“Lên ruột” vì cam kết trả tiền sử dụng nhạc
(NTD) - Việc thực thi bản quyền tác giả âm nhạc tại Việt Nam lâu nay tạm đi vào nề nếp, các nhạc sĩ có phần đỡ lo “thất thoát” quyền lợi hơn sau khi Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc ra đời. Nhưng thật bất ngờ, Bộ Văn hóa ,Thể thao và Du lịch lại ra thông tư 01 vô tình tước đi quyền định đoạt số phận những đứa con tinh thần của chính tác giả.
Ngày 15/3/2016, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 15/2016/NĐ-CP, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 79/2012/NĐ-CP, quy định về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang, thi người đẹp và người mẫu, lưu hành, kinh doanh bản ghi âm, ghi hình ca múa nhạc, sân khấu. Tiếp đó, ngày 24/3/2016, Bộ Văn hóa, Thể thao và du lịch (VHTTDL) đã ban hành Thông tư số 01/2016/TT-BVHTTDL, để hướng dẫn thi hành Nghị định 15. Thông tư 01 sẽ có hiệu lực vào ngày 15/5/2016.
 |
| Các nghệ sĩ đều được trả thù lao sòng phẳng, nhưng tác giả thì chỉ được “cam kết”. |
Tuy còn khoảng 1 tháng nữa, thông tư 01 mới có hiệu lực áp dụng nhưng tại thời điểm này, giới nhạc sĩ, chủ sở hữu, người thừa kế, người được ủy thác bản quyền các tác phẩm âm nhạc... đã “lên ruột” vì các khoản phải thi hành trong nghị định và thông tư trên. Bởi lẽ, tại nghị định 15, điều 9 quy định hồ sơ cấp phép biểu diễn ngoài đơn xin và danh sách tiết mục, còn phải có: “1 văn bản cam kết thực thi đầy đủ các quy định của pháp luật về quyền tác giả hoặc bản sao hợp đồng hay văn bản thỏa thuận với các tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả”.
Kế đến, trong điều 13 của Thông tư 01, có ban hành mẫu văn bản cam kết thực thi đầy đủ các quy định của pháp luật về quyền tác giả. Mẫu đơn này (mẫu số 14) chỉ là bản cam kết (một phía) từ nhà tổ chức biểu diễn (đại diện theo pháp luật).
Chuyện thu tiền bản quyền tác giả âm nhạc từ lâu đã trở thành chuyện dài nhiều tập với giới nhạc sĩ VN. Bởi với những đơn vị tổ chức biểu diễn uy tín, nghiêm túc, việc thanh toán tiền bản quyền tác giả âm nhạc cũng chẳng “xuôi chèo mát mái”. Mặc dù hầu hết các nhạc sĩ đã ủy quyền toàn bộ tác phẩm của mình cho Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc VN, để nơi đây là đại diện pháp lý, đứng ra giao dịch, thu hộ quyền tác giả cho mình, nhưng cũng có những tác giả chưa ủy quyền, hay tác giả đã mất nhưng chưa rõ ai là người chủ sở hữu, có quyền thừa kế hợp pháp các tác phẩm đó. Nên việc thu và chi trả không dễ thực hiện một cách suôn sẻ.
 |
| Khán giả đông là điều kiện để các nhà tổ chức hốt bạc quảng cáo, nên họ không ngại chi một khoản để xin cấp phép. |
Giờ đây, Thông tư 01 lại “tước” đi quyền được thỏa thuận, đàm phán của chính những đứa con tinh thần của mình với đơn vị sử dụng, kinh doanh. Nhạc sĩ Nguyễn Văn Hiên cho rằng đơn cam kết theo mẫu của Thông tư 01 không có gì bảo đảm cho chủ sở hữu quyền tác giả chính đáng.
“Vì họ cam kết với cơ quan cấp phép chứ có cam kết gì với tác giả, có chữ ký nào của tác giả hay người đại diện, sở hữu hợp pháp. Nên cam kết này hầu như chẳng có giá trị pháp lý gì khi xảy ra tranh chấp dân sự”, nhạc sĩ Nguyễn Văn Hiên khẳng định.
Mặt khác, trong đơn cam kết (theo mẫu) này, chẳng có dòng nào ghi thời hạn sử dụng tác phẩm cho một chương trình hay nhiều chương trình, nên họ (đơn vị tổ chức) tha hồ cam kết với cơ quan cấp phép bằng những tờ giấy in ấn ngay ngắn nhưng chẳng có giá trị pháp lý, và mặc sức xài chùa tác phẩm.
Còn để đòi tiền sau khi “cam kết”, có lẽ đó là điều ngớ ngẩn nhất vì một cậu học trò cũng hiểu được: chẳng ai lại chi thêm tiền sau khi xong việc. Có chăng là những lời hứa hẹn cho vừa lòng nhau. Chuyện “lình xình” bản quyền tác giả âm nhạc của nhạc sĩ Giao Tiên, nhạc sĩ Hàn Châu, nhạc sĩ Hà Phương (đã mất) mới đây với Trung tâm Vân Sơn là một ví dụ điển hình. Liệu Bộ VHTTDL có đi đòi tiền cho nhạc sĩ nếu các đơn vị tổ chức kia “chuồn êm” chăng? Hay nói thẳng ra, liệu Bộ VHTTDL có cho phép các đơn vị tổ chức kia cam kết sẽ nộp lệ phí cấp phép của mình sau khi biểu diển? Thật vô lý, khi đến việc thuê địa điểm, người ta cũng thu cả tiền lao công, còn với các tác phẩm làm nên 2 tiếng cho chương trình thì chỉ nhận được sự “cam kết”.
Một cán bộ Phòng quản lý nghệ thuật (Sở VHTT TP.HCM) cũng cho rằng, Thông tư 01 “hình như hiểu sai” Nghị định 15, nên mới có kiểu hướng dẫn cam kết “oái oăm” như vậy. Vì theo quy trình cấp phép tổ chức biểu diễn trước đây (đến nay), khi hồ sơ xin phép biểu diễn có đủ danh sách bài hát, tác giả, thỏa thuận (hay hợp đồng bản quyền với tác giả), thì Sở mới cấp giấy phép biểu diễn nghệ thuật.
| Nhạc sĩ Phó Đức Phương (Giám đốc Trung tâm Bảo vệ Quyền tác giả Âm nhạc Việt Nam): Luật sở hữu trí tuệ ghi các tổ chức, cá nhân muốn dùng tác phẩm thì phải xin phép trả tiền tác giả. Xin phép ở đây là phải xin phép tác giả trước, chứ không phải xin ở đơn vị cấp quyền biểu diễn, rồi tác giả phải đuổi theo đơn vị xin sử dụng tác phẩm. Theo tôi biết, tại một số tỉnh một năm có biết bao nhiêu cuộc biểu diễn không xin phép tác giả. Một tỉnh mà một năm vài chục chương trình trốn tránh, thì cả nước, trong mười năm liền phải có hàng trăm trường hợp không thực hiện quyền với tác giả. Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung: Thông tư 01 này ảnh hưởng nghiêm trọng tới quyền lợi tất cả nhạc sĩ, và có cảm giác không hề quan tâm và tôn trọng quyền tác giả! Bài hát của tôi, nếu đã được duyệt về nội dung không phản động, không khiêu dâm, không nhảm nhí, được phép lưu hành, thì việc ai muốn sử dụng, ai muốn hát, trong chương trình nào phải đến gặp tôi, hoặc thông qua Trung tâm Bảo vệ Quyền tác giả nơi tôi uỷ quyền để xin phép và thực thi nghĩa vụ, chứ đâu được phép cầm tờ cam kết tự viết tự ký rồi qua Cục Nghệ thuật Biểu diễn xin phép là xong? Ai là người làm chứng và bắt buộc những đơn vị tổ chức ấy sẽ thanh toán tác quyền đầy đủ cho tác giả? Nhưng khoan nói đến vấn đề tiền bạc, nói về quyền sở hữu thôi, tài sản hợp pháp của tôi, chính tôi mới là người có quyền cho phép hay không cho phép ai hoặc đơn vị nào sử dụng chứ! |
Nguyên Quốc
Bình luận
Nổi bật
Những phi cơ già cỗi nhất thế giới, bay trên bầu trời nửa thế kỷ vẫn còn hoạt động
sự kiện🞄Thứ ba, 20/02/2024, 10:09
Trên thế giới còn rất nhiều những chiếc phi cơ 'lão thành' ngót nghét 50 tuổi vẫn đang bay trên bầu trời.
Người phụ nữ mắc ung thư gan giai đoạn cuối vì 1 loại thực phẩm quen thuộc, chuyên gia cảnh báo thói quen này nhiều người mắc phải
sự kiện🞄Thứ bảy, 14/10/2023, 05:57
Loại thực phẩm nhiều người xem như vô hại này lại là nguyên nhân dẫn đến bệnh tật, thậm chí nguy hiểm tới tính mạng, chúng thường được gọi là "sát thủ thầm lặng" tàn phá sức khoẻ con người.
Cảng Chu Lai đón tàu lớn và nâng cao hiệu suất khai thác hàng rời
sự kiện🞄Thứ năm, 29/06/2023, 15:00
(CL&CS) - Cảng Chu Lai thuộc Công ty Giao nhận - vận chuyển quốc tế Trường Hải (THILOGI) đang dần khẳng định năng lực tiếp nhận tàu lớn, khai thác đa dạng hàng hóa, đáp ứng nhu cầu xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp, góp phần thúc đẩy giao thương tại khu vực miền Trung, Tây Nguyên.
anh đứcLorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipisicing elit. Quis cum, ut esse cupiditate autem. Dolor est dolorem sunt, sequi omnis corporis cumque ratione accusamus ex deserunt, molestiae consequuntur natus beatae.