Đề xuất miễn thuế 3 năm cho các doanh nghiệp quy mô nhỏ

Tại hội thảo “Bức tranh kinh tế Việt Nam 2025 và những chính sách kinh tế cần quan tâm”, ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng Thư ký, Trưởng ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nói rằng, Nghị quyết 25 của Chính phủ giao nhiệm vụ cho các địa phương về tăng trưởng kinh tế, đặt ra áp lực lớn.

Việt Nam không chỉ hướng tới mức tăng trưởng 8% mà còn đặt mục tiêu hai con số trong những năm tới. Đây là áp lực lớn nhưng cũng là cơ hội để đất nước bứt phá mạnh mẽ hơn.

Theo ông Tuấn, Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mới với nhiều cải cách mạnh mẽ, từ chính sách kinh tế, khoa học công nghệ đến quản trị doanh nghiệp.

Theo ông Đậu Anh Tuấn có bốn thay đổi quan trọng nhất của Nghị quyết 57 đó là: Chuyển từ đầu tư công sang cơ chế thị trường, khuyến khích doanh nghiệp dẫn dắt đổi mới sáng tạo. Thứ hai, tăng cường đầu tư tư nhân vào R&D, thu hút vốn từ quỹ đầu tư mạo hiểm và hợp tác công – tư. Thứ ba, ưu tiên công nghệ cao, công nghệ lõi như trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học, giúp Việt Nam tự chủ trong các lĩnh vực quan trọng. Thứ tư, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, tạo điều kiện thuận lợi về thể chế, tài chính và thị trường.

Trước đây, khoa học và công nghệ thường được xem là công cụ hỗ trợ phát triển kinh tế. Nghị quyết 57 nâng tầm thành động lực then chốt, nhấn mạnh vai trò trung tâm trong tăng trưởng kinh tế và năng lực cạnh tranh quốc gia.

Đồng thời, định hướng thị trường và doanh nghiệp làm trung tâm. Chuyển từ mô hình quản lý khoa học công nghệ mang tính hành chính sang cơ chế thị trường, khuyến khích doanh nghiệp dẫn dắt đổi mới sáng tạo thay vì chỉ dựa vào đầu tư công.

Cùng với đó, các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân sẽ giúp nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, có thể tạo ra những thay đổi bước ngoặt, tạo ra áp lực những cũng là cơ hội lớn cho doanh nghiệp. Đặc biệt khi kinh tế tư nhân được đặt vào vị trí trung tâm, thậm chí có thể là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế.

Ông Tuấn cho rằng, dù có nhiều chính sách hỗ trợ nhưng doanh nghiệp tư nhân tại Việt Nam vẫn gặp nhiều hạn chế như quy mô nhỏ, thiếu sự liên kết và sức cạnh tranh yếu. Nghị quyết mới (sắp ra đời) được kỳ vọng sẽ khắc phục những điểm yếu này bằng loạt giải pháp mạnh mẽ.

Đặc biệt, có thể có những chiến lược riêng cho doanh nghiệp lớn, vừa và nhỏ, cũng như có chính sách để thúc đẩy 5 triệu hộ kinh doanh tiến lên thành lập doanh nghiệp.

“Chúng ta có thể mạnh dạn miễn thuế ba năm cho các hộ kinh doanh trở thành doanh nghiệp” - ông Tuấn nêu vấn đề.

Vì vậy, theo ông Tuấn, một trong những giải pháp Nghị quyết đang thảo luận là, xác định kinh tế tư nhân như động lực quan trọng nhất của nền kinh tế. Tạo điều kiện thuận lợi hơn cho khối này sẽ đóng góp đáng kể vào tăng trưởng chung.

Bà Lý Kim Chi, Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP HCM, đồng tình ý tưởng hỗ trợ thuế để khuyến khích hộ kinh doanh chuyển thành doanh nghiệp. Bà ví dụ TP.HCM có khoảng 400.000 hộ kinh doanh. Trong số này, thực tế đang hoạt động khoảng 230.00-270.000. Đặc biệt, hơn 20.000 hộ đã hoạt động rất hiệu quả và phát triển bền vững hàng chục năm qua.

"Nếu các hộ này được hỗ trợ, dẫn dắt và tạo điều kiện để chuyển lên thành doanh nghiệp bằng cách miễn giảm thuế và cơ chế kế toán tối giản nhất, địa phương sẽ có ngay lực lượng doanh nghiệp mới rất hùng hậu", bà Chi nói.

Cả nước hiện có khoảng 5,2 triệu hộ kinh doanh, góp hơn 24% vào GDP và được các chuyên gia đánh giá là "xương sống" trong nhiều ngành, lĩnh vực, từ công - nông nghiệp đến thương mại - dịch vụ, nhưng đồng thời đang "manh mún". Trong số này, chỉ khoảng 2,1 triệu hộ đăng ký kinh doanh, nộp thuế đầy đủ.