Cổ tự 400 năm tuổi toạ lạc tại ngọn núi cao 82m, được xếp hạng Danh thắng cấp Quốc gia

Chùa Châu Thới tọa lạc tại núi Châu Thới, một ngọn núi ở xã Bình An, TP. Dĩ An, tỉnh Bình Dương. Ngọn núi này được mệnh danh là thắng cảnh giữa vùng đồng bằng, cao 82m so với mực nước biển.

Chùa nằm cách TP. Hồ Chí Minh khoảng 30km về hướng đông bắc, chỉ mất chưa đầy 1 tiếng lái xe để; cách TP. Thủ Dầu Một 20km về phía tây, chùa giáp sát sông Đồng Nai và nằm trên tuyến đường lớn nối TP. Hồ Chí Minh - Bình Dương - Bà Rịa Vũng Tàu. Với vị trí đắc địa như vậy, chùa Châu Thới thu hút một lượng lớn du khách đến tham quan và chiêm bái.

Chùa là một tổ hợp kiến trúc xây dựng trên dãy núi đá, phía trước là hồ nước tự nhiên, được bao quanh bởi bóng mát của cây xanh. Sự kết hợp này tạo ra một bức tranh tự nhiên hài hòa, tạo nên một không gian đẹp như trong tranh vẽ. Địa điểm này đã được công nhận là Danh thắng Quốc gia vào năm 1989.

Chùa Châu Thới được thành lập bởi Thiền sư Khánh Long vào năm 1612. Ban đầu, chùa được biết đến với tên gọi Hội Sơn Tự và chỉ là một am nhỏ. Suốt hơn 400 năm qua, chùa Châu Thới đã trải qua 13 lần thay đổi trụ trì và nhiều lần tu sửa để có được vẻ ngoài tráng lệ như ngày nay. Năm 1930, nhà thờ Tổ và giảng đường đã được tu sửa; năm 1971, xi măng được sử dụng để xây 220 bậc thang leo núi, hiện nay vẫn đang được sử dụng để phục vụ những người muốn tham quan núi; năm 1993, chính điện cũng đã được trùng tu. Các công trình khác như bảo tháp, tượng Phật, các hình ảnh rồng chầu được xây dựng và hoàn thiện trong những năm gần đây.

Du khách ghé thăm chùa Châu Thới sẽ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp tuyệt vời của mặt hồ trong xanh và tĩnh lặng, bên dưới bóng râm của những tán cây xanh mát. Khung cảnh này thường được so sánh như chốn bồng lai tiên cảnh của tỉnh Bình Dương. Hiện nay, chùa Châu Thới trở thành một quần thể kiến trúc độc đáo, phong phú và đa dạng, bao gồm chính điện, điện thờ Ngũ Hành Nương Nương, Linh Sơn Thánh Mẫu, Diêu Trì Kim Mẫu, Thiên Thủ Thiên Nhãn. Bên cạnh đó, chùa Châu Thới còn giữ được ba tượng Phật từ đá cổ và một tượng Quan Âm được chế tác từ gỗ mít, có tuổi đời hơn 100 năm.

Ngôi chùa sử dụng màu vàng hoàng kim làm tông màu chính. Đặc điểm kiến trúc độc đáo nhất của chùa là mái nhà, nơi mà các nghệ nhân đã sử dụng từng miếng sứ để tạo thành hình ảnh của 9 con rồng. Điều đặc biệt là 9 con rồng này hướng về 9 hướng khác nhau, có mục đích như biểu tượng trấn giữ và phong ấn cho chùa. Vào năm 1996, chùa đã xây thêm một bảo tháp cao 22m với tổng cộng 4 tầng, không chỉ làm tăng thêm vẻ đẹp mỹ quan của chùa mà còn mở rộng không gian cho du khách khi đến tham quan.

Một điều đặc biệt chỉ có ở chùa là tại bậc thang thứ 170 trong bậc cấp từ chân núi lên chùa, du khách sẽ thấy một tảng đá lớn nằm ngay giữa lối đi, được biết đến với tên thân thuộc là "ông Tà" - một vị thần được gác cửa chùa. Đây là điểm mà du khách thường dừng lại để thắp hương, cúng bái. Những năm 1900, trong quá trình xây dựng 220 bậc thang đi bộ, thợ xây đã phá bỏ nhiều tảng đá, nhưng đá “ông Tà” vẫn cứng cỏi, không thể di chuyển. Sư trụ trì của chùa sau đó đã sơn và viết một số chữ Hán lên đá, ý nghĩa là "Tà Lão Trung Sơn" - tức ông Tà gác cửa núi. Từ đó, không chỉ người dân địa phương mà cả du khách tham quan chùa đều hết lòng cúng bái "ông Tà".