Cuối tuần vừa qua, siêu bão Yagi đổ bộ vào Việt Nam và đã gây ra nhiều thiệt hại cho người dân. Nhiều nơi, nhà cửa đã rơi vào cảnh tan hoang khi cơn bão ập tới.
Ông Lê Văn Thịnh - Nguyên Trưởng phòng Quản lý chất lượng công trình xây dựng 1 - Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng, Bộ Xây dựng, cho biết: "Trong cơn bão vừa qua tại Hà Nội, nhiều khu chung cư đã xảy ra tình trạng nứt tường, vỡ kính, sập trần... Các sự cố này đều do công trình thi công không đúng quy chuẩn, chứ không phải do quy chuẩn đã lỗi thời".
Ông Thịnh nhận định, tình trạng này tại các chung cư ở Hà Nội và Quảng Ninh trong thời gian qua phản ánh sự yếu kém trong việc liên kết khung với kết cấu bao che và hệ thống chịu lực. Ông nhấn mạnh rằng cần phải xác định rõ trách nhiệm của tất cả các bên liên quan, từ chủ đầu tư, nhà thầu thiết kế, nhà thầu thi công đến đơn vị giám sát.
“Cửa và vách kính là những kết cấu bao che có vai trò rất quan trọng trong công trình. Ở đây cần phân rõ nhiệm vụ giữa đơn vị thiết kế kiến trúc và thiết kế kết cấu. Thiết kế kiến trúc đảm nhận việc chia ô, mảng kính sao cho thẩm mỹ, trong khi thiết kế kết cấu chịu trách nhiệm toàn bộ về độ bền vững của hệ thống cửa, vách kính. Tuy nhiên, nhiều bản vẽ kết cấu hiện nay thường bỏ qua thiết kế chi tiết của cửa và vách kính này", ông Thịnh cho biết. Ông nhấn mạnh rằng kết cấu bao che, nếu không được tính toán kỹ lưỡng, có thể gây nguy hiểm cho công trình.
“Đơn vị thiết kế kết cấu cần phải tính toán chi tiết với các áp lực gió, bao gồm độ dày, số lớp kính và cấu tạo kính phù hợp; đồng thời, cần đảm bảo liên kết chắc chắn giữa khung vách hoặc khung cửa với kết cấu chịu lực xung quanh. Tuy nhiên, tình trạng hiện tại là nhiều đơn vị thiết kế bỏ qua bước này, để nhà thầu tự lựa chọn, dẫn đến chất lượng không đảm bảo", ông Thịnh chỉ ra. Ông cũng cho biết, nhà thầu thi công sau khi lắp đặt xong thường tự lập bản vẽ hoàn công và hợp pháp hóa bằng cách xin chữ ký của nhà thầu thiết kế.
Sau khi công trình được nghiệm thu và bàn giao, các đơn vị có trách nhiệm cung cấp hướng dẫn sử dụng cửa và vách kính cho chủ đầu tư và cư dân, bao gồm cả cách sử dụng trong điều kiện bình thường và khi có bão.
Ông Thịnh cũng cho rằng cần xem xét trách nhiệm của đơn vị giám sát và nghiệm thu khi để xảy ra những hiện tượng này. “Các quy định và quy trình đều đã có, vấn đề là con người thực thi như thế nào. Nếu tuân thủ đúng quy trình thì chất lượng công trình sẽ được đảm bảo. Bão số 3 vừa qua là lời cảnh báo về chất lượng thi công hiện nay. Để giảm thiệt hại trong mưa bão, các bên phải thực hiện đúng trách nhiệm, từ thiết kế, chọn vật liệu đến thi công, giám sát và nghiệm thu", ông Thịnh nhấn mạnh.
Ông cũng lưu ý rằng công tác bảo trì là rất quan trọng trong quá trình sử dụng. Việc kiểm tra, bảo trì định kỳ có thể giúp tránh những sự cố đáng tiếc. Trước mỗi cơn bão, cần tiến hành kiểm tra và gia cố để giảm thiểu thiệt hại.
Ông Vũ Ngọc Anh - Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường - Bộ Xây dựng cho biết, tất cả các công trình xây dựng, bao gồm cả chung cư, đều phải tuân thủ Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QC 02/BXD về điều kiện tự nhiên trong xây dựng.
Các công trình này cần được thiết kế và thi công đảm bảo chống chịu bão và động đất, phù hợp với điều kiện từng vùng miền. Tuy nhiên, ông Ngọc Anh đặt câu hỏi về việc thực hiện: liệu thiết kế, thi công và nghiệm thu có tuân thủ đúng quy chuẩn hay không? Ông cho biết quy chuẩn sẽ được rà soát và cập nhật mỗi 5 năm để phù hợp với điều kiện thời tiết, đặc biệt là mức gió.