IRRI và nguồn gene cung cấp cho 90% sản lượng lúa toàn thế giới

Tác giả và nghiên cứu sinh Nguyễn Vũ Quỳnh tại ruộng lúa giống của IRRI

Vừa qua, tôi có dịp sang tham quan Viện nghiên cứu lúa Quốc tế IRRI (The International Rice Research Institute) tại Philippines. Từ Manila, chúng tôi đi xe ô tô về phía Nam khoảng 60 km đến vùng ngoại ô thành phố Los Baños, tỉnh Laguna, nơi có IRRI. Nguyễn Vũ Quỳnh, một nghiên cứu sinh Việt Nam tại IRRI cho biết IRRI rộng đến 252 ha, có lực lượng nhân sự gồm 1.030 cán bộ, công chức và công nhân kỹ thuật. Riêng cán bộ khoa học hàng đầu đẳng cấp quốc tế gồm 135 tiến sĩ. Tiến sĩ II Ryong Choi (người Hàn Quốc), Trưởng phòng Bệnh cây của IRRI, cho biết nhiệm vụ của IRRI là góp phần lo cho an ninh lương thực toàn cầu trong điều kiện biến đổi khí hậu vô cùng phức tạp, trong đó có 154 triệu ha lúa nước cung cấp lương thực chính cho khoảng 3 tỷ người tiêu dùng.

Đưa chúng tôi tham quan IRRI, Quỳnh cho biết IRRI là một tổ chức phi chính phủ được thành lập vào ngày 9/12/1959 bởi sự hỗ trợ của Tập đoàn Ford và Quỹ Rockefeller, sau khi xây dựng cơ sở vật chất và chuẩn bị nhân sự, IRRI chính thức hoạt động từ năm 1960. “Mục tiêu của IRRI là nghiên cứu lai tạo các giống lúa và hệ thống canh tác nhằm làm cho nông dân trồng lúa tăng hiệu quả kinh tế và chất lượng hạt gạo cao và an toàn cho người tiêu dùng. Khẩu hiệu của IRRI là: Khoa học lúa gạo đối với một thế giới tốt hơn”, Quỳnh nói.

Cũng theo Quỳnh, ngoài công tác nghiên cứu, IRRI còn là cơ quan đào tạo cán bộ khoa học liên quan đến lĩnh vực nông nghiệp và sinh thái nhằm cung cấp nguồn nhân lực cho các nước đang phát triển. Trong 50 năm qua, IRRI đã đào tạo trên 1.000 khóa học quốc tế với trên 10.000 cán bộ khoa học tốt nghiệp hoặc chuyên tu tại IRRI với các học vị kỹ sư, thạc sĩ và tiến sĩ ở 14 quốc gia thuộc khu vực châu Á, châu Phi và châu Mỹ Latinh.

Ruộng lúa tại IRRI

Hiện nay, IRRI vẫn là một tổ chức phi chính phủ, tuy nhiên, nguồn tài trợ được mở rộng hơn nhờ vào sự tài trợ của 24 quốc gia, trong đó tài trợ chính là Mỹ, Liên minh châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia và Philippines. Nguồn tài trợ thông qua Nhóm tư vấn nghiên cứu Nông nghiệp Quốc tế CGIAR (the Consultative Group on International Agricultural Research). Hàng năm, IRRI nhận kinh phí từ nguồn này khoảng 33-35 triệu USD. IRRI đang kêu gọi các nguồn tài trợ mới từ các tổ chức từ thiện và đang được nguồn tài trợ của Bill and Melinda Gates Foudation.

“Hoạt động nổi bật của IRRI trong hơn 50 năm qua là xây dựng ngân hàng Gene lúa quốc tế khổng lồ với hơn 109.000 giống lúa khác nhau kể cả các giống lúa hoang dại, các giống lúa địa phương thu thập ở khắp các châu lục và những giống lúa có chất lượng cao và dễ thích nghi trên nhiều vùng sinh thái khác nhau do chính IRRI lai tạo ra. Có trên 90% sản lượng lúa thế giới đang dùng nguồn gene từ IRRI”, Quỳnh nói.

Đăng Bình