Ông Suthep Silpa Ngam (61 tuổi) được sinh ra và lớn lên trên đất nước Chùa vàng (cha là người Hà Nam Ninh, mẹ là người Huế). Từ nhỏ, ông đã được tiếp cận văn hóa Việt Nam trong gia đình bằng ngôn ngữ mẹ đẻ. Dù không đọc được chữ Việt, nhưng ông có thể nói đùa bằng tiếng Việt một cách rành rọt. Ông còn được bạn bè Việt Nam gọi là anh “Quý”.
Nhân kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ hữu nghị Việt - Thái, Ông Suthep cùng “Hội những người Thái gốc Việt” tại Thái Lan đã giới thiệu các sản phẩm Phật tích Bồ tát Thích Quảng Đức tại thủ đô Bangkok (Thái Lan). Bộ Phật tích này có 4 bộ khác nhau.
Bộ thứ nhất dùng để thờ là những bức tượng Hòa thượng Thích Quảng Đức đang ngồi tự thiêu ngọn lửa bùng lên xung quanh.
Bộ thứ hai là những mặt dây chuyền có hình giọt nước, ông Suthep chia sẻ giọt nước có ý nghĩa là giọt mưa làm mát lòng, một mặt được khắc hình Hòa thượng Thích Quảng Đức một cách tinh xảo, mặt sau là hình trái tim bất diệt của Hòa thượng, bằng các chất liệu vàng, bạc, đồng và kim loại với nhiều kích cỡ dành cho nam và nữ.
Bộ thứ ba tương tự như bộ hai, nhưng bằng các chất liệu bột đúc.
Bộ thứ tư được gọi là bộ lá bồ đề dùng treo cửa nhà hoặc trên xe hơi, được làm bằng đồng màu vàng và màu bạc, và loại xanh lục bảo có in hình Hòa thượng Thích Quảng Đức
Ông Suthep chia sẻ mình có tâm nguyện thực hiện bộ Phật tích này từ cách đây hai năm. Ông nói nhiều lần mình đã nằm mơ thấy “Bồ tát Thích Quảng Đức” hiển linh, và nhận ra tại sao người Việt Nam đi du lịch Thái Lan thích mua tượng Phật Thái, trong khi chính người Việt Nam có Bồ tát Thích Quảng Đức thì không có tượng để mua.
Ông cũng tâm sự theo tìm hiểu của chính mình, không chỉ người Việt, mà cả người Thái cùng nhiều dân tộc khác trên thế giới theo đạo Phật đều biết đến Bồ tát Thích Quảng Đức và đầy ngưỡng mộ. Chính vì vậy, ông đã quyết tâm thực hiện những phật tích Bồ tát Thích Quảng Đức cho người Việt và người theo đạo Phật khắp thế giới mua để thờ tự.
Ban đầu ông không nghĩ mình có thể thực hiện được ước mơ của mình, cho đến khi ông chia sẻ ý nguyện này với những người Thái gốc Việt tại Thái Lan. Nhiều người đã ủng hộ hết mình bằng tiền và cả công sức. Trong đó có ông Subin Choowor Racher, (một người Thái gốc Việt) đã kỳ công tìm hiểu từng câu chữ về Hòa thượng Thích Quảng Đức trên các báo chí Việt Nam. Đồng thời, nhiều người góp tiền ủng hộ ông Suthep để thực hiện, dù chưa quen biết.
Ông Subin kể lại có lần ông Suthep và những người bạn đang ngồi bàn về việc thực hiện bộ phật tích này, một người Thái ngồi bàn bên nghe được đã bước đến đề nghị được góp 500.000 tiền bạt Thái (hơn 300 triệu đồng Việt Nam). Có người là bạn trên Facebook sẵn sàng góp 2.000 bạt qua tài khoản dù chưa biết mặt... Ông Suthep không giấu được sự xúc động trong buổi ra mắt bộ phật tích hôm 23/8: “Không có bạn bè, tôi không làm được đâu”.
Ông gọi đây là bộ “phật tích”, và theo quan niệm và phong tục của người Thái Lan, những vật này sẽ được “làm phép” vào ngày 9/9 sắp tới tại Viet Nang Lơng ở Bangkok, lúc đó những bộ phật tích này mới có ý nghĩa tâm linh. Và người Việt ở Thái Lan sẽ “thuê vĩnh viễn” (người Thái không dùng từ mua bán) những phẩm vật này ở Thái Lan và Việt Nam để thờ tự hay mang theo người. Ngoài ra, một nghệ nhân nổi tiếng tại Bangkok tên Banjerd Lekkong cũng góp một tác phẩm Hòa thượng Thích Quảng Đức tự thiêu bằng sắt lắp ghép, để đấu giá góp cho chương trình này.
Ông Suthep khẳng định sẽ trích từ 50 - 80 % phần lời của dự án này để góp xây dựng tòa tháp cao 13 tầng nơi sẽ cất giữ “trái tim bất tử” của Hòa thượng Thích Quảng Đức tại chùa Việt Nam Quốc Tự ở TP.HCM. 20% sẽ góp vào quỹ Phadabot của Hoàng công chúa Maha Chahri Sirindhorn, đây là quỹ do công chúa Thái Lan lập ra nhằm hỗ trợ dạy nghề cho người dân nghèo của Thái Lan. Số còn lại để bù vào các chi phí phát sinh. Ông Suthep tâm sự: "Tôi không cần tiền trong dự án này, tôi muốn bán càng nhiều, thì sẽ trích càng nhiều để xây chùa tại Việt Nam, và để người Việt cũng như người Thái gốc Việt luôn nhớ và tự hào về cội nguồn của mình".
Đánh giá về sự kiện này, Hoàng thân Panatda Dissakun (Bộ trưởng Văn phòng chính phủ), phát biểu rằng: “Phật giáo là tông giáo mà người dân cả hai nước đều tôn thờ nên việc tổ chức làm Phật tích Bồ tát Thích Quảng Đức cũng mang một ý nghĩa rất lớn để hai dân tộc gắn kết với nhau hơn. Và bản thân tôi cũng muốn làm điều có ý nghĩa và mang đến sự may mắn tốt lành để cùng hòa vào không khí kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Thái Lan và Việt Nam.”
Xuân Nghĩa - Ảnh: Việt Cường