"Cánh cửa" EU vừa mở!

Còn quá sớm để khẳng định những lợi ích mà hai hiệp định trên mang lại và tác động trực tiếp đến đời sống của mỗi người dân Việt Nam. Nhưng cũng chẳng quá lạc quan khi nói rằng cơ hội để kinh tế Việt Nam phát triển đã đến.

Giờ đây việc còn lại của cơ quan quản lý và doanh nghiệp Việt Nam là tận dụng và nắm bắt điều đó như thế nào để tạo ra sản phẩm đáp ứng được nhu cầu của thị trường khó tính bậc nhất toàn cầu và đem về lợi nhuận thật.

Lợi ích trước mắt mang lại là thúc đẩy gia tăng hai chiều thương mại, tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, tăng quy mô xuất khẩu nhiều ngành thế mạnh như nông sản, thuỷ sản, dệt may… Người dân được tiếp cận hàng hóa, nguyên phụ liệu, trang thiết bị, máy móc, đặc biệt là mỹ phẩm giá rẻ chất lượng cao. EVFTA cũng là cơ hội đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư tốt hơn, cải cách thể chế.

Tương tự với EVFTA, EVIPA được kỳ vọng sẽ giúp thu hút vốn đầu tư, tiếp cận công nghệ hiện đại, công nghệ mới, công nghệ sạch từ châu Âu, đặc biệt khi châu Âu mới chỉ có khoảng 2.500 dự án với số vốn đăng ký 27,5 tỉ USD đầu tư vào Việt Nam. 

Sau khi Hiệp định có hiệu lực, dự kiến vào ngày 1/8/2020, EU cam kết xóa bỏ thuế nhập khẩu đối với khoảng 85,6% số dòng thuế, tương đương 70,3% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU. Sau 7 năm kể từ khi Hiệp định có hiệu lực, EU sẽ xóa bỏ thuế nhập khẩu đối với 99,2% số dòng thuế, tương đương 99,7% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam. 

Đối với một số ít mặt hàng còn lại (tương đương khoảng 0,3% kim ngạch xuất khẩu), EU cam kết dành cho Việt Nam hạn ngạch thuế quan (TRQ) với thuế nhập khẩu trong hạn ngạch là 0%. Có thể nói gần 100% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU sẽ được xóa bỏ thuế nhập khẩu sau một lộ trình ngắn (7 năm).

Hai hiệp định trên sẽ là cơ hội để Việt Nam tham gia vào tái cấu trúc lại chuỗi cung ứng mới đang bị đứt gãy do COVID-19 để bớt phụ thuộc quá nhiều vào quốc gia hay thị trường nào. Điều đó cũng mở ra cơ hội về công nghệ, nguồn vốn tín dụng, lao động, tạo nên sức bật mới, tăng trưởng nhanh và bền vững khi cộng hưởng trong chuỗi giá trị gia tăng. 

Tuy nhiên, cơ hội luôn đi kèm với thách thức và nhất là khi năng lực cạnh tranh của không ít DN Việt Nam đang còn yếu cũng như cách quản lý của nhiều cơ quan vẫn không ít lo ngại. Dù cho Chính phủ cùng các Bộ ngành đã đưa ra nhiều quyết sách, thay đổi để phù hợp và chuẩn bị cho sân chơi mới này nhưng thời gian đàu sẽ là thử thách lớn với nội lực của kinh tế Việt Nam.

Có thể thấy rõ những áp lực lớn từ thị trường EU như yêu cầu về rào cản kỹ thuật như an toàn vệ sinh thực phẩm, vệ sinh dịch tễ, quy tắc ứng xử, các quy định về bảo vệ môi trường, về nguồn gốc xuất xứ. Sức ép cạnh tranh khi mở cửa thị trường, hàng hóa EU sẽ tràn vào Việt Nam với chất lượng, mẫu mã đẹp hơn. 

Doanh nghiệp Việt Nam cũng được trước nguy cơ về phòng vệ thương mại, khi các nước áp dụng biện pháp chống bán phá giá, chống trợ cấp. Ngoài ra là thách thức cạnh tranh nguồn lao động, trong bối cảnh doanh nghiệp hạn chế thông tin, chưa chuẩn bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng, lại thiếu vốn và nguồn lực cho sản xuất. 

Tuy nhiên, thế giới ngày càng rộng mở, sân chơi ngày càng lớn và Việt Nam luôn phải biến chuyển linh hoạt để hòa nhập sâu và tự mình lớn mạnh nên đây nên được xem là cơ hội tốt. Đường đã có, cánh cửa cũng đã mở rộng, chỉ còn chờ DN Việt Nam sẽ đi thế nào và kinh tế nước nhà sẽ đón nhận ra sao…

Phan Nguyễn

Nên đọc

Thành viên Ngân hàng thế giới hỗ trợ nông sản Việt Nam xuất khẩu

Xuất khẩu tôm Việt Nam sang Mỹ vẫn tăng trưởng

Giải cứu nông sản kết hợp làm sản phẩm truyền thống xuất khẩu và tiêu thụ trong nước

Việt Nam sẽ soán ngôi Thái Lan về xuất khẩu gạo?