Lợi nhuận ngân hàng tăng mạnh, cổ phiếu sẽ thăng hoa?

(NTD) - Nhiều ngân hàng đã công bố kết quả kinh doanh nửa đầu năm 2018, trong đó chỉ tiêu lợi nhuận tăng mạnh. Liệu cổ phiếu của các ngân hàng cũng thăng hoa theo?

Dù đã được dự báo từ trước, nhưng mức tăng lợi nhuận trong nửa đầu năm 2018 của các ngân hàng vẫn gây bất ngờ cho nhà đầu tư.

Kết quả tăng trưởng lợi nhuận ấn tượng của OCB 6 tháng đầu năm 2018 có đóng góp lớn từ hoạt động bảo hiểm.

Lợi nhuận tăng mạnh

Trong số các ngân hàng đã công bố báo cáo tài chính, mức lợi nhuận lớn nhất sau 6 tháng năm 2018 thuộc về Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank). Ngân hàng này đạt số lãi trước thuế hơn 8.000 tỷ đồng, tăng 53% so với nửa năm 2017. Lãnh đạo Vietcombank cho biết khả năng lợi nhuận cả năm sẽ vượt kế hoạch đề ra hồi đầu năm là 14.000 tỷ đồng.

Tuy nhiên, tỷ lệ lợi nhuận tăng mạnh nhất lại thuộc các ngân hàng nhỏ. Thông tin từ Ngân hàng TMCP Quốc tế (VIB) cho biết, sau 6 tháng đầu năm 2018, ngân hàng này đạt 1.151 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, tăng hơn 200% so với cùng kỳ. Còn Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) cũng có mức tăng lợi nhuận trước thuế hơn 163% khi đạt trên 1.300 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng Giám đốc OCB cho biết ngoài tăng thu từ tín dụng, kết quả tăng trưởng lợi nhuận ấn tượng của ngân hàng còn đến từ hoạt động bảo hiểm với các chỉ số tăng trưởng rất khả quan.

Với mức lợi nhuận khả quan, nhiều ngân hàng đã vượt kế hoạch lợi nhuận 6 tháng đầu năm. Như Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương tín (Sacombank) đạt gần 1.000 tỷ đồng lợi nhuận, hoàn thành 54% kế hoạch năm. Với 3.829 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) hoàn thành 56% mục tiêu đề ra cho năm 2018. Riêng Ngân hàng TMCP Việt Nam Thương Tín (Vietbank) dù chỉ đạt hơn 200 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế nhưng hoàn thành đến 67% kế hoạch cả năm 2018.

Kết quả lợi nhuận đột biến của các ngân hàng ngoài nhờ tăng chênh lệch lãi suất cho vay (NIM), còn có phần đóng góp quan trọng của hoạt động ngân hàng bán lẻ. Đại diện VIB cho biết, hoạt động ngân hàng bán lẻ của VIB đã tăng 100% trong nửa đầu năm 2018.

Quy mô dư nợ cho vay cá nhân của VIB đang ở nhóm cao nhất trong số các ngân hàng TMCP. VIB tiếp tục ở vị trí số 1 toàn ngành về giải ngân mới cho vay ô tô và mua nhà cá nhân trong 6 tháng đầu năm. Trong khi đó, mô hình kinh doanh bảo hiểm chuyên biệt cũng đã giúp VIB tăng doanh số bán mới bảo hiểm 150% so với cùng kỳ năm 2017.

Hoạt động ngân hàng bán lẻ của VIB đã tăng 100% trong nửa đầu năm 2018.

Cổ phiếu sẽ thăng hoa?

Trong quý 1/2018, cổ phiếu ngành ngân hàng bật tăng mạnh bởi kết quả lợi nhuận khả quan của năm 2017. Tuy nhiên, kể từ đầu quý 2 trở đi, nhiều cổ phiếu ngân hàng quay đầu giảm mạnh dù lợi nhuận quý trước đó của các ngân hàng khá khả quan. Liệu tình trạng này có lặp lại trong những tháng cuối năm?

Chỉ trong quý 1/2018, nhiều cổ phiếu ngân hàng tăng hơn 70% như BID, VIB. Thấp nhất cũng tăng đến 40% như các mã VCB, CTG, SHB. Ở mức giá mới, chỉ số P/E (giá/lợi nhuận mỗi cổ phiếu) các cổ phiếu ngân hàng đều đạt ít nhất 24 lần, cao hơn chỉ số chung của thị trường là 21 lần. Đây cũng là một trong các nguyên nhân khiến hầu hết cổ phiếu ngân hàng giảm trong quý 2/2018.

Tuy nhiên, yếu tố quan trọng nằm ở thông tin rủi ro chung của thị trường. Kể từ tháng 4/2018, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) tăng lãi suất, cùng với các lo ngại về chiến tranh thương mại Mỹ - Trung mới là nguyên nhân chính.

Trong thời gian tới, bên cạnh kết quả lợi nhuận đột biến, các công ty chứng khoán cho rằng cổ phiếu ngân hàng có cơ hội tăng giá sau thời gian giảm sâu. Nhiều cổ phiếu ngân hàng đã giảm 40-50% trong suốt quý 2/2018, như: BID, SHB, CTG, VIB.

Theo ông Hoàng Thạch Lân, Trưởng phòng Tư vấn Khách hàng Cá nhân của CTCP Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), nhà đầu tư cổ phiếu ngân hàng thường thích xem xét chỉ số P/B (thị giá/giá trị sổ sách mỗi cổ phiếu) hơn P/E. “Chỉ số P/B trung bình của các ngân hàng đang ở khoảng 1-3 lần. Dù được xem là đắt nhưng không đáng kể so với kỳ vọng lợi nhuận tươi sáng mà các ngân hàng đạt được” - ông Lân nói.

Tuy nhiên, để lựa chọn cổ phiếu phù hợp, nhà đầu tư cần xem xét thêm tỷ lệ tăng trưởng thực chất của từng ngân hàng. Chẳng hạn với Vietcombank, nhà đầu tư cần loại bỏ khoản lợi nhuận từ thoái vốn tại OCB hồi đầu tháng 4/2018. Với một số ngân hàng khác thì cũng nên xem mức độ đóng góp của khoản hoàn nhập dự phòng vào lợi nhuận. Vì đây là những khoản thu nhập bất thường, không thể hiện chính xác hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.

Với một số ngân hàng cá biệt, nhà đầu tư nên rót tiền tùy theo mức độ chấp nhận rủi ro. Với những ngân hàng có tỷ lệ cho vay tiêu dùng lớn, dù mang về lợi nhuận lớn nhờ lãi suất cao, nhưng nợ xấu cũng đến rất nhanh và không dễ kiểm soát. Doanh nghiệp khó “xù” nợ ngân hàng nhưng với cá nhân thì rất dễ. Đã có nhiều trường hợp khách hàng của FE Credit (đơn vị cho vay tiêu dùng thuộc VPBank) sau khi vay tiền thì đổi số điện thoại và giấy tờ tùy thân. Chính VPBank cũng thừa nhận chuyện này.

Triển vọng cổ phiếu ngân hàng dễ nhìn thấy được nhưng về dài hạn, những yếu tố rủi ro về thị trường vẫn còn đó. Nhất là lo ngại về chiến tranh thương mại Mỹ - Trung đang ở cao trào, nhà đầu tư nước ngoài vẫn đang bán ròng mấy tháng qua.

Dương Nguyễn