Theo Bộ Giao thông vận tải, thời gian qua, Việt Nam không ban hành các quy định dừng hoặc hạn chế các chuyến bay quốc tế thường lệ đến và đi từ Việt Nam. Tuy nhiên, trong bối cảnh dịch Covid-19, hành khách nhập cảnh vào Việt Nam trên các chuyến bay phải đáp ứng các quy định về kiểm soát y tế đối với người nhập cảnh theo quy định.
Cụ thể, công dân Việt Nam hồi hương bằng đường hàng không hiện được vận chuyển trên các chuyến bay “giải cứu” và chuyến bay “combo”. Người nước ngoài là các nhà ngoại giao, chuyên gia, nhà đầu tư, lao động kỹ thuật cao... nhập cảnh vào Việt Nam trên các chuyến bay của của các hãng hàng không trên cơ sở chấp thuận của các cơ quan chức năng của Việt Nam và các địa phương.
Hiện nhu cầu nhập cảnh của công dân Việt Nam về nước tiếp tục tăng cao, đặc biệt là dịp năm mới 2022 và Tết Nguyên đán. Bên cạnh đó, số lượng người nước ngoài nhập cảnh Việt Nam với mục đích làm việc, đầu tư, sản xuất kinh doanh và du lịch là rất lớn.
Do vậy, việc khôi phục các chuyến bay quốc tế thường lệ chở khách vào Việt Nam là cần thiết nhằm đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân đồng thời thúc đẩy phục hồi hoạt động du lịch quốc tế nói riêng và kinh tế nói chung.
Bộ Giao thông vận tải đã đề xuất 2 giai đoạn thí điểm. Giai đoạn 1 (hai tuần từ thời điểm áp dụng, dự kiến bắt đầu thực hiện từ 15/12/2021), tổ chức chuyến bay thường lệ giữa Việt Nam và các thị trường có hệ số an toàn cao gồm: Bắc Kinh (Trung Quốc), Tokyo (Nhật Bản), Seoul (Hàn Quốc), Đài Bắc (Đài Loan, Trung Quốc), Bangkok (Thái Lan), Singapore, Viêng Chăn (Lào), Phnompenh (Campuchia), San Francisco hoặc Los Angeles (Hoa Kỳ).
Đây là các thị trường có quan hệ hợp tác kinh tế, chính trị đối ngoại quan trọng hàng đầu đối với Việt Nam, có số lượng lớn các nhà đầu tư, chuyên gia, lao động kỹ thuật cao nước ngoài có nhu cầu sang làm việc, tìm hiểu cơ hội đầu tư kinh doanh tại Việt Nam. Bên cạnh đó, số lượng công dân Việt Nam hiện đang sinh sống, học tập, làm việc tại các nước và vùng lãnh thổ này nhiều, có nhu cầu hồi hương cao.
Các chuyến bay quốc tế trong thời gian này sẽ về 2 cảng hàng không quốc tế là Nội Bài và Tân Sơn Nhất. Tần suất hoạt động 4 chuyến/tuần/chiều cho mỗi bên. Dự kiến tổng lượng khách nhập cảnh Việt Nam khoảng 14.000 người/tuần.
Giai đoạn 2, thực hiện trong thời gian 1 tháng kể từ khi kết thúc giai đoạn 1, dự kiến thực hiện từ tháng 1/2022. Ở giai đoạn này, ngoài Nội Bài, Tân Sơn Nhất, các cảng hàng không quốc tế đề xuất tiếp nhận, gồm: Đà Nẵng, Cam Ranh, Phú Quốc, Vân Đồn. Tần suất dự kiến tăng lên 7 chuyến/tuần/chiều cho mỗi bên. Dự kiến tổng lượng khách nhập cảnh Việt Nam khoảng 40 nghìn người/tuần.
Giai đoạn này, ngoài 9 thị trường trên, Bộ Giao thông vận tải dự kiến mở thêm các đường bay đi/đến Kuala Lumpur (Malaysia), Hồng Kông (Trung Quốc), Paris (Pháp), Frankfurt (Đức), Sidney (Australia), Moscow (Nga). Các thị trường được mở rộng này cũng là đối tác hợp tác quan trọng với nhiều hoạt động hợp tác kinh tế, giao lưu văn hóa, du lịch với Việt Nam cũng như có số lượng lớn người lao động và du học sinh Việt Nam hiện đang sinh sống, học tập và làm việc.
Theo Thứ trưởng Lê Anh Tuấn, trong thời gian thực hiện giai đoạn 2 thí điểm khôi phục các đường bay quốc tế, Bộ Giao thông vận tải sẽ tổng kết, đánh giá để tham mưu việc khôi phục hoạt động khai thác quốc tế thường lệ như trước đây.
Để bảo đảm tính khả thi nối lại các chuyến bay quốc tế thường lệ chở khách, Bộ Giao thông vận tải cho rằng, cần sớm có hướng dẫn dỡ bỏ quy định cách ly đối với hành khách đã tiêm đủ liều vaccine phòng Covid-19 hoặc đã khỏi bệnh Covid-19, có kết quả xét nghiệm âm tính với SARS-CoV-2 bằng phương pháp xét nghiệm nhanh kháng nguyên hoặc RT-PCR trong vòng 72 giờ trước chuyến bay.
Bên cạnh đó, việc nối lại các chuyến với các nước chỉ có thể thực hiện với các nước theo nguyên tắc “có đi, có lại” trên cơ sở thúc đẩy đàm phán thống nhất với các đối tác về công nhận lẫn nhau “hộ chiếu vaccine”. Ngoài ra, cần có phần mềm khai báo y tế thống nhất để tạo thuận lợi cho việc khai báo của hành khách, hoạt động của các doanh nghiệp hàng không cũng như công tác kiểm soát, truy vết người nhập cảnh.