Theo thông tin từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ, năm 2024 có khoảng 150.000 người Mỹ được chẩn đoán mắc ung thư đại tràng. Con số này khiến nhiều người bất ngờ và kinh ngạc. Ung thư đại tràng là loại ung thư được chẩn đoán nhiều thứ tư tại Mỹ và là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu. Cụ thể, ung thư đại tràng là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở nam giới dưới 50 tuổi, đứng thứ hai sau ung thư vú ở phụ nữ trong cùng độ tuổi. Đáng chú ý, tỷ lệ ung thư đại tràng ở người trẻ đang gia tăng đáng kể.
Tại Việt Nam, ung thư đại tràng (hay ung thư đại trực tràng) là một trong năm loại ung thư thường gặp nhất. Thông tin này đã được chia sẻ tại Hội thảo Khoa học Ung bướu Cần Thơ lần thứ XIII, diễn ra vào ngày 26-27/9 tại TP Cần Thơ. Theo GS.BS Nguyễn Chấn Hùng, Chủ tịch danh dự Hội Ung thư Việt Nam, ung thư đại trực tràng hiện đang đứng thứ ba trong danh sách các loại ung thư có gánh nặng toàn cầu.
Theo số liệu từ Globocan, năm 2022, trên thế giới ghi nhận hơn 1,9 triệu ca mắc mới và 904.019 trường hợp tử vong do căn bệnh này. Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng đứng thứ tư trong số các bệnh ung thư phổ biến, với 16.835 ca mắc mới (chiếm 9,3%) và 8.454 ca tử vong hàng năm (chiếm 7,0%).
Các nghiên cứu khoa học cho thấy chế độ ăn uống là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ung thư đại tràng sớm. Dưới đây là bốn loại thực phẩm cần tránh để giảm nguy cơ mắc bệnh:
Thịt đỏ, thịt chế biến sẵn
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ thịt đỏ, đặc biệt là thịt chế biến, có liên quan đến nguy cơ ung thư đại tràng. Một nghiên cứu từ Cleveland Clinic cho thấy các chất chuyển hóa từ thịt đỏ có thể làm tăng nguy cơ ung thư ở người dưới 60 tuổi. Những thay đổi trong hệ vi sinh vật cũng đã được ghi nhận, liên quan đến chế độ ăn phương Tây với nhiều thịt đỏ.
Đồ uống có đường
Đồ uống có đường có thể là yếu tố nguy cơ gây ung thư đại tràng. Một nghiên cứu năm 2020 cho thấy phụ nữ uống hai hoặc nhiều đồ uống có đường mỗi ngày có nguy cơ mắc ung thư đại tràng cao gấp đôi so với những người tiêu thụ ít hơn.
Thực phẩm siêu chế biến
Việc tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến có thể gia tăng nguy cơ phát triển các tiền chất gây ung thư đại tràng, chẳng hạn như polyp và tổn thương. Thịt chế biến, đồ uống có đường và đồ ăn nhanh đều nằm trong danh sách này. Một nghiên cứu gần đây cho thấy mức tiêu thụ rượu cũng liên quan đến nguy cơ ung thư đại tràng.
Thực phẩm giàu chất béo bão hòa
Chế độ ăn chứa nhiều chất béo bão hòa có thể tác động tiêu cực đến sức khỏe đường ruột. Các nghiên cứu cho thấy việc giảm thiểu thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa có thể góp phần vào việc ngăn ngừa ung thư đại tràng.
Các thực phẩm có thể giảm nguy cơ ung thư đại tràng là:
Do đó, mọi người cần phải biết cách phòng ngừa, thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt lành mạnh, tập luyện thể dục thể thao đều đặn, tránh bia rượu và thuốc lá… Đồng thời, để bảo vệ sức khỏe đường ruột, bạn nên bổ sung những thực phẩm sau vào chế độ ăn uống của mình:
Ngũ cốc nguyên hạt: Chất xơ trong ngũ cốc giúp cải thiện sức khỏe đường ruột và loại bỏ độc tố.
Các loại hạt: Chúng chứa nhiều chất chống oxy hóa và có thể hỗ trợ hệ vi sinh.
Sữa chua: Có liên quan đến việc giảm nguy cơ ung thư đại tràng nhờ vào canxi và lợi khuẩn.
Cá hồi: Chứa nhiều vitamin D, có thể làm giảm nguy cơ ung thư đại tràng.
Dầu ô liu: Giàu polyphenol, giúp giảm viêm và bảo vệ đường ruột.
Ngoài việc điều chỉnh chế độ ăn, bạn cũng có thể giảm nguy cơ ung thư đại tràng bằng cách:
Không hút thuốc
Tập thể dục thường xuyên
Duy trì lượng đường trong máu ở mức khỏe mạnh
Giữ cân nặng ở mức hợp lý
Bằng cách thực hiện những thay đổi nhỏ trong lối sống, bạn có thể giúp bảo vệ sức khỏe đường ruột và giảm nguy cơ mắc ung thư đại tràng.