Chính sách hỗ trợ đã góp phần giúp người dân có một phần kinh phí để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh, giúp người dân từng bước ổn định đời sống.
Hình minh họa
Tuy nhiên, qua báo cáo của các địa phương và các đơn vị chuyên môn trực thuộc Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, khi áp dụng Nghị định số 02/2017/NĐ-CP đã phát sinh những tồn tại, bất cập và cần có những sửa đổi, bổ sung kịp thời về: (1) Đối tượng hỗ trợ; (2) Điều kiện hỗ trợ; (3) Mức hỗ trợ; (4) Trình tự, thủ tục hỗ trợ; (5) Chế độ hỗ trợ người trực tiếp tham gia công tác phòng, chống dịch và thống kê, xác nhận thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh gây ra.
Cụ thể, về điều kiện hỗ trợ, theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, điều kiện được hỗ trợ phải có đăng ký kê khai ban đầu được UBND cấp xã xác nhận đối với chăn nuôi tập trung hoặc có giấy chứng nhận kiểm dịch. Tuy nhiên, nội dung kê khai số lượng chăn nuôi tập trung ban đầu tại mẫu 6 của Nghị định số 02/2017/NĐ-CP chưa thống nhất với nội dung kê khai số lượng chăn nuôi tập trung ban đầu tại Phụ lục III của Thông tư số 23/2019/TT-BNNPTNT hướng dẫn một số điều của Luật Chăn nuôi về hoạt động chăn nuôi; theo Luật Thú y đã bỏ thủ tục kiểm dịch động vật trong tỉnh. Đồng thời, việc kê khai ban đầu cần phải có hóa đơn, chứng từ chứng minh thì UBND xã mới xác nhận. Do vậy, dẫn đến khó khăn đối với các hộ hoặc không thực hiện được đăng ký kê khai ban đầu.
Với nuôi trồng thủy sản, do các hộ sản xuất chủ yếu là hộ nhỏ lẻ, sản xuất hộ gia đình nên hầu hết không thực hiện kê khai ban đầu hoặc không có giấy chứng nhận kiểm dịch; người nuôi trồng thủy sản thường chung nhau mua giống, nhưng Giấy chứng nhận kiểm dịch cấp theo lô nên nhiều hộ nuôi không có giấy khi làm hồ sơ đề nghị hỗ trợ; không có hồ sơ lưu trữ sản xuất... dẫn đến không đủ điều kiện để được hỗ trợ. Chu kỳ nuôi thủy sản đối với lồng, bè trên biển thường kéo dài từ 12 đến 24 tháng; người dân thả giống vào nhiều thời điểm khác nhau; số hộ nuôi trồng lồng bè trên biển của một số tỉnh (Khánh Hòa) là rất lớn và tại các vùng biển cách bờ rất xa (5-15 km), gây khó khăn cho cán bộ cấp xã trong việc kiểm tra, xác nhận vào kê khai theo quy định (thực hiện kê khai và được xác nhận ngay khi thực hiện nuôi trồng).
Về mức hỗ trợ, đối với cây trồng, mức hỗ trợ quá thấp (ví dụ hỗ trợ 2 triệu đồng/ha lúa bị thiệt hại trên 70%, tương đương 72.000 đồng/sào). Một số loại cây trồng (ví dụ: cây dược liệu, hoa, cây cảnh,…), nhất là cây trồng hàng năm (chuối, dứa, sắn,…) chưa được quy định trong Nghị định dẫn tới khó khăn trong công tác hỗ trợ khôi phục sản xuất. Chưa có quy định về hỗ trợ diện tích đất nông nghiệp bị bồi lấp, sạt lở. Chưa quy định hỗ trợ với sản xuất công nghệ cao, nhà kính,…
Quy định hỗ trợ với lâm nghiệp bị thiệt hại chưa phù hợp (đối với cây rừng trồng đã đến thời kỳ khai thác không nên hỗ trợ).
Chưa quy định cụ thể về khoảng cách với nuôi ngoài biển. Chưa có quy định hỗ trợ chòi canh trông coi ngao, nghêu bị thiệt hại. Chưa có quy định hỗ trợ đối với một số đối tượng, hình thức nuôi như nuôi hồ chứa, nuôi đăng quầng. Một số loại nuôi trồng thủy, hải sản mới (tôm càng xanh) bị thiệt hại nhưng chưa được hỗ trợ. Chưa có quy định hỗ trợ tàu cá bị thiệt hại do thiên tai…
Do đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị xây dựng Nghị định về cơ chế, chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh thay thế Nghị định số 02/2017/NĐ-CP nhằm tháo gỡ những bất cập phát sinh trong thực tiễn thi hành Nghị định số 02/2017/NĐ-CP, tạo hành lang pháp lý thông suốt, thống nhất, đồng bộ và phù hợp với hệ thống pháp luật hiện hành, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Tại dự thảo, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề xuất nâng mức hỗ trợ cho phù hợp với kinh phí để khôi phục sản xuất hiện nay (1,25-2 lần hiện tại); phân theo giai đoạn sinh trưởng của cây trồng, vật nuôi để có mức hỗ trợ phù hợp. Đồng thời, bổ sung mức hỗ trợ cho người trực tiếp tham gia công tác thống kê, xác nhận thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh và người tham gia công tác phòng, chống dịch bệnh động vật.