Kỳ lạ lịch năm 1996 giống hệt lịch năm 2024, lý do là gì?

Mới đây, nhiều tài khoản, hội nhóm mạng xã hội liên tục chia sẻ hình ảnh đối chiếu giữa dương lịch năm 2024 và năm 1996. Theo đó, nếu để ý, mọi ngày trong năm 1996 là thứ mấy thì ngày tương ứng năm 2024 cũng y hệt vậy, hay nói dễ hiểu, cả hai tờ lịch này đều giống hệt nhau. Chẳng hạn, ngày 1/1/1996 và ngày 1/1/2024 đều là thứ Hai, ngày 4/1 của hai năm này đều trúng vào thứ Năm...

Các bài viết về nội dung trên nhanh chóng nhận được sự quan tâm lớn, nhiều bài nhận về hàng chục ngàn lượt thích, bình luận và chia sẻ ở nhiều nền tảng mạng xã hội khác nhau. Sự trùng hợp giữa lịch năm 1996 và lịch năm 2024 cũng khiến nhiều người tò mò, thích thú, bên cạnh đó là thắc mắc không biết vì sao có sự trùng hợp này.

Thật ra, đây không phải là hiện tượng kỳ lạ mà diễn ra theo quy luật, nghĩa là hiện tượng này lặp lại theo chu kỳ chứ không chỉ có trong năm nay.

Để giải thích điều này, trước hết cần nói qua về ngày tháng trong năm dương lịch. Theo đó, một năm được tính bằng đơn vị thời gian đủ để Trái Đất quay một vòng quanh Mặt Trời. Một vòng quay này hết 365,2422 ngày (356 ngày 5 giờ 48 phút 46 giây). Để tiện tính toán, người ta tính chẵn 365 ngày là một năm dương lịch.

Do trong 365 ngày có 12 lần mặt trăng tròn - khuyết nên người ta chia năm thành 12 tháng. Vì 365 không chia hết cho 12 nên người ta phải chia thành các tháng đủ (31 ngày) và tháng thiếu (30 ngày). Riêng tháng 2 cũng là tháng thiếu nhưng chỉ có 28 ngày. Như vậy, cộng 12 tháng vừa đủ 365 ngày, đó là năm bình thường.

Nhưng còn dư 5 giờ 48 phút 46 giây thì tính ra sao? Trong 4 năm liền, số dư đó cộng lại suýt soát một ngày và một ngày đó được cộng vào tháng 2 của năm thứ tư, đó là năm nhuận, có 366 ngày. Tháng 2 của năm nhuận có 29 ngày, ngày thứ 29 ấy gọi là ngày nhuận.

Về hiện tượng giống hệt nhau giữa lịch của 2 năm, sinh thời, nhà nghiên cứu Nguyễn Phúc Giác Hải (1934-2016) từng giải thích: Lịch của 2 năm dương có thể trùng khớp do chu kỳ tuần hoàn của số tuần lễ, số tháng trong năm là cố định (7 ngày/tuần, 12 tháng/năm).

Số ngày trong từng tháng có khác nhau (tháng 1, 3, 5, 7, 8, 10, 12 có 31 ngày, các tháng còn lại ít hơn). Cứ mỗi 4 năm lại có ngày 29/2 để bù năm nhuận, nên khi lặp vòng sẽ có sự trùng lặp thuần túy toán học.

Theo quy luật, cứ sau 28 năm, lịch dương sẽ trùng nhau một lần. Do đó không chỉ lịch dương năm 1996 trùng với năm 2024, mà lịch dương năm 2023 cũng trùng với năm 1995, lịch dương năm 2025 sẽ trùng với năm 1997, sẽ theo quy luật tịnh tiến như vậy.

Còn lịch âm năm 1996 và 2024 hoàn toàn khác nhau.