Hạ lãi suất cho vay: Ngân hàng “nhịn miệng đãi khách”

Một số ngân hàng vừa tuyên bố hạ lãi suất cho vay trung và dài hạn từ 0,5-1%/năm. Động thái này diễn ra sau khi Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các ngân hàng hạ lãi suất cho vay, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, hỗ trợ sản xuất kinh doanh phát triển.

Một số ngân hàng đang đồng loạt giảm lãi suất từ 0,5-1%/năm, đây được coi là tín hiệu vui cho các doanh nghiệp và người dân. Ảnh: Mai Trinh

Đồng loạt giảm lãi suất

Ngay sau “Hội nghị Thủ tướng với doanh nghiệp” diễn ra ở TP.HCM vừa qua, các ngân hàng thương mại (NHTM) như: BIDV, Vietcombank, Agribank, VietinBank đã nhúc nhắc giảm lãi suất tiền vay từ 0,5-1%/năm.

Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vào thời điểm hiện tại, mặt bằng lãi suất cho vay phổ biến đối với các lĩnh vực ưu tiên ở mức 6-7%/năm đối với ngắn hạn và 9-10%/năm đối với trung và dài hạn; các lĩnh vực sản xuất kinh doanh thông thường ở mức 6,8-9%/năm đối với ngắn hạn; 9,3-11%/năm đối với trung và dài hạn. Đặc biệt, với nhóm khách hàng tốt, tình hình tài chính lành mạnh, minh bạch, lãi suất cho vay chỉ từ 5-6%/năm.

Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng cho biết hiện nay mặt bằng lãi suất cho vay của hệ thống ngân hàng đang ở mức hợp lý. Nếu so sánh với năm 2011 mặt bằng lãi suất cho vay chung trong toàn hệ thống đã giảm khoảng 40%, đồng thời mức lãi suất trung bình 8% hiện nay cũng thấp hơn cả mức lãi suất cho vay giai đoạn 2005-2006 kinh tế Việt Nam rất ổn định.

Đồng quan điểm, Chủ tịch Hội đồng quản trị BIDV Trần Bắc Hà cho rằng, với mức dao động từ 7-11%/năm (tùy theo các kỳ hạn và đối tượng) thì mức lãi suất cho vay của các NHTM hiện nay có thể xem là tốt nhất trong vòng 10 năm qua.

Ông Trần Bắc Hà cam kết đối với các khoản vay kỳ hạn ngắn lãi suất cho vay giảm 0,5 điểm %; đối với lãi suất trung và dài hạn là dưới 10%. Vốn tín dụng vẫn là kênh dẫn vốn quan trọng đối với sự phát triển của doanh nghiệp.

Không chỉ các NHTM nhà nước đi tiên phong trong cuộc hưởng ứng chủ trương giảm lãi suất cho vay mà những NHTM tư nhân cũng đã bắt đầu nhập cuộc.

Theo đó, TPBank vừa công bố dành 5.000 tỷ đồng với lãi suất ưu đãi từ 6,9%/năm cho các công ty xuất nhập khẩu vay vốn và sử dụng dịch vụ thanh toán quốc tế tại ngân hàng này cũng như các đơn vị công nghiệp phụ trợ.

Những công ty có tình hình tín dụng tốt, đạt được các tiêu chí do Techcombank đưa ra cũng có cơ hội hưởng lãi suất ưu đãi thấp hơn từ 0,5-1% so với biểu cho vay lãi suất đang áp dụng.

SHB cũng áp dụng mức lãi suất ưu đãi tối đa 10%/năm đối với các khoản vay trung và dài hạn. Riêng các khoản vay ngắn hạn, ngân hàng này sẽ xem xét giảm lãi suất 0,5% so với mức lãi suất hiện hành.

Việc giảm lãi suất trong bối cảnh còn nhiều khó khăn lần này được các chuyên gia ví von vui rằng các ngân hàng đang “nhịn miệng đãi khách”. Ảnh: Mai Trinh

Khi ngân hàng “nhịn miệng”

Việc các ngân hàng đồng loạt hạ lãi suất cho vay là tín hiệu đáng mừng. Tuy nhiên, để duy trì được việc này lâu dài đòi hỏi các ngân hàng phải có đủ “sức khỏe” trong thời gian tới. Bởi trong bối cảnh hiện nay, ngành ngân hàng đã và đang phải đối mặt với nhiều vấn đề như nợ xấu, phải trích lập dự phòng rủi ro...

Ngay chính ông Trần Bắc Hà cũng phải thừa nhận việc giảm lãi suất thời điểm này là khó và các ngân hàng đang “chịu thiệt” khi giảm lãi suất.

Thống đốc Lê Minh Hưng đã có buổi làm việc với “bộ tứ” NHTM: BIDV, Vietcombank, VietinBank và Agribank. Tại buổi làm việc này NHNN đã truyền đạt chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về chủ trương hạ 0,5-1% lãi suất cho vay các kỳ hạn để hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp tiếp cận nguồn tín dụng giá rẻ.

Yêu cầu của NHNN đã được các NHTM trên đều đồng tình ủng hộ. Theo đó, BIDV cam kết ngay trong năm 2016 sẽ đặt mục tiêu tiết giảm khoảng 500-600 tỷ đồng để phục vụ việc giảm lãi suất. Còn Vietcombank cũng đồng ý sẽ tiến hành tiết giảm khoảng 300 tỷ đồng chi phí kinh doanh trong năm 2016.

Theo đánh giá của ông Trương Văn Phước, Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia, việc NHNN và các NHTM nhanh chóng đưa ra giải pháp để hạ lãi suất cho vay là một phản ứng hết sức tích cực từ phía ngành ngân hàng. Trong bối cảnh ngân hàng đang phải đối mặt với nhiều vấn đề “nóng” như nợ xấu, liên quan đến tăng trưởng kinh tế 6,7% và kìm giữ lạm phát ở mức dưới 5% mà các ngân hàng vẫn giảm được lãi suất là sự cố gắng từ phía các ngân hàng.

Cũng theo ông Phước, khi ngân hàng giảm lãi suất đồng nghĩa là các NHTM buộc phải cắt giảm nhiều khoản chi phí hoạt động kinh doanh và tiết giảm các chi phí quản lý, bao gồm cả lợi nhuận.

Chính vì thế việc giảm lãi suất lần này được nhiều chuyên gia ví von vui rằng, các ngân hàng đang “nhịn miệng đãi khách”.

Bên cạnh sự nỗ lực của các ngân hàng thì Chủ tịch Hội đồng quản trị của BIDV cũng mong muốn NHNN tích cực hỗ trợ các ngân hàng trong hành trình này. Cụ thể, ông Trần Bắc Hà đề nghị NHNN điều chỉnh giảm dự trữ thanh khoản, với khoảng 8% cho kỳ hạn ngắn và 6% cho kỳ hạn dài, xin điều chỉnh giảm dự trữ bắt buộc đồng loạt ở mức 1% cho VND và 3% với ngoại tệ. Dự trữ thanh toán theo dự thảo thông tư 36 đề nghị ở mức 8%. Bên cạnh đó, ông Trần Bắc Hà cũng đề nghị điều chỉnh giảm phát hành trái phiếu Chính phủ để giảm áp lực lãi suất và vốn trung hạn, khoảng 10%.

Mai Trinh