5 trường đại học lớn mắc hàng loạt sai phạm

5 trường gồm ĐH Huế, Học viện (HV) Nông nghiệp Việt Nam (trước đây là ĐH Nông nghiệp Hà Nội), ĐH Vinh, ĐH Luật TP.HCM, ĐH Kinh tế TP.HCM. Qua thanh tra, TTCP chỉ rõ có hàng loạt sai phạm tại các đơn vị trên.

Bộ quản lý lỏng lẻo

KLTT chỉ rõ, Bộ GD&ĐT đã ban hành quyết định giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm đối với các sự nghiệp trực thuộc rất chậm. Từ năm 2012 đến nay, Bộ đã không giao chỉ tiêu biên chế mà triển khai theo quy định của Luật Viên chức là phê duyệt vị trí việc làm. Mặc dù vậy, đến nay Bộ này vẫn chưa phê duyệt được nội dung này.

Đáng lưu ý, Bộ này còn sai sót trong việc phân cấp quản lý, tự chủ tự chịu trách nhiệm của các đơn vị sự nghiệp. Cụ thể, tháng 10/2013, Bộ có văn bản thông báo ủy quyền cho các đơn vị sự nghiệp về dự toán thu, chi ngân sách nhà nước, dự án đầu tư mua sắm trang thiết bị, đầu tư xây dựng cơ bản, thanh lý tài sản hết hiệu lực. Do đó, các đơn vị này không được tự chủ trong một số lĩnh vực được phân cấp, ủy quyền. Việc này không phù hợp với xu hướng phân cấp, tăng cường tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các đơn vị và chưa phù hợp với quy định tại Nghị định 43.

Hơn nữa, việc kiểm tra giám sát thực hiện nhiệm vụ tại các đơn vị sự nghiệp của Bộ GD&ĐT còn hạn chế, các sai phạm tại những đơn vị trực thuộc như nhân sự, chuyên môn, tài chính… chưa được phát hiện và chấn chỉnh kịp thời.

Trường tuyển sinh... “vượt rào”

TTCP kết luận, khâu tuyển sinh tại 5 trường ĐH đều có vấn đề. Cụ thể:

Với tuyển sinh, đào tạo sau ĐH, một số học viên của ĐH Huế, ĐH Luật TP.HCM trúng tuyển chưa đảm bảo điều kiện ngoại ngữ, kinh nghiệm công tác theo quy định. ĐH Kinh tế TP.HCM đào tạo thạc sĩ kinh tế khóa 20 thời gian vượt quá quy định 1 năm.

Ngay cả trong tuyển sinh đào tạo ĐH chính quy, liên thông cũng có vi phạm. Trường ĐH Nông lâm (ĐH Huế) không được giao chỉ tiêu vẫn tuyển sinh liên thông CĐ lên ĐH chính quy 110 sinh viên (năm 2011); Trường ĐH Ngoại ngữ mở ngành đào tạo ĐH văn bằng 2 nhưng chưa được sự đồng ý của Giám đốc ĐH Huế, tuyển sinh đào tạo liên thông chính quy (năm 2011) nhưng tổ chức giảng dạy vào thứ Bảy, Chủ nhật và buổi tối các ngày trong tuần không đúng quy định của Bộ GD&ĐT.

Đối với liên kết đào tạo với nước ngoài (ĐH và sau ĐH): HV Nông nghiệp Việt Nam liên kết đào tạo với Hội đồng liên ĐH Cộng đồng Pháp ngữ Bỉ, có 7 học viên chưa đảm bảo điều kiện ngoại ngữ. ĐH Luật TP.HCM một số học viên trúng tuyển không đạt yêu cầu ngoại ngữ, học viên đã tốt nghiệp đều không thực hiện việc làm luận văn tốt nghiệp theo quy chế đào tạo. Tại ĐH Kinh tế TP.HCM, chương trình đào tạo cao học được Bộ GD&ĐT phê duyệt cách đây 20 năm nhưng chưa làm thủ tục gia hạn, bổ sung các quy định về tiêu chuẩn, điều kiện dự tuyển cho phù hợp với chương trình đào tạo quốc tế bậc sau ĐH. Khóa 18 (năm 2012) 100% học viên không có chứng chỉ ngoại ngữ…

KLTT cũng chỉ ra hàng loạt sai phạm trong tuyển sinh đào tạo từ xa. Trung tâm Đào tạo từ xa thuộc ĐH Huế tuyển sinh vượt chỉ tiêu, chương trình liên kết đào tạo với nước ngoài của HV Nông nghiệp Việt Nam, ĐH Luật TP.HCM, ĐH Kinh tế TP.HCM tuyển sinh cả học viên chưa đảm bảo yêu cầu về ngoại ngữ.

Nợ thuế, làm sai chế độ chính sách

Theo KLTT, hầu hết các đơn vị đều thu vượt, thu ngoài quy định của nhà nước; chưa thực hiện nghiêm túc

5 trường đại học bị xử phạt, tạm giữ hơn 6,8 tỷ đồng do các sai phạm.

nghĩa vụ thuế với nhà nước. Cụ thể, Học viện Nông nghiệp Việt Nam chưa kê khai và thực hiện nghĩa vụ thuế với nhà nước số tiền gần 1,4 tỷ đồng; ĐH Huế chưa nộp trên 635 triệu đồng. Các đơn vị sự nghiệp đều chi vượt giờ cho giảng viên cao cấp nhiều lần so với quy định tại Thông tư liên tịch số 50/2008, Bộ Luật Lao động năm 2004.

Một số đơn vị sự nghiệp chưa thực hiện trích lập đầy đủ các loại quỹ theo quy định, nhất là Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp và Quỹ học bổng. Các đơn vị, trung tâm trực thuộc HV Nông nghiệp Việt Nam và 9 đơn vị trực thuộc ĐH Kinh tế TP.HCM có sử dụng cơ sở vật chất của trường nhưng không thực hiện trích lập các quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp và dự phòng ổn định thu nhập.

Đáng nói, 5 đơn vị không nộp kịp thời, đầy đủ các khoản thu vào kho bạc để kiểm soát chi theo quy định mà chuyển gửi có kỳ hạn tại ngân hàng thương mại hưởng lãi suất.

Ngoài ra, việc chấp hành các quy định tài chính kế toán tại một số đơn vị còn nhiều khuyết điểm, sai phạm. ĐH Huế hạch toán, chứng từ kế toán chưa đúng quy định, có khoản thu chi chưa đúng mục lục ngân sách, không tách và hạch toán riêng các khoản thu chi của Văn phòng ĐH Huế với các khoản thu phí điều hành học phí... Tại HV Nông nghiệp Việt Nam, hệ thống sổ sách, chứng từ chưa đảm bảo quy định; một số khoản thu chi không được theo dõi quản lý dẫn đến chênh lệch số liệu phải thu, thực thu và báo cáo tài chính.

Việc kiểm điểm nhận xét, đánh giá phân loại viên chức hàng năm của một số đơn vị thuộc ĐH Vinh chưa nghiêm túc; có đơn vị thuộc HV Nông nghiệp Việt Nam chưa thực hiện chế độ BHXH, BHYT cho người lao động.

Sử dụng đất sai mục đích, thanh toán vượt thực tế

Trong công tác quản lý sử dụng đất đai, đầu tư xây dựng cơ bản tại các đơn vị này cũng có nhiều sai sót được TTCP chỉ rõ.

Theo kết luận, HV Nông nghiệp Việt Nam đã ký hợp đồng với 11 công ty, xí nghiệp và 175 cá nhân cho thuê đất, cho thuê nhà lâu dài để sản xuất kinh doanh dịch vụ, có hợp đồng chỉ mang tính hình thức. Một số đơn vị, cá nhân sau khi ký hợp đồng đã tự ý san lấp ao, hồ xây dựng văn phòng làm việc, kho, xưởng không làm thủ tục cấp phép xây dựng, sử dụng sai mục đích sử dụng đất theo quyết định giao đất. Tổng diện tích đất sử dụng không đúng mục đích là 8.076m2; tổng diện tích nhà, hội trường sử dụng không đúng mục đích là 9.006m2.

Trong công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản, qua kiểm tra 23 gói thầu thi công của 17 dự án thuộc 5 trường với tổng giá trị trúng thầu và đã được ký hợp đồng xây lắp hơn 500 triệu đồng, TTCP kết luận: Các công trình đã hoàn thành đưa vào sử dụng, nhưng chưa được kiểm tra và chứng nhận sự phù hợp chất lượng công trình, chưa được lập quy trình bảo trì (ĐH Kinh tế TP.HCM, ĐH Luật TP.HCM, HV Nông nghiệp Việt Nam, ĐH Vinh, ĐH Y Dược Huế).

Việc xác định giá trị các gói thầu còn chưa chính xác, nghiệm thu khối lượng của một số công trình theo dự toán trúng thầu chưa căn cứ vào khối lượng thi công thực tế, dẫn đến nghiệm thu, thanh toán vượt so với thực tế thi công; áp đơn giá không đúng quy định, xác định cự ly vận chuyển chưa chính xác…

Tổng giá trị sai phạm phát hiện và loại ra khỏi giá trị trúng thầu, thanh toán, quyết toán công trình là hơn 6,8 tỷ đồng; trong đó giá trị phải thu hồi của các nhà thầu là hơn 960 triệu đồng.

Kiểm điểm hàng loạt cá nhân, tập thể

Trước hàng loạt những vi phạm trên, TTCP đề nghị Bộ GD&ĐT, Bộ NN&PTNT chỉ đạo ĐH Huế và các đơn vị sự nghiệp trực thuộc, các trường ĐH: Vinh, Luật TP.HCM, Kinh tế TP.HCM; HV Nông nghiệp Việt Nam chấn chỉnh công tác quản lý; chỉ đạo kiểm điểm đối với tập thể lãnh đạo, cá nhân người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu liên quan đến các sai phạm nêu trong kết luận này; chỉ đạo kiểm điểm và có hình thức xử lý trách nhiệm đối với các cá nhân có liên quan đến việc tổ chức đào tạo liên thông cao đẳng lên ĐH, giảng viên dạy ban đêm không đúng quy định; yêu cầu người đứng đầu 5 đơn vị sự nghiệp chỉ đạo, tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với tập thể và các cá nhân có liên quan đến thiếu sót, khuyết điểm, sai phạm đã nêu trong kết luận.

TTCP yêu cầu nộp về tài khoản tạm giữ của TTCP số tiền thuế các đơn vị chưa nộp vào ngân sách nhà nước là trên 2 tỷ đồng, trong đó ĐH Huế trên 635 triệu đồng, HV Nông nghiệp Việt Nam gần 1,4 tỷ đồng… Xử lý sai phạm về đầu tư xây dựng tại 5 trường với số tiền trên 6,8 tỷ đồng.

Ảnh: Trần Phong 

Hải Hải