Tiêu chuẩn ISO 45001: Hệ thống quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp

Theo ước tính toàn cầu gần đây nhất của Tổ chức Lao động quốc tế, gần 2,9 triệu phụ nữ và nam giới trên khắp thế giới phải gánh hậu quả của tai nạn hoặc bệnh tật liên quan đến công việc hàng năm, mỗi ngày có hơn 8.000 trường hợp tử vong. Ngoài những tổn thương gây ra cho người lao động và gia đình của họ, các chi phí kinh tế liên quan là rất lớn đối với doanh nghiệp, quốc gia và thế giới.

Những thiệt hại liên quan đến bồi thường, số ngày làm việc bị mất, gián đoạn sản xuất, đào tạo lại, cũng như chi phí chăm sóc sức khỏe, chiếm khoảng 3,94% GDP hàng năm của thế giới. Người sử dụng lao động phải đối mặt với gánh nặng của việc nghỉ hưu sớm, mất nhân viên lành nghề, tình trạng vắng mặt của người lao động và sự tăng cao của các khoản phí bảo hiểm.

Để góp phần vào việc giảm thiểu rủi ro, phòng ngừa chấn thương và bệnh tật có thể xuất hiện trong khi làm việc, Năm 2018, Ủy ban Tiêu chuẩn hóa Quốc tế ISO ban hành tiêu chuẩn ISO 45001. ISO 45001 là tiêu chuẩn quốc tế quy định các yêu cầu về hệ thống quản lý sức khỏe và an toàn lao động. Cùng với đó là các yêu cầu kèm theo hướng dẫn sử dụng giúp các tổ chức cung cấp nơi làm việc an toàn và lành mạnh cho người lao động. Ngoài ra còn giúp ngăn ngừa thương tích, tử vong liên quan đến nghề nghiệp và bệnh tật cũng như liên tục cải thiện sức khỏe và an toàn.

Nhiều doanh nghiệp Việt đã áp dụng tiêu chuẩn ISO 45001 trong quá trình sản xuất

Tiêu chuẩn này đánh dấu sự nỗ lực lớn của ủy ban chuyên về quản lý sức khỏe và an toàn, tổ chức đã xem xét kỹ một số cách tiếp cận khác để quản lý hệ thống - bao gồm ISO 9001 và ISO 14001. Ngoài ra, ISO 45001 được thiết kế để thay thể các tiêu chuẩn đảm bảo sức khỏe nghề nghiệp hiện có khác và các tiêu chuẩn an toàn, như OHSAS 18001, cũng như các tiêu chuẩn lao động, quy ước và hướng dẫn an toàn của Tổ chức Lao động quốc tế.

Theo các chuyên gia về sức khỏe và an toàn, việc Ủy ban Tiêu chuẩn hóa Quốc tế ISO ban hành ISO 45001 đã tạo ra đột phá mang tính bước ngoặt. Lần đầu tiên trên phạm vi quốc tế, các doanh nghiệp thuộc mọi quy mô có thể sử dụng một khung duy nhất cho một lộ trình rõ ràng để phát triển các biện pháp an toàn và sức khỏe nghề nghiệp tốt hơn và mạnh mẽ hơn.

Tiêu chuẩn ISO 45001 được áp dụng với các tổ chức, doanh nghiệp thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau muốn giảm thiểu rủi ro liên quan tới sức khỏe và an toàn nghề nghiệp cho người lao động, đối tác, khách hàng, các nhà cung ứng sản phẩm dịch vụ. 

Công ty TNHH MTV Đường TTC Biên Hòa-Đồng Nai đã khai áp dụng tiêu chuẩn ISO 45001. Việc áp dụng tiêu chuẩn ISO 45001 không chỉ là một cam kết về an toàn lao động mà còn là một bước đi quan trọng của TTC Biên Hòa-Đồng Nai, đem lại giá trị không chỉ cho nội bộ mà còn với khách hàng và cộng đồng. Hệ thống này đã giúp TTC Biên Hòa-Đồng Nai tạo ra một môi trường làm việc an toàn, khuyến khích sự chăm chỉ và tập trung của nhân viên, từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất và chất lượng sản phẩm. TTC Biên Hòa-Đồng Nai đã chứng minh cam kết không chỉ với chất lượng sản phẩm mà còn với sức khỏe và an toàn của người lao động. Định hướng này thể hiện tầm nhìn chiến lược của TTC Biên Hòa-Đồng Nai không chỉ trong ngành công nghiệp mía đường mà còn trong việc xây dựng một môi trường làm việc tốt đẹp, bền vững và an toàn.

Hay công ty TNHH Innovation Tương Lai Việt Nam là một thành viên thuộc Innovation Group - một tập đoàn của Hồng Kông chuyên nghiên cứu, phát triển, sản xuất và phân phối sản phẩm điện. Trong bối cảnh thị trường ngày càng yêu cầu khắt khe về chất lượng sản phẩm và các yếu tố liên quan tới trách nhiệm xã hội, Innovation Tương Lai Việt Nam đã chứng minh cam kết của mình thông qua việc áp dụng và tuân thủ các tiêu chuẩn Quốc tế bao gồm: ISO 9001, ISO 14001 và ISO 45001.  Việc công ty xây dựng Hệ thống quản lý an toàn sức khỏe nghề nghiệp theo tiêu chuẩn ISO 45001. Đây là minh chứng rõ ràng cho sự quan tâm đến người lao động của Innovation Tương Lai. Bằng việc tạo ra môi trường làm việc an toàn, đảm bảo sức khỏe cho nhân viên, Công Ty không chỉ thúc đẩy hiệu suất làm việc mà còn xây dựng một cộng đồng lao động khỏe mạnh cả về thể chất và tinh thần.

Hiện nay có nhiều các doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực xây dựng, khai thác chế biến, vận tải kho bãi, chế tạo sửa chữa… Đây chính là một trong những ngành nghề mà chứa đựng nhiều mối nguy gây mất an toàn cho người lao động nhất. Khả năng phát sinh các tai nạn trực tiếp cao, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của người lao động và cộng đồng xã hội.

Thậm chí, đối với những doanh nghiệp, cơ sở sản xuất có quy mô vừa và nhỏ, việc đầu tư về trang bị, cơ sở hạ tầng vất chất còn rất nhiều hạn chế và khó khăn hơn rất nhiều so với các loại hình doanh nghiệp khác, nên việc đầu tư cho công tác bảo hộ lao động của các doanh nghiệp này cũng không được chú trọng.

Với thói quen của hầu hết các doanh nghiệp là chỉ khi xảy ra các rủi ro, tai nạn lao động thì mới tìm cách xử lý, giải quyết mà không hề có thói quen phòng ngừa ngay từ đầu.

Theo số liệu khảo sát năm 2021 cho thấy, đã có 828 chứng nhận ISO 45001:2018 được cấp cho 1409 địa điểm tại Việt Nam. So với thời điểm khi tiêu chuẩn ISO 45001 mới ra mắt vào năm 2018, số lượng doanh nghiệp áp dụng tiêu chuẩn về hệ thống quản lý an toàn sức khỏe nghề nghiệp này đã tăng gần 12 lần. Xu hướng này cho thấy nhận thức của doanh nghiệp Việt Nam về tầm quan trọng của việc đảm bảo an toàn sức khỏe nghề nghiệp ngày càng được nâng cao.

Tuy nhiên, số lượng doanh nghiệp áp dụng ISO 45001 vẫn còn khiêm tốn so với tiềm năng. Tính đến thời điểm 31/12/2022, số doanh nghiệp đang hoạt động trong nền kinh tế là 895.876 doanh nghiệp, nhưng chỉ có chưa đến 1 % doanh nghiệp áp dụng ISO 45001.