Đường sắt cao tốc Bắc - Nam: Giá vé chỉ bằng 75% giá vé máy bay?

Mới đây, Chính phủ đã gửi tờ trình dự thảo tới Quốc hội về báo cáo nghiên cứu tiền khả thi cho dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. Theo tờ trình, tuyến đường sắt này sẽ có chiều dài khoảng 1.545km, nối liền ga Ngọc Hồi (Hà Nội) với ga Thủ Thiêm (TP. HCM), sử dụng đường đôi với khổ 1.435mm.

Một trong những mối quan tâm lớn của người dân về dự án nói trên chính là giá vé. Theo tính toán, giá vé đường sắt tốc độ cao sẽ bằng khoảng 75% giá vé máy bay giá rẻ, với ba mức giá tương ứng với các đối tượng và mức độ tiện nghi khác nhau. Mục tiêu là đảm bảo chất lượng dịch vụ tốt hơn, tiết kiệm thời gian và tạo sự an toàn, tiện nghi cho hành khách.

Dự án sẽ đi qua 20 tỉnh thành, bao gồm Hà Nội, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, và TP. HCM. 

Trên tuyến, sẽ có 23 ga hành khách được bố trí cách nhau khoảng 67km, tập trung gần các khu vực trung tâm kinh tế và chính trị của các địa phương.

Chính phủ cũng cho biết rằng quy hoạch cho Hà Nội và TP. HCM đã được Bộ Chính trị thống nhất, với mỗi địa phương có 1 ga, trong khi các tỉnh như Hà Tĩnh, Bình Định và Bình Thuận sẽ có 2 ga. Điều này giúp đảm bảo tàu có thể đạt tốc độ khai thác tối đa (320km/h) trong 70-80% chiều dài giữa hai ga dừng.

Để đáp ứng nhu cầu quốc phòng, an ninh và vận chuyển hàng hóa, tuyến sẽ có thêm 5 ga hàng tại các đầu mối lớn. Ngoài ra, dự kiến sẽ xây dựng 5 depot để sửa chữa, bảo dưỡng tàu khách và 4 depot cho tàu hàng.

Bên cạnh đó, dự án còn được chia thành 4 thành phần để tối ưu hóa nguồn lực và rút ngắn thời gian thực hiện. Cụ thể, đoạn từ ga Ngọc Hồi đến ga Vinh dài khoảng 281km; từ ga Vinh đến ga Đà Nẵng dài 420km; từ Đà Nẵng đến Diên Khánh dài 480km và cuối cùng là từ Diên Khánh đến Thủ Thiêm dài 360km.

Nếu được Quốc hội phê duyệt trong kỳ họp tháng 10 tới, mục tiêu tiếp theo sẽ là hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng và khởi công vào cuối năm 2027 với kỳ vọng hoàn tất toàn tuyến vào năm 2035, tổng mức đầu tư khoảng 1,7 triệu tỷ đồng (tương đương 67,3 tỷ USD).

Theo ước tính, tổng chi phí dự án sẽ bao gồm gần 150.000 tỷ đồng cho bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, khoảng 974.500 tỷ đồng cho xây dựng và thiết bị, 110.376 tỷ đồng cho phương tiện và các chi phí khác, cùng với đó là chi phí dự phòng và lãi vay trong thời gian xây dựng.

Với khoảng 60% kết cấu là cầu, 10% là hầm và 30% là nền đất, suất đầu tư dự án ước tính khoảng 43,7 triệu USD/km, nằm trong mức trung bình so với các tuyến đường sắt tốc độ cao trên thế giới.

Bộ Tài chính cũng cho biết, trong giai đoạn đầu tư, nợ công, nợ chính phủ và nợ nước ngoài của Việt Nam vẫn nằm trong giới hạn cho phép, tạo nền tảng vững chắc cho dự án. Dự án cũng được kỳ vọng sẽ góp phần tăng GDP bình quân cả nước khoảng 0,97%/năm.

Sau khi hoàn thành, đường sắt tốc độ cao sẽ trở thành động lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, mở ra cơ hội mới cho các ngành, lĩnh vực và vùng kinh tế.