Trong thông tin được phát đi vào ngày 15/8 của Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA thông báo "tin mừng" là: "Ngày 14/08/2023, Ông Phạm Thanh Hà, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã gửi thông tin cho HoREA, theo đó Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước (NHNN) giao cho Vụ trưởng Vụ Tín dụng cho kiểm tra lại để trích dẫn cho đúng quy định về điều kiện kinh doanh của Luật Kinh doanh bất động sản (nếu cần thiết).
Tiếp đó, ngày 15/8, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng đã hai lần gửi thông tin cho lãnh đạo HoREA và cho biết, chủ đầu tư vẫn được vay tín dụng.
Cụ thể, lãnh đạo HoREA cho biết đã tiếp tục đề nghị Thống đốc xem xét nên sửa Thông tư 06/2023/TT-NHNN cho chuẩn, bởi lẽ dự án bất động sản, dự án PPP thì chỉ cần đủ pháp lý chứ không phải là phải đủ điều kiện kinh doanh, để các tổ chức tín dụng dễ hiểu, dễ làm và các chủ đầu tư không gặp trở ngại khi đề xuất vay tín dụng.
Ngay sau đó, Thống đốc NHNN đã gửi thông tin cho lãnh đạo HoREA với nội dung chủ đầu tư vẫn được vay kể cả dự án chưa đủ điều kiện kinh doanh và cả dự án đủ điều kiện kinh doanh. Đồng thời cho biết sẽ cử cán bộ trao đổi trực tiếp với lãnh đạo Hiệp hội.
"HoREA và cộng đồng doanh nghiệp cảm ơn Lãnh đạo NHNN đã lắng nghe và đã khẳng định các chủ đầu tư vẫn được vay kể cả dự án chưa đủ điều kiện kinh doanh và cả dự án đủ điều kiện kinh doanh. HoREA mong Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước và cán bộ có thẩm quyền khẩn trương làm việc với HoREA vì chỉ còn 2 tuần nữa là Thông tư 06/2023/TT-NHNN sẽ có hiệu lực từ ngày 1/9/2023", ông Lê Hoàng Châu cho biết.
Chỉ còn 2 tuần nữa, Thông tư số 06/2023/TT-NHNN của NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 39/2016/TT-NHNN ngày 30/12/2016 quy định về hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với khách hàng sẽ chính thức có hiệu lực (1/9/2023).
Trước đó, trong văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước mới đây, HoREA cho rằng, khoản 9, Điều 8 Thông tư 39/2016/TT-NHNN (được sửa đổi, bổ sung tại khoản 2 Điều 1 Thông tư 06/2023/TT-NHNN) quy định tổ chức tín dụng không được cho vay để thanh toán tiền góp vốn để thực hiện dự án đầu tư không đủ điều kiện đưa vào kinh doanh theo quy định của pháp luật tại thời điểm tổ chức tín dụng quyết định cho vay.
Theo HoREA, quy định này chưa đồng bộ, thống nhất với Điều 55 và khoản 1 Điều 56 Luật Kinh doanh bất động sản 2014, do khái niệm "dự án đầu tư không đủ điều kiện đưa vào kinh doanh" của khoản 9, Điều 8, Thông tư 39/2016/TT-NHNN khác với khái niệm "điều kiện của bất động sản hình thành trong tương lai được đưa vào kinh doanh" của Điều 55 và khoản 1, Điều 56, Luật Kinh doanh bất động sản 2014.
Do vậy, khoản 9, Điều 8 Thông tư 39/2016/TT-NHNN đã "bít đường" vay tín dụng đối với các dự án bất động sản, nhà ở thương mại, khu đô thị ngay tại thời điểm mà chủ đầu tư có nhu cầu bổ sung vốn tín dụng cao nhất để triển khai thực hiện xây dựng các công trình của dự án.
Lý giải cụ thể hơn về điều này, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA cho rằng, ở thời điểm này, sau khi chủ đầu tư đã bỏ ra một khoản tiền rất lớn để nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất và dự án đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư, cấp phép xây dựng.
Lúc này, chủ đầu tư có nhu cầu vay vốn tín dụng (bổ sung) để đầu tư xây dựng các công trình của dự án và dự án đã có đủ pháp lý thuộc giai đoạn thực hiện dự án, nhưng chưa đủ điều kiện đưa vào kinh doanh nên chưa được phép huy động vốn của khách hàng theo quy định tại Điều 55, Luật Kinh doanh bất động sản 2014.
“Nếu dự án đã đủ điều kiện đưa vào kinh doanh thì chủ đầu tư “không dại gì” đi vay tín dụng ngân hàng với lãi suất cao. Bởi lẽ, ở thời điểm này, chủ đầu tư đã được phép mua bán, thuê mua bất động sản hình thành trong tương lai, được huy động vốn từ khách hàng. Đây là nguồn vốn rẻ nhất, hiệu quả nhất của doanh nghiệp bất động sản do không bị áp lực phải trả lãi, trả vốn gốc, mà chỉ cần sớm hoàn thành dự án để bàn giao nhà cho khách hàng”, ông Châu cho biết.
Mặt khác, HoREA cho rằng, quy định cấm cho vay của khoản 9, Điều 8, Thông tư 39/2016/TT-NHNN (được sửa đổi, bổ sung tại khoản 2 Điều 1 Thông tư 06/2023/TT-NHNN) không chỉ tác động đến hoạt động kinh doanh bất động sản thuộc ngành nghề đầu tư, kinh doanh có điều kiện, mà còn tác động tiêu cực đến đầu tư phát triển nói chung.