Liệu có làn sóng thần khi gói kích thích kinh tế tung ra

Dù nền kinh tế liên tục chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19 nhưng thị trường chứng khoán lại khá rực rỡ. Tháng 4/2021 VN-Index vượt đỉnh lịch sử 20 năm, nhưng từ khi số liệu kinh tế quý 3 được công bố, dù GDP của Việt Nam đã tăng trưởng âm 6,17% nhưng VN-Index đã tăng trưởng thêm gần 11% nữa.

Theo các chuyên gia và các nhà đầu tư nhận thấy, từ khi có những thông tin về việc sẽ có một chương trình phục hồi kinh tế với quy mô lớn chưa từng có thì thị trường chứng khoán liên tục sôi động.

Trong quá khứ, những năm 2008-2009, khi gói kích cầu được tung ra, đặc biệt là có chính sách hỗ trợ lãi suất 4% thì thị trường chứng khoán đã phản ứng rất tích cực.

Với chương trình phục hồi kinh tế mà Chính phủ đã xây dựng, trong đó sẽ có gói hỗ trợ lãi suất, và với những thông tin, và ý kiến từ các chuyên gia thì chương trình hỗ trợ này có quy mô rất lớn, lớn hơn nhiều năm 2008-2009, thị trường chứng khoán cũng đang lại đang tăng trưởng mạnh và ở đỉnh cao lịch sử mới. Vậy liệu khi gói phục hồi kinh tế được triển khai, liệu gia tăng rủi ro bong bóng trên thị trường chứng khoán hay không?

Thực tế đã cho thấy bất kỳ chính sách hỗ trợ nào cũng có những hệ lụy về dòng tiền rẻ  chạy sai chỗ, không đi vào sản suất kinh doanh mà chuyển sang đầu cơ tài sản.

Trong buổi đối thoại Thị trường chứng khoán và gói kích thích tỷ USD: Cú hích tăng trưởng và rủi ro bong bóng sáng ngày 13/12/2021 của Tạp chí Kinh tế Việt Nam – VnEconomy thì khi gói kích thích đưa ra, thị trường sẽ có những cơn sóng.

Theo cảm nhận của ông Nguyễn Quang Thuân, Chủ tịch Hội đồng quản trị FiinGroup thì “hiện nay tiền rải khắp nơi, và phần nhiều rơi vào chứng khoán”. Cũng theo ông Thuân thị trường bây giờ sẽ khó đoán hơn giai đoạn trước vì các nhà đầu tư nước ngoài đã có những biểu hiện lướt sóng. Họ - nhà đầu tư nước ngoài được cho là những nhà đầu tư “khá khôn”. Trên thị trường đã có lúc khi thị trường xuống, nhà trong đầu tư trong nước có lúc hoảng loạn bán ra thì nhà đầu tư nước ngoài chưa chắc đã bán, có những phiên thị trường xuống sâu nhưng nhà đầu tư nước ngoài vẫn mua ròng.

  Theo quan sát của TS. Quách Mạnh Hào, Giảng viên Đại học Lincoln, Vương quốc Anh thì nền tảng của nền kinh tế, kiến thức của nhà đầu tư cũng khá lên rất nhiều so với giai đoạn trước nhưng có một vấn đề chưa thay đổi đó là tâm lý nhà đầu tư.

“Chúng ta hay nói lần này sẽ khác. Mà lần nào ta cũng nói thế. Nhưng có điểu là tâm lý nhà đầu tư không đổi, vẫn là tâm lý chung như những năm 2005-2006.. 2009, 2017 – 2019”, TS.Quách Mạnh Hào nói.

 Và kể từ khi thông tin về gói hỗ trợ được hàm ý đưa thông qua các phát biểu của chính khách, chuyên gia kinh tế, mức độ rủi ro chung trên thị trường có xu hướng giảm. Khi đó, định giá tài sản được dâng lên. Đây một trong những yếu tố giúp chứng khoán thời gian gần đây tiếp tục tăng vọt.TS.Quách Mạnh Hào nói thêm.

Hiểu đơn giản, tâm lý nhà đầu tư đang kỳ vọng một cách tích cực vào gói hỗ trợ kinh tế là phổ biến, nó kéo theo sự tăng trưởng tích cực của thị trường chứng khoán.

Thị trường chứng khoán luôn có những lúc lên đỉnh, lúc xuống đáy rồi lại đi lên.

Nhưng tác động của gói kích thích kinh tế mới này tới thị trường sẽ có những điểm rất khác với những năm 2008-2009, các chuyên gia nhận định.

Mới có thông tin về chương trình phục hồi kinh tế thị trường đã kéo theo sự tăng trưởng của thị trường nhưng liệu sang năm 2022 sẽ có cơn sóng thần hay không khi chương trình phục hồi kinh tế với quy mô rất lớn được tung ra. Và chương trình này có làm gia tăng rủi ro bong bóng tài sản?

TS.Quách Mạnh Hào nhắc lại, gói kích cầu những năm 2008-2009 tung ra khi thị trường đang thiếu tiền. Nền kinh tế chuyển từ trạng thái thiếu tiền sang thừa tiền. Và việc bơm thanh khoản quá mức đã dẫn tới sự tăng trưởng của các thị trường tài sản, trong đó có chứng khoán.

Bây giờ thị trường thì đang rất nhiều tiền. Lần này, chương trình phục hồi kinh tế không bơm ra những khoản tiền mới, mà là mà là tìm cách đưa tiền vào nền kinh tế, đưa tiền chưa được sử dụng quay trở về đúng mục tiêu, là đi vào các dự án về cơ sở hạ tầng, an sinh xã hội…

 Khi gói hỗ trợ chính thức được công bố, cỗ máy kinh tế bắt đầu hoạt động bình thường, thị trường chứng khoán sẽ phải cạnh tranh với Chính phủ trong việc sử dụng nguồn tiền của xã hội. “Không thể quá mong mỏi vào những điều đã xảy ra trong quá khứ”, chuyên gia Quách Mạnh Hào nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Quang Thuân, Chủ tịch HĐQT FiinGroup nhấn mạnh, rất khó để kỳ vọng gói hỗ trợ 800.000 tỷ tạo sức bật lớn với chứng khoán để ăn bằng lần như giai đoạn 2009.

Theo Chủ tịch HĐQT FiinGroup, khả năng tiền thật bơm ra ngoài ít nên cũng không quá kỳ vọng vào việc cổ phiếu sẽ tăng bằng lần trong thời gian tới. Lần này hỗ trợ lãi suất có định hướng và có trọng tâm, trọng điểm và hướng tới một số đối tượng, địa bàn chịu tác động tiêu cực bởi Covid-19 thay vì cách làm được xem là "tràn lan" và để lại một số hệ lụy như tín dụng tăng nhanh, lạm phát cao và khâu quyết toán kéo dài như giai đoạn cách đây 12 năm.

Nhưng gói kích thích kinh tế năm 2022 sẽ tác động sẽ vẫn tích cực đến bối cảnh chung của thị trường, đặc biệt là nhóm các cổ phiếu của doanh nghiệp lớn, triển vọng kinh doanh tốt mà giá chưa lên.