Sắp chấm dứt việc cho vay ngoại tệ ưu đãi?

Sắp không được vay ngoại tệ ưu đãi

Theo Thông tư 31/2016 của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được phép hoạt động ngoại hối xem xét quyết định cho khách hàng là người cư trú vay vốn bằng ngoại tệ để đáp ứng các nhu cầu vốn ngắn hạn ở trong nước. Qua đó nhằm thực hiện phương án sản xuất, kinh doanh hàng hóa xuất khẩu.

Quy định trên có hiệu lực từ 1/1/2017 và thực hiện đến hết ngày 31/12/2017. Như vậy chỉ còn chưa đầy hai tháng nữa thông tư trên sẽ hết hiệu lực, nếu NHNN không gia hạn thì doanh nghiệp xuất khẩu sẽ hết cơ hội được hưởng chính sách vay ưu đãi này.

Báo cáo cập nhật định kỳ của Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia cho thấy, tín dụng ngoại tệ liên tục tăng mạnh từ đầu năm nay, cao hơn nhiều so với cùng kỳ. Cụ thể, trong 9 tháng đầu năm 2017, tín dụng ngoại tệ ước tăng 12,9%, cao hơn nhiều so với mức 5,4% của cùng kỳ năm 2016 và chiếm 8,4% tổng tín dụng. Tại địa bàn TP.HCM, trong 10 tháng vừa qua dư nợ cho vay bằng ngoại tệ cũng đạt mức 157.270 tỷ đồng (tăng 14,08%, chiếm 9,38% tổng dư nợ).

Với chênh lệch thường thấp hơn 5-7%/năm so với lãi suất vay VND, tín dụng ngoại tệ trở thành "cái phao" giá trị vốn hỗ trợ doanh nghiệp trong giai đoạn khó khăn vừa qua.

Trong 7 năm qua, đã nhiều lần NHNN muốn chấm dứt cho vay ngoại tệ, nhưng do yêu cầu thực tế nên cơ quan này đã phải “nới” thời hạn cho đến nay.

Thực tế, từ năm 2009 đến nay NHNN đã nhiều lần mở van cho tín dụng ngoại tệ để hỗ trợ xuất khẩu. Thời điểm 2010, với quy định cho phép các NHTM giảm khá mạnh tỷ lệ dự trữ bắt buộc bằng ngoại tệ (giảm từ 7% xuống 4% đối với kỳ hạn dưới 12 tháng, từ 3% xuống 2% đối với kỳ hạn trên 12 tháng), tín dụng ngoại tệ có thời điểm đã tăng tới 37,7% khiến các rủi ro tiềm ẩn đối với tỷ giá và tình trạng đô la hóa liên tục được giới quan sát cảnh báo. Mặc dù bị cảnh báo như vậy nhưng trong suốt các năm 2012-2017, NHNN vẫn gia hạn chính sách cho vay ngoại tệ đối với một số đối tượng doanh nghiệp. Điều này cho thấy rằng động cơ hỗ trợ nền kinh tế của NHNN thể hiện khá rõ ràng và liên tục.

Dường như lần này, NHNN khá kiên quyết và nhất quán với việc sẽ không hỗ trợ cho doanh nghiệp được vay ngoại tệ ưu đãi.

Kiên định không cho vay ngoại tệ ưu đãi?

Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú đã nhấn mạnh rằng, thời gian tới NHNN sẽ siết lại hoạt động cho vay ngoại tệ chứ không tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp vay ngoại tệ để chuyển đổi sang tiền đồng như hiện nay nữa.

Theo Phó Thống đốc Đào Minh Tú thì việc nới lỏng chính sách cho vay ngoại tệ thời gian vừa qua đã giúp cho khá nhiều doanh nghiệp tiếp cận được nguồn vốn tín dụng lãi suất thấp. Tuy nhiên, thực tế không ít các doanh nghiệp không thuộc nhóm lĩnh vực, ngành nghề cần ưu tiên phát triển vẫn tận dụng được chính sách này để vay vốn giá rẻ.

Theo ông Đào Minh Tú, điều này cho thấy cuộc chơi đang diễn ra theo cách không bình đẳng giữa những người kinh doanh. Do đó, quy định cho vay ngoại tệ sẽ được siết lại chứ không phải để như bây giờ.

Thông điệp trên của lãnh đạo NHNN cho thấy rằng, mục tiêu chuyển dần quan hệ vay mượn ngoại tệ sang quan hệ mua bán đơn thuần trong toàn hệ thống ngân hàng là khá nhất quán và kiên định.

Chia sẻ mới đây, TS Cấn Văn Lực đề nghị để xác định việc có nên tiếp tục gia hạn cho vay ngoại tệ nữa hay không, NHNN nên tiến hành khảo sát nhanh từ phía các TCTD và cộng đồng kinh doanh để nắm bắt nhu cầu vay của các doanh nghiệp xuất khẩu, trên cơ sở đó mới đưa ra quyết định sau cùng thì sẽ sát với thực tiễn, thay vì đột ngột dừng cho vay ngoại tệ.

 Mai Trinh

Nên đọc

Lãi suất cho vay sẽ giảm

Thủ tướng yêu cầu ngân hàng tiếp tục giảm 0,5% lãi suất cho vay

Cho vay tiêu dùng: “Món ăn” phù hợp với người Việt

Ngân hàng NCB: Cho vay khách hàng cuối quý 2 tăng 9%