Ông Lương Văn Tự, nguyên Thứ trưởng Bộ Thương mại, hiện là Chủ tịch Hiệp hội Thông tin tư vấn kinh tế thương mại Việt Nam, đã nhấn mạnh: Việt Nam đang sở hữu nhiều sản phẩm nông sản được thế giới đánh giá cao, đủ tiềm năng để trở thành “bếp ăn của thế giới”.
Theo ông Tự, Việt Nam hiện có nhiều nông sản đã được xếp hạng trong nhóm hàng đầu thế giới: Gạo từng đạt giải “ngon nhất thế giới”, cà phê đứng thứ hai toàn cầu, hồ tiêu từng giữ vị trí số một, và hạt điều đến nay vẫn duy trì vị thế dẫn đầu.
Việt Nam đang sở hữu nhiều sản phẩm nông sản được thế giới đánh giá cao. (Ảnh: DMS)
Ngoài ra, các sản phẩm thủy sản, hải sản của Việt Nam cũng được đánh giá cao về sản lượng và chất lượng, góp phần quan trọng vào kim ngạch xuất khẩu hàng trăm tỷ USD mỗi năm.
“Nhiều nhân vật nổi tiếng quốc tế đã từng khuyến nghị Việt Nam nên trở thành bếp ăn của thế giới. Và tôi tin rằng, chúng ta hoàn toàn có đủ điều kiện để làm được điều đó, khi xuất khẩu nông sản của Việt Nam đang tăng trưởng rất nhanh trong thời gian qua”, ông Lương Văn Tự khẳng định.
Theo nguyên Thứ trưởng, để nông sản Việt thực sự “vươn tầm thế giới”, điều cốt lõi không chỉ nằm ở sản lượng, mà là chất lượng và giá trị gia tăng thông qua chế biến.
Ông dẫn chứng, gạo Việt Nam dù thuộc loại ngon vẫn chủ yếu xuất thô với giá khoảng 600 USD/tấn, trong khi nếu được chế biến thành bột gạo xuất khẩu sang châu Âu, giá có thể tăng gấp 3–4 lần. Tương tự, hạt điều hay cà phê nếu chỉ xuất nhân thô thì lợi nhuận rất thấp, nhưng qua chế biến sâu có thể nhân giá trị lên nhiều lần.
“Đơn giản như cà phê, nếu chỉ bán nhân thô, giá khoảng 4–5 USD/kg. Nhưng khi biến thành ly cà phê thành phẩm, giá trị có thể tăng gấp 20 lần. Vì vậy, để nâng cao thu nhập cho nông dân, chúng ta phải đầu tư đồng bộ từ sản xuất, chế biến đến bảo quản”, ông Tự phân tích.
Không chỉ dừng lại ở câu chuyện chế biến, ông Lương Văn Tự cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chuẩn hóa tiêu chuẩn nông sản Việt Nam để đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường quốc tế.
“Phải nâng chất lượng, xây dựng tiêu chuẩn quốc gia cho từng mặt hàng. Khi đã có tiêu chuẩn và thương hiệu, chúng ta có thể bán với giá cao hơn, thậm chí mang về cho đất nước hàng chục tỷ USD so với xuất thô như hiện nay”, ông Tự nhấn mạnh.
Ông Lương Văn Tự, nguyên Thứ trưởng Bộ Thương mại tại lễ khai mạc Tuần lễ Nông sản Việt Nam. (Ảnh: DMS)
Song song với đó, việc tìm kiếm và mở rộng thị trường cũng là yếu tố then chốt. Một sản phẩm tốt nhưng không có thị trường thì cũng không thể phát huy giá trị. Trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh, ông Tự cho rằng đây là “cơ hội vàng” để nông sản Việt tiếp cận toàn cầu.
“Giờ đây, chỉ cần ngồi một chỗ, chúng ta có thể bán hàng đi khắp thế giới. Nhiều sản phẩm như trà hoa vàng hay trà shan tuyết đã có đơn hàng xuất khẩu không đủ đáp ứng nhu cầu. Điều đó cho thấy tiềm năng của nông sản Việt là rất lớn,” ông nói thêm.
Một yếu tố khác không thể bỏ qua là thương hiệu. Theo ông Tự, riêng thương hiệu sản phẩm đã có thể góp tới 25% giá trị hàng hóa. Do đó, ngoài chất lượng, Việt Nam cần quan tâm tới bao bì, nhãn mác, câu chuyện sản phẩm để tạo ấn tượng và niềm tin cho người tiêu dùng quốc tế.
“Phải tính đến tất cả các khâu – từ sản xuất, chế biến, đến cách kể câu chuyện về sản phẩm – để khi bán hàng, giá trị nông sản được nâng lên”, ông kết luận.