5 loại ung thư phổ biến nhất tại Việt Nam
Thông tin được chia sẻ tại Hội nghị khoa học Tiêu hóa toàn quốc lần thứ 29, vào tối ngày 1/12, bởi GS.TS.BS Mai Hồng Bàng, Chủ tịch Hội Khoa học Tiêu hóa Việt Nam, bổ sung rằng trong nhóm các loại ung thư tiêu hóa, ung thư gan - mật - tụy đang là một trong những nguyên nhân dẫn đến tử vong hàng đầu.
Theo đó, ung thư gan đã vượt qua ung thư phổi, trở thành căn bệnh hàng đầu ở Việt Nam, ghi nhận khoảng 26.000 ca mắc mỗi năm, cướp đi sinh mạng của hơn 25.000 người, theo số liệu của Globocan - Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế.
Ung thư dạ dày đứng thứ 4 với gần 18.000 ca mắc mới mỗi năm, gây tử vong cho gần 15.000 người. Mặc khác, ung thư đại trực tràng hàng năm ghi nhận gần 16.000 ca mắc mới và hơn 8.000 trường hợp tử vong.
Ung thư đường tiêu hóa gia tăng và trẻ hóa
GS.TS.BS Mai Hồng Bàng lưu ý rằng bệnh lý tiêu hóa là một vấn đề phổ biến trên toàn cầu, ngay cả ở các nước phát triển và đang phát triển. Tại Việt Nam, nó chiếm tỷ lệ cao trong nhóm bệnh nội khoa và ngoại khoa, với triệu chứng đa dạng, phong phú, tiến triển âm thầm và diễn biến phức tạp, đồng thời có nhiều biến chứng nặng nề.
Giáo sư Bàng cũng đưa ra một cảnh báo khi nói rằng "Đáng báo động là những bệnh ung thư liên quan đến đường tiêu hóa như ung thư dạ dày thực quản, ung thư gan mật tụy, ung thư đại trực tràng ngày càng gia tăng và có xu hướng trẻ hóa". Ông nêu rõ rằng các con số này đặt ra yêu cầu cần đầu tư vào nghiên cứu về bệnh đường tiêu hóa để hỗ trợ việc chẩn đoán sớm, điều trị hiệu quả và phòng ngừa, nhằm giảm bớt gánh nặng của bệnh tật.
Ung thư đường tiêu hóa thường phát triển một cách âm thầm, với các triệu chứng không rõ ràng, mơ hồ, không điển hình như đau bụng, tiêu chảy, táo bón, hay cảm giác đầy hơi, do đó dễ dàng bị nhầm lẫn với các bệnh khác lành tính. Nhờ sự tiến bộ của công nghệ nội soi và các phương pháp chẩn đoán, điều trị hiện đại, ung thư đường tiêu hóa hiện có khả năng phát hiện và chữa trị ở giai đoạn sớm.
Nguyên nhân và cách phòng tránh bệnh ung thư đường tiêu hóa
Nhiều yếu tố có thể dẫn đến ung thư đường tiêu hóa, bao gồm gene di truyền, tuổi tác, ô nhiễm môi trường, lối sống và chế độ ăn uống. Trong số đó, thói quen gây bệnh hàng đầu là uống rượu thường xuyên, có thể gây tổn thương niêm mạc đường tiêu hóa, tiêu thụ nhiều thịt đỏ, ăn ít rau và tiêu thụ thực phẩm muối mặn lâu dài như cà, dưa muối, thực phẩm cháy sém, thịt nướng, đồ ăn quá nóng hoặc quá lạnh.
Đề xuất thực hiện các cuộc kiểm tra sàng lọc, kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt là trong nhóm nguy cơ cao hoặc khi xuất hiện các triệu chứng của bệnh đường tiêu hóa. Những người có nguy cơ cao bị ung thư tiêu hóa thường là những người trên 50 tuổi, có tiền sử gia đình bị bệnh đường tiêu hóa, có tiền sử viêm dạ dày, từng phát hiện có khuẩn HP hoặc có các triệu chứng như đại tiện ra máu. Đối với những người này, việc điều trị khi phát hiện triệu chứng bất thường là quan trọng, không nên chủ quan.
Bác sĩ khuyến cáo những biện pháp phòng bệnh bao gồm chế độ ăn uống lành mạnh; hạn chế dầu mỡ, thịt đỏ và thực phẩm giàu muối, chất ướp, thực phẩm lên men, thực phẩm nướng, các chất độc hại. Nên tránh sử dụng thực phẩm nghi ngờ bị hỏng hoặc lưu trữ quá lâu. Cẩn thận khi sử dụng sản phẩm nhựa để đựng thức ăn, đặc biệt là khi sử dụng lò vi sóng.
Không hút thuốc lá và hạn chế tối đa uống bia rượu. Bổ sung nhiều rau quả, thực phẩm giàu chất xơ, selen, vitamin A và C, như trà xanh, súp lơ xanh, ngũ cốc, rau xanh, cà tím... là những cách hữu ích trong việc ngăn chặn ung thư đường tiêu hóa. Đồng thời, duy trì trọng lượng khỏe mạnh, thường xuyên tập thể dục, tránh môi trường nguy hiểm, và hạn chế tiếp xúc với hóa chất cũng là những biện pháp quan trọng để bảo vệ sức khỏe.