AirAsia hủy kế hoạch xây dựng “đại bản doanh” tại Trung Quốc

Máy bay của AirAsia đậu tại sân bay quốc tế Kuala Lumpur. Sau khi đình hoãn kế hoạch mở đại bản doanh tại Trung Quốc, AirAsia đang chuẩn bị kế hoạch bay tới bờ Tây Hoa Kỳ vào năm 2020. (Ảnh: Reuters)

Trong hồ sơ nộp lên cơ quan quản lý thị trường chứng khoán Malaysia, AirAsia đã không đưa ra bất cứ nguyên do nào ngoài việc nói rằng hợp đồng trị giá 100 triệu USD “có những sơ sót trong bản ghi nhớ MOU và sẽ không được tiếp tục triển khai”.

Việc hủy bỏ “trung tâm hàng không” của AirAsia ở Trung Quốc được đưa ra trong bối cảnh chính phủ của Thủ tướng Mahathir Mohamad quyết định hoãn các dự án cơ sở hạ tầng trị giá 20 tỷ USD với phần lớn vốn do Trung Quốc cung cấp. Các hợp đồng được ký kết dưới thời của cựu Thủ tướng Najib Razak – vốn bị các buộc các tội tham nhũng và rửa tiền - đang được xem xét lại và điều tra kỹ lưỡng.

AirAsia ký bản ghi nhớ MOU vào tháng 5/2017 với tỉnh Hồ Nam và công ty tài chính Everbright Financial Investment Holding – một công ty con của tập đoàn China Everbright Group của chính phủ Trung Quốc – để lập hãng hàng không AirAsia China. Ông Najib đã chứng kiến lễ ký kết khi dự lễ khai mạc hội thảo về Vành đai & Con đường tại Bắc Kinh theo lời mời của Chủ tịch Tập Cận Bình.

Thỏa thuận bao gồm việc xây dựng một Hub (trục) hàng không – gồm trung tâm đào tạo tiếp viên và phi công, trung tâm bảo dưỡng và sửa chữa - tại sân bay quốc tế Zhengzhou XinZheng ở thành phố Hồ Nam, tỉnh Trường Châu. AirAsia đã xem thỏa thuận này như là “mảnh ghép cuối cùng của ô chữ” đối với sự hiện diện của hãng ở châu Á. Hãng hàng không giá rẻ này hiện có các hãng con tại Ấn Độ, Indonesia, Nhật Bản, Philippines và Thái Lan.

Trung Quốc luôn hiện trên màn hình radar của AirAsia khi hãng hàng không giá rẻ muốn khai thác thị trường khổng lồ này để đa dạng hóa nguồn lợi nhuận của hãng, bên cạnh thị trường Đông Nam Á. Dù các đường bay đến Trung Quốc của AirAsia chỉ chiếm 15% tổng số đường bay của hãng nhưng doanh số lại chiếm đến 40%.

Thủ tướng Mahathir đã gặp Chủ tịch Tập Cận Bình và nói rằng phía Trung Quốc “thông hiểu” nhu cầu dừng các dự án, bao gồm cả dự án đường sắt và đường ống dẫn khí.

Kế hoạch phát triển AirAsia của CEO Tony Fernandez - hàng ngồi, bên trái - luôn được sự ủng hộ của cựu Thủ tướng Najib Razak - hàng đứng, bên trái. (Ảnh: Reuters)

Thách thức của AirAsia: giá dầu tăng, tiền tệ khu vực yếu đi

Trong bản báo cáo hôm 30/8, AirAsia nói lợi nhuận ròng của hãng tăng 147% so với cùng kỳ năm ngoái và đạt 361,8 tỷ ringgit trong quý 2/2018. Lượng khách tăng trưởng 13%, lợi nhuận từ bán vé tăng 10% đạt 2,6 tỷ ringgit, dù rằng tỷ lệ hành khách (load factor) – số ghế trên máy bay bán được, giảm 3% còn 86%.

AirAsia chuyên chở 10,8 triệu lượt khách trong quý 2/2018, với 2/3 từ thị trường Malaysia. Tỷ lệ hành khách ở các thị trường khu vực giảm hoặc không tăng trưởng dù hãng đã tăng 17% số ghế. Điều này chứng tỏ sự cạnh tranh gay gắt ở 6 thị trường chính của hãng (Malaysia, Ấn Độ, Indonesia, Nhật Bản, Philippines và Thái Lan) khi giá dầu tăng 28% trong thời gian vừa qua.

Dù lợi nhuận có tăng nhưng AirAsia đã khuyến cáo sẽ có nhiều khó khăn do giá dầu tăng và các đồng tiền của các nước trong khu vực đang yếu đi, dù nhu cầu bay vẫn đang cao. AirAsia dự báo tỷ lệ hành khách trong quý 3/2018 của hãng sẽ chỉ đạt 83% dựa trên các số liệu thống kê ở các thị trường Malaysia, Indonesia và Philippines.

Ricky Hồ

(tổng hợp từ Nikkei Asian Review & Reuters)

Nên đọc

Airbus thử nghiệm thành công dòng máy bay vận tải hình cá voi Beluga XL

Airbus tài trợ 2,5 triệu USD cho chương trình đào tạo hàng không tại Việt Nam

Airbus có đơn hàng khủng 49,5 tỷ USD nhưng vẫn bất an với tương lai của “chim sắt khổng lồ" A380

Singapore được Skytrax bầu chọn là hãng hàng không tốt nhất thế giới năm 2018