Theo quy định của pháp luật về đất đai, dữ liệu đất đai là thông tin đất đai dưới dạng số được thể hiện bằng hình thức ký hiệu, chữ viết, chữ số, hình ảnh, âm thanh hoặc dạng tương tự. Phát thải khí nhà kính là phát thải khí trong khí quyển gây hiệu ứng nhà kính.
Lớp phủ mặt đất là lớp phủ vật chất quan sát được khi chiết tách thông qua dữ liệu viễn thám quang học. Bộ dữ liệu lớp phủ mặt đất phục vụ tính toán phát thải khí nhà kính sử dụng dữ liệu viễn thám quang học là tập hợp các thông tin, dữ liệu của các đối tượng lớp phủ mặt đất được chiết tách từ dữ liệu viễn thám quang học, làm đầu vào phục vụ tính toán phát thải khí nhà kính.
Bộ dữ liệu lớp phủ mặt đất phục vụ tính toán phát thải khí nhà kính sử dụng dữ liệu viễn thám quang học được hiểu là tập hợp các thông tin, dữ liệu của các đối tượng lớp phủ mặt đất được chiết tách từ dữ liệu viễn thám quang học, làm đầu vào phục vụ tính toán phát thải khí nhà kính.
Để đảm bảo độ chính xác trong quy trình thiết lập bộ dữ liệu lớp phủ mặt đất cần tuân theo quy định tại Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 78:2023/BTNMT do Bộ Khoa học và Công nghệ thẩm định, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành. Quy chuẩn này quy định về quy trình thiết lập bộ dữ liệu lớp phủ mặt đất phục vụ tính toán phát thải khí nhà kính sử dụng dữ liệu viễn thám quang học.
Về yêu cầu kỹ thuật quy chuẩn này quy định hệ quy chiếu và hệ toạ độ quốc gia VN-2000 theo quy định tại Thông tư số 973/2001/TT-TCĐC ngày 20 tháng 6 năm 2001 của Tổng cục Địa chính (nay là Bộ Tài nguyên và Môi trường).
Bộ dữ liệu lớp phủ mặt đất phục vụ tính toán phát thải khí nhà kính cần đáp ứng những yêu cầu kỹ thuật theo quy chuẩn. Ảnh minh họa
Danh mục dữ liệu thuộc bộ dữ liệu lớp phủ mặt đất, bao gồm: Vùng kinh tế xã hội; Dữ liệu hiện trạng lớp phủ mặt đất 02 (hai) thời điểm; Dữ liệu biến động lớp phủ mặt đất; Ma trận chuyển đổi giữa các loại đối tượng lớp phủ mặt đất.
Đối tượng lớp phủ mặt đất phục vụ tính toán phát thải khí nhà kính được quy định cụ thể gồm lớp phủ mặt đất là rừng; Lớp phủ mặt đất là cây trồng; Lớp phủ mặt đất là cỏ, cây bụi; Lớp phủ mặt đất là vùng đất ngập nước; Lớp phủ mặt đất là dân cư và cơ sở hạ tầng; Lớp phủ mặt đất khác.
Dữ liệu biến động lớp phủ mặt đất được thiết lập từ dữ liệu hiện trạng lớp phủ mặt đất tại hai thời điểm cách nhau 10 năm. Quy mô thể hiện bộ dữ liệu lớp phủ mặt đất sử dụng dữ liệu viễn thám quang học. Quy mô quốc gia được thực hiện trên toàn bộ phần đất liền thuộc lãnh thổ Việt Nam với mức độ chi tiết và độ chính xác thể hiện đối tượng trong bộ dữ liệu lớp phủ mặt đất phục vụ tính toán phát thải khí nhà kính tương ứng với cơ sở dữ liệu nền địa lý quốc gia.
Quy mô phân vùng kinh tế - xã hội áp dụng theo quy định tại Nghị quyết số 81/2023/QH15 ngày 09 tháng 01 năm 2023 của Quốc hội, mức độ chi tiết và độ chính xác thể hiện đối tượng trong bộ dữ liệu lớp phủ mặt đất phục vụ tính toán phát thải khí nhà kính tương ứng với cơ sở dữ liệu nền địa lý quốc gia tỷ lệ 1:100.000, bao gồm 06 vùng quy định tại quy chuẩn kỹ thuật quốc gia này. Dữ liệu viễn thám quang học phải được thu nhận trong vòng 01 năm tính từ thời điểm cần thiết lập bộ dữ liệu lớp phủ mặt đất.
Đối với quy mô quốc gia phải sử dụng dữ liệu viễn thám quang học có độ phân giải không gian không quá 30m. Đối với quy mô vùng sử dụng dữ liệu viễn thám quang học có độ phân giải không gian không quá 15m.
Về chất lượng dữ liệu, độ tương phản được xác định bằng phương pháp đo đạc tỉ lệ tương phản hiển thị của Liên minh viễn thông quốc tế. Độ sắc nét cần xác định lượng chi tiết mà hệ thống hình ảnh có thể tái tạo, được đo bằng "khoảng cách tăng" (khoảng mờ hoặc khoảng lóe) của một cạnh trong hình ảnh. Giá trị độ xám của điểm ảnh phải phù hợp với đường cong phản xạ phổ của đối tượng.
Hình ảnh địa vật biến dạng so với thực tế phải đảm bảo xác định được đúng đỉnh của các đa giác điều vẽ địa vật. Mức độ chi tiết của dữ liệu nằm trong thang đánh giá khả năng giải đoán dữ liệu viễn thám với độ phân giải và tỉ lệ tương ứng.
Sản phẩm bộ dữ liệu lớp phủ mặt đất phục vụ tính toán phát thải khí nhà kính sử dụng dữ liệu viễn thám quang học phải được công bố hợp quy dựa trên kết quả chứng nhận của tổ chức chứng nhận được chỉ định. Kết quả đo kiểm/thử nghiệm phục vụ công bố hợp quy phải thực hiện tại tổ chức chứng nhận được chỉ định theo quy định của pháp luật.
Quy chuẩn này cũng nêu rõ, các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân khi thiết lập bộ dữ liệu lớp phủ mặt đất phục vụ tính toán phát thải khí nhà kính sử dụng dữ liệu viễn thám quang học có trách nhiệm công bố hợp quy đối với sản phẩm phù hợp với quy định nêu tại quy chuẩn kỹ thuật quốc gia này.