Thanh niên Việt Nam tiên phong trong phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo

Nhân kỷ niệm 94 năm ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (26/3/1931-26/3/2025) và Tháng Thanh niên 2025, chiều 24/3, tại Trụ sở Chính phủ, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị đối thoại với thanh niên về "Thanh niên Việt Nam tiên phong trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia."

Với chủ đề "Thanh niên Việt Nam tiên phong trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia," tại chương trình năm 2025, Thủ tướng Chính phủ và Lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương đã trực tiếp giải đáp các câu hỏi, kiến nghị, đề xuất, nguyện vọng và định hướng giải quyết về các vấn đề quan tâm của thanh niên; giúp thanh niên phát huy tính xung kích, làm chủ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Thủ tướng Chính phủ trực tiếp trả lời, chia sẻ về giải pháp phát triển doanh nghiệp khoa học, công nghệ, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo mà chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đề ra; cơ chế, chính sách mang tính đột phá để gia tăng số lượng sinh viên, nghiên cứu sinh trong lĩnh vực khoa học cơ bản; các chính sách đặc thù để thu hút, tuyển dụng, giữ chân nhân lực về khoa học, công nghệ và chuyển đổi số làm việc trong các cơ quan của hệ thống chính trị; cơ chế cho phép và khuyến khích các tổ chức nghiên cứu, nhà khoa học thành lập và tham gia điều hành doanh nghiệp dựa trên các kết quả nghiên cứu; những định hướng, giải pháp lớn để thúc đẩy mạnh mẽ việc chuyển hướng công tác phòng, chống tội phạm từ thủ công truyền thống sang hiện đại, ứng dụng khoa học công nghệ; giải pháp về chuyển đổi số trong ngành Y tế nhằm tối ưu hóa hệ thống chăm sóc sức khỏe và phòng bệnh cho người dân, giảm chi phí và nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh.

Thủ tướng và lãnh đạo các bộ, ngành cũng giải đáp về chiến lược, giải pháp của Việt Nam để đẩy mạnh hợp tác nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ với các quốc gia có trình độ khoa học và công nghệ, chuyển đổi số phát triển, nhất là các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học, công nghệ lượng tử, bán dẫn, năng lượng nguyên tử và các công nghệ chiến lược khác; cơ chế, chính sách nào để hỗ trợ, khuyến khích các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp đầu tư, xây dựng các phòng thí nghiệm, trung tâm nghiên cứu và phát triển khoa học, công nghệ; chiến lược của Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu và chính sách hỗ trợ các trường đại học, cao đẳng tuyển sinh, định hướng các ngành công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo trong bối cảnh chuyển đổi số…

Sau khi đối thoại sôi nổi, thẳng thắn, cởi mở với thanh niên, phát biểu tại đối thoại, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định, thanh niên là lực lượng sung sức nhất về thể chất và tinh thần; là lực lượng có tiềm năng và sức mạnh lan tỏa to lớn, luôn khát khao vươn lên, khẳng định mình, đóng góp cho Tổ quốc, cho nhân dân.

Trong suốt chiều dài lịch sử vẻ vang của dân tộc, các thế hệ Thanh niên Việt Nam luôn đóng vai trò quan trọng trong quá trình dựng xây dựng, giành độc lập dân tộc, bảo vệ và phát triển đất nước.

Theo Thủ tướng Chính phủ, sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đặt trọn niềm tin vào thanh niên. Trong Thư gửi các bạn thanh niên vào năm 1947, Người khẳng định: “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên.” Đảng, Nhà nước luôn đề cao vai trò, vị trí của thanh niên.

Đánh giá cao chủ đề của chương trình Thủ tướng đối thoại với thanh niên năm 2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, đây là chủ đề có tính kế thừa chủ đề các năm trước, nhưng rất đúng, trúng, kịp thời với xu thế của thời đại và yêu cầu phát triển đất nước, nhất là khi đất nước ta đang bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng của dân tộc, trong đó xác định đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là trụ cột quan trọng, là giải pháp chủ đạo, phương thức đột phá để đạt được các mục tiêu chiến lược đề ra.

Thanh niên hiện nay là thế hệ sinh ra trong thời đại khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, là lực lượng xung kích, nòng cốt, là lực lượng có sức sáng tạo vô hạn, có khả năng tiếp cận nhanh và làm chủ về nghiên cứu, phát triển, chuyển giao khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp và chuyển đổi số quốc gia.

Theo Thủ tướng, thời gian qua, Thanh niên Việt Nam đã khẳng định vai trò tiên phong trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; trong đó có “6 dấu ấn” nổi bật đột phá trong học tập, nghiên cứu và phát triển công nghệ; phong trào khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo được đẩy mạnh; tích cực tham gia tiến trình chuyển đổi số quốc gia; giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc; tích cực tham gia các hoạt động quốc tế; tích cực chuyển đổi số trong các hoạt động tình nguyện.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ Thủ tướng ghi nhận, biểu dương sự nỗ lực và những kết quả, thành tích của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và tuổi trẻ Việt Nam đã đạt được trong nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ vào sản xuất và đời sống, thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và tham gia chuyển đổi số trên tất cả các lĩnh vực; khẳng định, đây không chỉ là kết quả đáng tự hào mà còn là động lực mạnh mẽ để thế hệ trẻ tiếp tục cống hiến, đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Bên cạnh đó, Thủ tướng Chính phủ cũng cho rằng, Thanh niên Việt Nam đang tiếp tục phải đối mặt với nhiều khó khăn thách thức, “lực cản” lớn trong bối cảnh quốc tế, trong nước dưới tác động của quá trình số hoá và cách mạng công nghiệp lần thứ 4, nhất là về chất lượng nhân lực trẻ, cạnh tranh trên thị trường lao động, các rào cản, hạ tầng khoa học công nghệ, về an ninh mạng, bảo mật dữ liệu cá nhân và bảo vệ chủ quyền số…; nhấn mạnh, những thách thức này đặt lên vai thanh niên sứ mệnh phải chủ động, tiên phong trong đổi mới tư duy, không ngừng trau dồi kiến thức và bản lĩnh để biến khó khăn thành cơ hội, lợi thế cạnh tranh, vươn lên làm chủ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Thủ tướng cho biết, thời gian tới Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sẽ tập trung chỉ đạo 3 nhiệm vụ trọng tâm hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách hỗ trợ thanh niên phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp và chuyển đổi số; phát triển hạ tầng số, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho thanh niên tham gia sâu rộng vào phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp và chuyển đổi số quốc gia; đầu tư phát triển mạnh mẽ nguồn nhân lực trẻ chất lượng cao, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ mũi nhọn.

Để Thanh niên Việt Nam trở thành lực lượng tiên phong, nòng cốt trong kỷ nguyên số của đất nước, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh cùng Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam phát động các phong trào thi đua thiết thực, hiệu quả, mang tính nhân văn sâu sắc và có các chương trình, kế hoạch, nhiệm vụ, giải pháp cụ thể để phát huy hơn nữa vai trò và sự đóng góp, cống hiến của Thanh niên; tập trung vào “3 tiên phong” và “6 trọng tâm,” trong đó phải tiên phong về tư duy đổi mới và tầm nhìn chiến lược; tiên phong trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; tiên phong trong dân tộc hóa văn minh nhân loại vào đất nước ta và quốc tế hóa nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc của dân tộc Việt Nam ra thế giới.

Thủ tướng đề nghị Thanh niên Việt Nam phát huy tinh thần xung kích, sáng tạo với “5 chủ động” trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Trong đó, chủ động trong học tập, nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số; chủ động đóng góp ý kiến, tham gia hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, khởi nghiệp; chủ động trong quản trị thông minh và tối ưu hóa hiệu quả công việc; chủ động trong khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; chủ động trong giao lưu, hội nhập quốc tế.

Cùng với đó, Thủ tướng đưa ra 3 yêu cầu “đặt hàng” đối với Thanh niên Việt Nam: "Thanh niên Việt Nam đã nói là làm, đã cam kết phải thực hiện, đã nỗ lực rồi phải nỗ lực hơn nữa, đã quyết liệt rồi phải quyết liệt hơn nữa, đã tiên phong rồi phải tiên phong hơn nữa phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số."

Thanh niên Việt Nam phải phát huy tinh thần “thắng không kiêu, bại không nản”; phải có tư tưởng “biến không thành có, biến khó thành dễ, biến cái không thể thành cái có thể,” giữ “Tâm trong - Trí sáng - Hoài bão lớn,” nghĩ sâu, làm lớn, nhìn xa, trông rộng; coi trọng thời gian, trí tuệ, sự quyết đoán đúng thời điểm; nỗ lực vượt qua giới hạn của chính mình để không ngừng cống hiến, đóng góp cho quê hương, đất nước.