Tìm ra manh mối quan trọng từ nhiều biến chủng SARS-CoV-2 mới tại Mỹ

Các nhà dịch tễ học đã đặt tên chúng theo các loài chim, và phát hiện những manh mối quan trọng phía sau điểm chung không bình thường này.

Đột biến tác động đến sự thay đổi độc lực của virus SARS-CoV-2

Theo các khoa học gia, các biến chủng đều ảnh hưởng đến cùng một đoạn của protein đột biến - phần gai của virus được dùng để gắn vào các tế bào mà nó lây nhiễm. Đoạn gene bị đột biến hoặc thay thế được gọi là 677. Các đột biến giống nhau đến mức họ cho rằng quá trình tiến hóa đã quá ưu ái cho những biến chủng này.

Theo Giám đốc Vaughn Cooper, Trung tâm Sinh học và Y học Tiến hóa, Đại học Y Pittsburgh: "Đoạn gene đột biến (677) rất quan trọng vì nó nằm gần khu tập trung độc lực của virus SARS-CoV-2 và hiếm, xác suất xuất hiện lại không đồng đều”.

Khi xem xét dữ liệu và so sánh với thông tin được lưu trữ trên Global Initiative on Sharing All Influenza Data (GISAID), họ phát hiện những biến chủng này đã xuất hiện vào tháng 7/2020. Họ cũng cho biết còn quá sớm để biết chính xác về những biến chủng này cũng như ảnh hưởng của nó tới đại dịch Covid-19 ở Mỹ.

Tính đến ngày 3/2/2021, họ thông báo gene đột biến đã chiếm hơn 2.327 trong số 102.462 bộ gene được gửi tới GISAID từ Mỹ và đó là điểm đáng lưu tâm trong quá trình nghiên cứu trình tự gene của SARS-CoV-2.

Họ cũng xác định được ít nhất 7 dạng đột biến tương tự biến chủng Q677P, trong đó, đoạn gene 677 bị biến đổi. Họ đặt tên các biến chủng này theo một số loài chim để dễ xác định: biến chủng Robin 1 (chim cổ đỏ) xuất hiện tại hơn 30 bang vùng Trung Tây; biến chủng khác tương tự Robin 1 (có tên là Robin 2) ở Đông Nam; biến chủng Pelican (bồ nông) được phát hiện lần đầu tiên trong các mẫu bệnh phẩm ở Oregon, Hoa Kỳ. Tiếp theo, Pelican lây lan khắp 12 bang khác, sau đó sang cả Ấn Độ, Đan Mạch, Australia và Thụy Điển.

Bác sĩ phát hiện ra các hạt SARS-CoV-2 ẩn nấp trong tế bào ruột của bệnh nhân COVID-19 (Ảnh: Getty)

Hiện tượng tiến hóa đáng lưu tâm

Theo nhóm nghiên cứu, bất kể tên của những biến chủng nói trên là gì, một thực tế tồn tại là có một xu hướng đang phát triển ngấm ngầm trong đại dịch COVID-19 ở Mỹ khiến ngày càng nhiều biến chủng âm thầm sản sinh, đặc biệt ở những nơi có nhiều ca nhiễm virus SARS-CoV-2.

Tiến sĩ Todd Ellerin, Giám đốc khoa Bệnh truyền nhiễm, South Shore Health, nói: "Tất cả virus RNA đều đột biến. Hầu hết đột biến đều vô nghĩa, nhưng một số quan trọng có thể tạo ra những biến chủng đáng lo ngại. Mỹ có số lượng người mắc COVID-19 nhiều nhất thế giới, vì vậy, chúng tôi lường trước được sự đa dạng của các biến chủng virus mới".

Bên cạnh việc xem các biến chủng này nguy hiểm như thế nào, giới khoa học quan tâm đến manh mối ẩn sau nó. Đó là những gợi ý về nguyên nhân virus SARS-CoV-2 đang tiến hóa theo một cách nhất định, sản sinh ra những đột biến giống nhau đến khó tin như vậy.

“7 biến chủng này rất quan trọng. Bởi chúng dường như đều phát triển cùng một đột biến cụ thể nhưng lại độc lập. Hiện tượng này gọi là tiến hóa hội tụ" - Tiến sĩ Amesh A. Adalja, học giả cấp cao tại Trung tâm An ninh Y tế Johns Hopkins, cho biết - “Các đột biến tương tự xuất hiện ở những vùng khác nhau tại Mỹ có thể tiềm ẩn nguy cơ chúng mang lại cho virus một số lợi thế như khả năng lây lan nhanh, tránh được miễn dịch...”

"Virus càng nhân rộng, càng khó kiểm soát và ngày càng nhiều biến chủng xuất hiện. Chúng ta phải tiêu diệt nó càng nhanh càng tốt, thông qua các biện pháp phòng dịch như sử dụng khẩu trang, tránh tụ tập..." - Tiến sĩ Todd Ellerin nói - “Tiêm vaccine là cách tốt nhất để phá vỡ chuỗi lây truyền của virus, ngăn nó có cơ hội biến đổi”.