gia và người dân theo quy định, hoàn tất hồ sơ nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch, tham mưu UBND thành phố trình Bộ Xây dựng thẩm định trong quý 1/2021 để trình Thủ tướng phê duyệt.

Theo nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060 đang được xây dựng, Sở QH-KT đã nêu định hướng phát triển cho các khu vực đô thị, trong đó đề ra giải pháp cho khu đô thị hiện hữu và khu vực phát triển mới.

Trong giải pháp cho khu vực phát triển mới, Sở QH-KT đề xuất các phân khu chức năng và cơ cấu tổ chức không gian thành phố để phát triển trong tương lai. Trong đó, trọng tâm là TP Thủ Đức theo mô hình đô thị sáng tạo tương tác cao, Khu đô thị cảng Hiệp Phước, Khu đô thị Tây Bắc, Khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa, Khu đô thị du lịch biển Cần Giờ.

Trên thực tế, các khu đô thị này (trừ Khu đô thị du lịch lấn biển Cần Giờ vừa được phê duyệt 1/500) đã được thành phố xác định phát triển và đưa vào quy hoạch trong nhiều năm qua nhưng đến nay, vì nhiều lý do vẫn chưa thể triển khai đúng theo kế hoạch.

Chẳng hạn, Khu đô thị Tây Bắc (quy hoạch 6.000 ha) nằm trong quy hoạch từ năm 2010 về định hướng phát triển TP.HCM, đến nay, đã bồi thường, giải phóng mặt bằng được 3.347 ha của giai đoạn 1. Hiện dự án cũng đã được phê duyệt nhiệm vụ điều chỉnh phân khu tỉ lệ 1/5000 nhằm tính toán lại quy mô và hiệu quả kêu gọi đầu tư.

Còn Khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa (Q.Bình Thạnh) quy hoạch thành khu văn hóa, thể thao, du lịch, nghỉ ngơi, giải trí có từ năm 1992. Qua nhiều lần thay đổi quy hoạch, nhiều nhà đầu tư đến rồi lại đi. Đến nay dự án vẫn nằm trên giấy và chưa hẹn ngày triển khai.

Khu đô thị Hiệp Phước có quy hoạch 1.354 ha nằm trong tổng thể Khu đô thị cảng Hiệp Phước (3.900 ha). Đây là khu đô thị mới đa chức năng, có tính đặc thù của đô thị ven cảng, thích ứng với biến đổi khí hậu, nước biển dâng, tạo điều kiện mở rộng không gian đô thị thành phố ra biển. Theo quy hoạch, khu đô thị này được xây dựng thành 3 giai đoạn. Trong đó, giai đoạn 1 đầu tư vào các khu công nghiệp (đã đầu tư hơn 10 năm qua); giai đoạn 2 đầu tư hệ thống cảng và dịch vụ cảng (đang được đầu tư); giai đoạn 3 phát triển một khu đô thị với quy mô gần 200.000 dân. Tương lai, Khu đô thi Hiệp Phước được kỳ vọng sẽ lột xác từ vùng đất thấp trũng thành đặc khu kinh tế, đô thị biển có chất lượng sống cao.

Ngoài ra, UBND TP.HCM cũng vừa ban hành các quyết định duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500 KĐT du lịch lấn biển Cần Giờ (huyện Cần Giờ) phân khu A, B, C, D, E. Tính chất quy hoạch của KĐT biển này bao gồm khu vui chơi, giải trí, du lịch nghỉ dưỡng, biệt thự, chung cư, thương mại dịch vụ, văn phòng, khách sạn, khu hỗn hợp và an ninh quốc phòng được bố trí đồng bộ và đầy đủ hạ tầng.

Theo KTS Ngô Viết Nam Sơn, TP.HCM đang trong giai đoạn điều chỉnh quy hoạch chung nên cần có cái nhìn tổng thể, đánh giá lại phát triển quy hoạch trong thời gian qua, cũng như đề ra các quy hoạch mang tính định hướng cao. Ông Sơn cho rằng thử thách lớn với TP.HCM hiện nay là quy hoạch đô thị và quy hoạch về hạ tầng đều mang tính định hướng chiến lược nhưng đồng thời thành phố cũng không thể đầu tư dàn trải vì không có đủ ngân sách. Ví dụ như Khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa đúng có tiềm năng nhưng nếu chúng ta làm cùng lúc thì không đủ sức. Tuy nhiên, quy hoạch thì chắc chắn phải có định hướng, để phát triển, kết nối như thế nào trong tương lai.

Cũng theo ông Sơn, trong thời gian sắp tới, ưu tiên số một của TP.HCM vẫn là phát triển về phía Đông, hoàn thiện hạ tầng như các đường vành đai, rồi kết nối sân bay Long Thành… 

Trong khi đó, TS Phạm Văn Hùng, Phó Phân viện trưởng Phân viện Khoa học công nghệ GTVT phía Nam, cho rằng, phát triển một khu đô thị liên quan đến nhiều vấn đề và nhiều khó khăn. Hiện nay TP.HCM còn thiếu nguồn lực về nhiều mặt, như phải có con người đô thị, hạ tầng đô thị, quản lý hành chính đô thị, phát triển văn hóa - xã hội. Khi phát triển một khu đô thị thì bài toán hạ tầng giao thông cần xem xét kỹ. Chẳng hạn, Khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa hạ tầng phải có các cầu kết nối, còn khu Tây Bắc liên quan đến các khu công nghiệp tập trung nhiều, dẫn đến quá tải quốc lộ 22 và các đường xuyên tâm.

Các chuyên gia bất động sản cho rằng, TP.HCM cần phát triển những khu đô thị mới, khu đô thị vệ tinh luôn cần thiết, là động lực phát triển kinh tế và các ngành phụ trợ, ví dụ du lịch và khu công nghiệp… Ngoài ra, với giá nhà leo thang chóng mặt như hiện nay trong khi nhu cầu nhà ở giá rẻ đáp ứng nhu cầu ở thực của phần lớn người dân, nhất là những người thu nhập thấp, ngày một bức thiết, rất cần sự can thiệp để tạo điều kiện cho người dân an cư bằng thu nhập tiền lương.